Część III: Gospodarka w ulu wielokorpusowym od wiosny do wiosny

1. Przedwiośnie

Przedwiośnie w pasiece to okres, w którym rodziny pszczele rozwijają się, ale ze względu na niskie temperatury pszczoły są zdane tylko na zapasy znajdujące się w gnieździe.

Rodzina pszczela pozostaje w kłębie zimowym, nie jest wiec możliwe prowadzenie aktywnej wentylacji gniazda. Z tego powodu w ulach może dojść do nadmiernej koncentracji wilgoci, co może mieć negatywny wpływ na dalszy rozwój rodzin.

Zapobieganie wilgoci w ulach

Styropian jest materiałem całkowicie nieprzepuszczalnym dla powietrza i pary wodnej. Z tego powodu nie dochodzi do wymiany gazowej miedzy wnętrzem ula a środowiskiem zewnętrznym na zasadzie dyfuzji, co ma miejsce w ulach zbudowanych z materiałów tradycyjnych. Dlatego należy umożliwić wymianę gazową na zasadzie konwekcji, czyli ruchu powietrza wywołanego różnicami temperatur. Robi się to na dwa sposoby.

Pierwszy sposób polega na wymuszeniu przepływu powietrza bez zmiany objętości gniazda przez otwarcie jednego otworu wentylacyjnego w powałce, z tyłu gniazda, po przeciwnej stronie uwiązania się kłębu. Wilgoć będzie odprowadzana z gniazda przez ten otwór.

Drugie rozwiązanie to [...]

Pobudzanie pszczół do wiosennego rozwoju

Szybkość wiosennego rozwoju ma zasadnicze znaczenie w pasiece, dla której pierwszym pożytkiem towarowym będzie rzepak.

Tylko rodziny będące w dobrej kondycji przyniosą dużo miodu z rzepaku, pozostałe wykorzystają go na rozwój. Przyspieszanie wiosennego rozwoju zależy od siły zazimowanych rodzin.

Rodziny średniej siły, składające się z około 2 kg pszczół, zimuje się na jednym korpusie, na 7 ramkach wypełnionych zapasami i 3 ramkach z węzą. W celu zapewnienia lepszej wentylacji, korpus gniazdowy jest ustawiony na pustym półkorpusie (w omawianym przykładzie będzie to korpus Apipolu).

Stanowi on „poduszkę powietrzną”, usprawniającą usuwanie zużytego powietrza z gniazda i poprawiającą warunki wilgotnościowe. W dniu pierwszego oblotu pustą półnadstawkę spod gniazda można usunąć. Korpus gniazdowy ustawia się bezpośrednio na dennicy, a pustą kondygnację umieszcza na powałce, pod daszkiem.

W powałce, aż do ustabilizowania się temperatury zewnętrznej na poziomie 10°C, powinien być otwarty jeden otwór wentylacyjny, co zapobiegnie wilgoci w ulu. By nie dochodziło do zbyt silnego przepływu powietrza, otwór ten można częściowo [...]

Ze względu na krótki czas, który pozostał do miodobrania, można stosować tylko wybrane środki lecznicze. Należą do nich kwas mrówkowy oraz Apiwarol, którego karencja wynosi 30 dni. Według zaleceń producenta zabieg powinien być powtórzony po 4-6 dniach.

Odymianie należy wykonać jak najwcześniej – wtedy jest szansa, że nie ma jeszcze w rodzinach czerwia zasklepionego i wszystkie pasożyty zginą. Wiosną nie powinno się stosować leków w postaci pasków (Bayvarol), gdyż zawarta w nich substancja czynna może się kumulować w wosku, skąd przedostanie się do miodu.

2. Wiosna

Główny przegląd wiosenny

Główny przegląd wiosenny ma na celu sprawdzenie obecności i jakości matek, określenie stanu zapasów i ewentualne poszerzenie gniazda. Przeprowadza się go, gdy temperatura powietrza przekroczy 15°C. Jeżeli nastąpi to jeszcze w marcu, ograniczy się do stwierdzenia obecności matki w rodzinie i określenia stanu zapasów.

Samo stwierdzenie obecności w gnieździe zwartego czerwia świadczy o tym, że w rodzinie jest prawidłowo funkcjonująca matka. Czerw garbaty jest w rodzinie z matką trutową lub, gdy w dodatku jest rozstrzelony, w rodzinie z trutówkami. Gdy czerwia nie ma, to znaczy że prawdopodobnie nie ma i matki.

