Wentylacja i klimatyzacja ula

Klimatyzacja jest ostatnio pojęciem bardzo modnym i jest dość często stosowana. Polega na utrzymaniu optymalnych warunków mikroklimatycznych w danym pomieszczeniu w zależności od potrzeb. Dokonuje się tego za pomocą urządzeń technicznych. Parametry, które reguluje klimatyzacja to: wilgotność, temperatura, skład powietrza.

Klimatyzacja w ulu również występuje, ale troszczą się o nią przede wszystkim pszczoły. Człowiek może ingerować w ten proces, ale nie jest to konieczne. Atmosfera ula uzależniona jest od pory sezonu, inna jest latem a inna zimą:
wilgotność optymalna w granicach 25-60 %
temperatura latem 35°C, zimą zdecydowanie niższa, nie spada jednak poniżej 10°C
skład powietrza jest nieco inny niż atmosferycznego, zawiera przede wszystkim więcej CO2, od 2% latem do 9% zimą.
Prowadzono próby nad podgrzewaniem gniazd wiosną ale nie przyniosły oczekiwanych efektów i zaprzestano ich.

Klimatyzacja w ulu

Klimatyzacja w ulu jako działanie techniczne nie ma zastosowania. Rola człowieka polega na pewnych ułatwieniach związanych z zabiegami pielęgnacyjnymi oraz właściwą konstrukcją ula. Czy bez tych ułatwień pszczoły by sobie poradziły? Oczywiście, że tak, o czym świadczy długi czas bytowania pszczół bez ingerencji człowieka we wnętrze gniazda. Pszczoły gospodarują swoją energią bardzo ekonomicznie poprzez odpowiednią izolację gniazda i ograniczenie wentylacji. Sprowadza się to głównie do odpowiedniego dopasowania wielkości otworu wylotowego stosownie do potrzeb rodziny. Pszczoły potrafią zalepić wylotek grubą warstwą kitu pszczelego pozostawiając kilka otworów o różnej średnicy.

Wentylacja

Wentylacja polega na wymianie powietrza i usunięciu nadmiaru pary wodnej celem zapewnienia odpowiedniej jakości środowiska, w którym żyją pszczoły. Wentylacja może być samoczynna lub wymuszona. Rodzaj wentylacji będzie zależeć od potrzeb rodziny i pory roku.

Parametry mikroklimatyczne gniazda zmieniają się w zależności od pory sezonu pasiecznego. Bardzo ogólnie możemy go podzielić na dwa okresy, w zależności od aktywności pszczół:
1. Okres dużej aktywności pszczół trwający od kwietnia do września. Tu z kolei możemy wyróżnić również dwa okresy:
wiosenny rozwój rodzin pszczelich i jesienne przygotowanie do zimowli
okres zbioru miodu towarowego
2. Okres małej aktywności, czyli zimowla – trwa mniej więcej od października do marca. W czasie zimowli również możemy wyodrębnić dwa okresy:
pierwszy przypadający na październik, listopad i grudzień jest jakby odpoczynkiem, wtedy nic szczególnego w ulu się nie dzieje
drugi przypadający na styczeń, luty i marzec to powolne zwiększanie się aktywności rodziny pszczelej związanej z wychowem czerwiu.
Wymienione wyżej okresy różnią się istotnie, jeżeli chodzi o intensywność wentylacji i wymiany powietrza.