Rolniczy handel detaliczny w produkcji pszczelarskiej

W ostatnim czasie wśród producentów rolnych tzw. rolniczy handel detaliczny odmieniany jest przez wszystkie przypadki. Duże zainteresowanie wzbudza także wśród pszczelarzy. Już na porządku dziennym są sprzeczki o to, co, gdzie i w jakiej ilości można sprzedać w ramach RHD.
Postaram się rozwiać te wątpliwości, patrząc wyłącznie przez pryzmat pszczelarza.

Fot. Katarzyna Judycka

Czym jest RHD?

Rolniczy handel detaliczny (RHD) jest jedną z form handlu detalicznego w Polsce, która funkcjonuje od 1 stycznia 2017 roku. Reguluje go ustawa z dnia 16 listopada 2016 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia sprzedaży żywności przez rolników (Dz. U. poz. 1961).

Umożliwia ona sprzedaż przetworzonych i nieprzetworzonych produktów rolnych konsumentowi finalnemu, a od 1 stycznia 2019 roku także do podmiotów prowadzących sprzedaż detaliczną dla konsumenta końcowego, czyli m.in. lokalnych sklepów i stołówek.

Teren, na jakim możliwa jest sprzedaż, jest ściśle określony przez ustawodawcę. Rolnik prowadzący rolniczy handel detaliczny ma prawo sprzedawać swoje produkty w miejscu ich wytwarzania, czyli w tym przypadku w siedzibie pasieki.

Może również prowadzić sprzedaż na obszarze województwa, w którym ma miejsce prowadzenie produkcji tej żywności lub na obszarach powiatów, lub miast stanowiących siedzibę wojewody, lub sejmiku województwa, sąsiadujących z tym województwem.

Ponadto pszczelarz ma prawo osobiście sprzedawać swoje produkty na terenie całego kraju, lecz wyłącznie podczas wystaw, festynów, targów lub kiermaszy, organizowanych w celu promocji żywności.

Ważną zmianą wprowadzoną od tego roku jest prawo sprzedaży produktów do placówek prowadzących sprzedaż detaliczną (sklepów, restauracji, stołówek itp.) na obszarze województwa, w którym pszczelarz prowadzi działalność w ramach rolniczego handlu detalicznego lub na obszarach powiatów, lub miast stanowiących siedzibę wojewody, lub sejmiku województwa, sąsiadujących z tym województwem.

Rejestracja

Działalność w ramach RHD podlega jedynie rejestracji (bez zatwierdzania). W przypadku zamiaru prowadzenia produkcji i sprzedaży produktów pochodzenia zwierzęcego należy złożyć, do właściwego powiatowego lekarza weterynarii – wniosek o wpis w terminie co najmniej 30 dni przed dniem rozpoczęcia planowanej działalności.

Wymagania, jakie musi spełnić rolnik starający się o możliwość sprzedaży w ramach RHD, nieznacznie się różnią, w zależności od tego, jakie produkty planuje mieć w swej ofercie. W tym artykule opisana jest sytuacja pszczelarza, który zamierza sprzedawać wyłącznie produkty pszczele.

Rozporządzenie MRiRW z 16 grudnia 2016 roku w sprawie maksymalnej ilości żywności zbywanej w ramach rolniczego handlu detalicznego oraz zakresu i sposobu jej dokumentowania (Dz. U. poz. 2159) wyraźnie wskazuje, jakie produkty oraz w jakich ilościach producent może zbyć.

Pszczelarz ma prawo sprzedawać wyłącznie miód, pyłek pszczeli, pierzgę, mleczko pszczele. Limity mu przysługujące są ściśle powiązane z obsadą pszczół w pasiece i przedstawiają się następująco:

• do 5 rodzin pszczelich – 150 kg
• do 10 rodzin pszczelich – 300 kg
• do 20 rodzin pszczelich – 600 kg
• do 30 rodzin pszczelich – 900 kg
• do 40 rodzin pszczelich – 1200 kg
• do 50 rodzin pszczelich – 1500 kg
• do 60 rodzin pszczelich – 1800 kg
• do 70 rodzin pszczelich – 2100 kg
• do 80 rodzin pszczelich – 2400 kg.

Podane limity dotyczą sumy wszystkich sprzedanych, dopuszczalnych produktów pszczelich. Pszczelarze posiadający ponad 80 pni są zobligowani do zarejestrowania działów specjalnych produkcji rolnej i tym samym nie mają możliwości prowadzenia sprzedaży w ramach RHD.

Należy zauważyć, że pszczelarze sprzedający wyłącznie nieprzetworzone produkty pszczele, tj. miód, pyłek pszczeli, pierzgę, mleczko pszczele są zwolnieni z podatku dochodowego na podstawie art. 2, ust. 1, pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. z późniejszymi zmianami o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przypadku rolniczego handlu detalicznego podatek ryczałtowy o wysokości 2% przychodu dotyczy wyłącznie podmiotów sprzedających przetworzone produkty rolne. W związku z powyższym jedynym limitem, jaki obowiązuje pszczelarza, jest limit ilościowy, zależny od posiadanej liczby rodzin pszczelich.

Ustawodawca nie przewidział możliwości sprzedaży przetworzonych produktów pszczelich, w związku z tym pszczelarz nie może legalnie sprzedawać ziołomiodów, miody z orzechami lub suszonymi owocami itp. W ramach RHD nie dopuszcza się także sprzedaży wosku i propolisu oraz różnego rodzaju produktów wytwarzanych na ich bazie. Produkty te nie zostały ujęte w rozporządzeniu.

Obowiązkowa dokumentacja

Pszczelarz zobligowany jest do prowadzenia ewidencji sprzedaży, w której odnotowuje następujące wpisy: numer kolejnego wpisu, datę zbycia żywności, ilość i rodzaj zbytej żywności. Nie określono konkretnego wzoru, takie zapisy można prowadzić odręcznie w zeszycie, ale warunkiem jest, aby były uzupełniane skrupulatnie i na bieżąco.

Bartłomiej Kołacz
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Zamów prenumeratę czasopisma "Pasieka"