fbpx

NEWS:

Pokonaj warrozę (K2)

8. Metody biotechniczne w zwalczaniu warrozy

Ramka sekcyjna

Wykorzystanie broni biotechnicznej

Ramka pracy

Metody biotechniczne, czasami nazywane hodowlanymi, w zwalczaniu pasożyta Varroa destructor opierają się na wykorzystaniu jego szczególnego powinowactwa do czerwiu trutowego. Jeżeli w rodzinie jest czerw trutowy, to większość samic stara się dokonać rozwoju na tym czerwiu.

Początkowo próbowano wycinać zabudowę trutową wprost z plastrów, ale obecnie w tym celu stosuje się najpowszechniej tzw. ramkę pracy.
Warto jednak wspomnieć, że samice V. destructor chętniej wnikają do komórek plastrów starych, aniżeli do świeżo odciągniętych. Dlatego w małych pasiekach wycinanie pierwszych niewielkich nawet partii czerwiu trutowego ze starych plastrów może być równie efektywne co usuwanie całych ramek pracy. Metoda ta jest jednak bardzo pracochłonna.

Ramka pracy.
Ramka pracy to pusta ramka wkładana do ...

zablokowane [...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów

W celu przyspieszenia odbudowy ramek pracy warto zaopatrzyć je w węzę trutową. Bardzo ważne jest przestrzeganie terminu wyciągania ramki pracy z ula.

Spóźnienie się z jej usunięciem powoduje, że (...)*

zablokowane [...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów

Ramki sekcyjne

Odmianą pełnej ramki pracy, są ramki sekcyjne, podzielone zazwyczaj na 2 lub 3 części (sekcje). Wprawia się w nie węzę trutową i daje rodzinom do odbudowania. Przy ramce dwusekcyjnej, każdą sekcję naprzemiennie wycina się po zasklepieniu czerwiu trutowego – zwykle co 10 dni - ponownie wprawiając węzę. W przypadku ramek trzysekcyjnych wycinanie prowadzi się co 6 dni.

Czerw z wyciętych ramek pracy niszczymy przez ...

zablokowane [...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów

Izolator

Zupełne usuwanie czerwiu i izolowanie matki

Inna metoda biotechniczna polega na zupełnym usunięciu czerwiu z rodziny, a następnie izolowaniu matki tylko na jednym plastrze do czerwienia. Po zasklepieniu czerwiu na takim plastrze, usuwa się go z rodziny i ponownie umożliwia matce czerwienie tylko na jednym plastrze. Plastry usunięte z wielu rodzin wykorzystuje się do ...

zablokowane [...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów

Podsumowanie metod biotechnicznych

W obu metodach plastry z czerwiem pełnią rolę swoistych pułapek na roztocze. Pierwsza metoda z zastosowaniem ramki pracy jest łatwiejsza w wykonaniu, a także nie narusza struktury rodziny pszczelej i nie pozbawia jej przyrostu nowych generacji pszczół robotnic. Może być jednak stosowana tylko w tym okresie, kiedy rodzina pszczela jest skłonna do wychowu trutni. Drugą metodę można stosować tylko w ograniczonym zakresie, aby nie dopuścić do nadmiernego osłabienia rodziny pszczelej.

Topiarka słoneczna.
Topiarka słoneczna.
Topiarka słoneczna.

Podobne efekty daje wykorzystanie zaczerwionej ramki trutowej w osadzonych rojach lub odkładach bez czerwiu. Stosuje się także kompleksowe postępowanie, w czasie którego z każdej rodziny tworzymy odkład, a po zakończeniu produkcji wszystkie macierzaki są likwidowane, a pszczoły z nich zasilają rodziny stworzone z tych odkładów. Te ostatnie zabiegi określa się mianem metody rotacyjnej lub sztuczną rójką.

Hodowla pszczół na plastrach o zmniejszonej średnicy komórek. Jak dotąd w badaniach prowadzonych w Europie nie wykazano, że zmniejszona komórka plastra daje istotne zmniejszenie populacji pasożyta. Ja wyżej wspomniano pasożyty chętniej namnażają się w komórkach gdzie larwa ma ciaśniejsza komórkę, np. w wyniku wielokrotnego przeczerwienia.

Hodowla pszczół VSH

Hodowla pszczół VSH (Varroa sensitive hygiene) – (dosł. higiena związana z warrozą).

Hodowla pszczół wykorzystująca genetycznie uwarunkowaną cechę pszczoły miodnej, dzięki której pszczoły robotnice potrafią rozpoznać i usunąć zasklepiony czerw porażony przez roztocz Varroa destructor. Jest przekazywana przez matkę na swoje potomstwo. Dzięki odpowiedniej selekcji i krzyżowaniu pszczół wraz z wykorzystaniem odp. testów higienicznych można uzyskać pszczoły z VSH. W rodzinach o wysokim poziomie VSH obserwuje się obniżenie inwazji V. destructor o ponad 70%, a także ich znaczna odporność na choroby czerwiu (np. zgnilec amerykański). (...)*

zablokowane [...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów

Niszczenie roztoczy w środowisku zewnętrznym

Ule drewniane po mechanicznym oczyszczeniu powinny być lekko opalone. Podobnie należy postąpić ze sprzętem pszczelarskim wytrzymałym na wysoką temperaturę. Zabieg ten należy obowiązkowo przeprowadzić w przypadku likwidacji rodzin porażonych roztoczem Varroa destructor. W pustych ulach styropianowych prowadzi się odparowywanie kwasu mrówkowego przez 1-2 dni. Plastry z zamarłym czerwiem najlepiej zlikwidować przez spalenie, ewentualnie, jeżeli zawierają mało czerwiu, można je przetopić na wosk. Puste ule, pozbawione plastrów i zabezpieczone przed dostępem pszczół, można użytkować bez uprzedniego opalania dopiero po upływie 9 dni - tyle bowiem wynosi czas przeżycia roztoczy Varroa destructor w środowisku zewnętrznym bez obecności czerwiu i pszczół.

Problem oporności V. destructor na środki chemiczne

Po pojawieniu się inwazji V. destructor na terenie Europy podjęto decyzję, że podstawą jej ograniczania będzie stosowanie środków roztoczobójczych – akarycydów. W czasie pierwszych 20 lat inwazji walka z pasożytem wydawała się stosunkowo prosta – po głównym miodobraniu wykonywano zabiegi zwalczania, które zupełnie wystarczały do prawidłowego funkcjonowania rodzin pszczelich. Wydawało się wszystkim, że problem został rozwiązany i z warrozą da się normalnie prowadzić pasieki. Niestety już w 1991 roku pojawiły się pierwsze informacje z terenu Włoch, że mimo rutynowego leczenia Apistanem wystąpiły znaczne straty w rodzinach pszczelich po zimowli i przyczyną był właśnie roztocz V. destructor.

Okazało się, że samice roztocza w tych rodzinach wykazały się (...)*

zablokowane [...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów

Aby nie dopuścić do wystąpienia oporności na środki warroabójcze należy w miarę możliwości stosować w kolejnych latach po sobie, substancje z odmiennych grup chemicznych. Obniżeniu możliwości wystąpienia oporności sprzyja dokładna walka z warrozą polegająca na łączeniu zabiegów chemicznych z biotechnicznymi, wykorzystanie gospodarki rotacyjnej lub zastosowanie zintegrowanych metod zwalczania V. destructor.


Paweł Chorbiński: Pokonaj warrozę. Wyd. II



Czym jest e-Prenumerata? e-Prenumerata to pełny dostęp do książek i numerów czasopisma „Pasieka” w aplikacji mobilnej oraz w serwisie w www.pasieka24.pl Wszystkie numery czasopisma „Pasieka” oraz książek w „Biblioteczce...

Prenumerata „Pasieki” Czasopismo „Pasieka” to pismo dla pszczelarzy z pasją. Wydawane jako dwumiesięcznik w ciągu roku ukazuje się 6 numerów. Zamawów prenumeratę roczną - obejmuje...

Ostatnio dodane

Pszczoły są agresywne w czasie koszenia. Co zrobić? Zdjęcie: freepik O...

z Polski

Walerowicz Martyna, 28-03-2024

Szop pracz – zagrożenie dla pasiek? Zdjęcie: Freepik Kto był na...

z Polski

Walerowicz Martyna, 26-03-2024

Strach zamknięty w słoiku. Czyli fakty o jakości importowanego...

z Polski

Walerowicz Martyna, 14-03-2024

Konradów – kradzież uli Zdjęcie: Freepik Złodzieje grasują na Opolszczyźnie. Na...

z Polski

Walerowicz Martyna, 12-03-2024

Dwa dni w Puławach – czyli dlaczego warto się...

z Polski

Walerowicz Martyna, 08-03-2024

Czy import miodu odpowiada za jego zmniejszony popyt na...

z Polski

Szymański Emil Mariusz, 07-03-2024

Najlepsze polskie miody zostały wybrane! Zdjęcie: Agata Ryniewicz-Błaszczyk (wszystkie zaprezentowane...

z Polski

Walerowicz Martyna, 04-03-2024

VIII Mazowiecka Konferencja Pszczelarska w Mińsku Mazowieckim – relacja Zdjęcie:...

z Polski

Walerowicz Martyna, 04-03-2024

Jak wybrać miejsce pod pasiekę? Obawiasz się, że miejsce, w...

z Polski

Walerowicz Martyna, 01-03-2024