Ul z rodziną z trutówkami należy odnieść na odległość kilkunastu metrów i pszczoły wytrząsnąć na ziemię. Rozlecą się one po sąsiednich ulach. Natomiast rodzinę bezmateczną łączy się ze słabą rodziną z matką, stawiając korpus z bezmatkiem na korpus z matką. Przy łączeniu o tej porze nie trzeba stosować dodatkowych zabiegów zapobiegających ścinaniu się pszczół, wystarczy tylko je nieco odymić dymem z podkurzacza, by opiły się miodu. Pszczoły nie będą wtedy agresywne i łączenie przebiegnie spokojnie.

Poszerzanie gniazd

Niekiedy główny przegląd wiosenny z uwagi na warunki pogodowe może być przeprowadzony dopiero w drugiej połowie kwietnia, gdy jest już dość obfity pożytek rozwojowy i pszczoły zaczynają pobielać plastry. Wtedy główny przegląd wiosenny można połączyć z ostrożnym poszerzaniem gniazda przez wstawienie jasnego suszu lub węzy między ramkę okrywową z pyłkiem a ostatnią ramkę z czerwiem, z obydwu stron gniazda.

Poszerza się rodziny obsiadające co najmniej 7 plastrów. Jeżeli na zimę pozostawiliśmy w gnieździe ramki z węzą, teraz można je przestawić między czerw a skrajne plastry z pierzgą.

Rzepak jako pierwszy pożytek towarowy

Rzepak ozimy rozpoczyna kwitnienie około początku maja. Pszczelarza może interesować taka plantacja rzepaku, która będzie kwitła i nektarowała nie krócej niż 3 do 4 tygodni. Poznaje się go po łodydze, która musi być gruba u nasady na jeden palec i mieć zielono-niebieski kolor.

Tak wygląda rzepak właściwie nawożony i uprawiany na dobrej glebie, co najmniej II klasy. Nie zawsze można liczyć na obfite nektarowanie rzepaku uprawianego na glebie III i IV klasy.

Nawet, jeśli w zasięgu lotu pszczół znajduje się plantacja uprawiana na słabszej glebie, to warto pasiekę wywieźć na dobry rzepak. Różnica w zbiorach miodu może sięgać nawet 8 kg na rodzinę. Również siła rodzin po zakończeniu pożytku będzie zależała od wydajności rzepaku.

Przygotowanie rodzin do rzepaku

Do wykorzystania pożytku rzepakowego pasiekę należy przygotować jeszcze przed jej wywiezieniem. Rodzinom zajmującym do tej pory jeden korpus dodaje się drugi korpus miodnię z suszem. Korpusy oddziela się od siebie poziomą kratą odgrodową (winidurową).

Jeżeli w gnieździe jest już [...]

Transport pszczół w ulach styropianowych

Przygotowanie rodzin w ulach styropianowych do transportu jest bardzo ważną czynnością, styropian jest bowiem materiałem całkowicie nieprzepuszczalnym dla powietrza. Szczelne zamknięcie ula spowodowałoby uduszenie się pszczół. Zatem najważniejszą czynnością przed transportem jest zapewnienie wentylacji.

Robi się to usuwając wszystkie korki styropianowe z otworów w powałkach. Na powałce ustawia się pusty półkorpus. Wylotki się zamyka. Jeżeli konstrukcja dennicy [...]

By do tego nie doszło, musi być zapewniona właściwa wentylacja, nie może też być w ulach zbyt dużo wilgoci. Dlatego gąbki lub szmatki, którymi zatykamy ule, powinny być suche, nie należy też przewozić rodzin z plastrami wypełnionymi niezasklepionym miodem.

Absolutnie niepotrzebne i niedopuszczalne jest wstawianie do gniazda pustego plastra wypełnionego wodą lub opryskiwanie pszczół przed transportem. Woda, która w normalnych warunkach byłaby użyta przez pszczoły do obniżenia temperatury, w zamkniętym ulu spowoduje jej wzrost.

Pomijając wilgotność, nie powinno się przewozić uli z nie odwirowanym miodem, gdyż są one ciężkie, poza tym plastry wypełnione miodem w czasie transportu mogą się obrywać.

Ustawienie uli na rzepaku

Ule powinny być ustawione tak, aby pszczoły swobodnie mogły trafiać do swoich rodzin. Jeżeli ule będą ustawione na polu, na wykoszonej ścieżce technologicznej, blisko siebie w jednym rzędzie, to pszczoły będą masowo nalatywać na rodziny skrajne.

Aby do tego nie dopuścić, trzeba maksymalnie

Ustawia się go jako drugi, nad kratą odgrodową, między korpusem gniazdowym a pełnym miodu korpusem magazynowym.

Miodobranie na rzepaku

Gdy plastry z miodem zostaną w 2/3 zasklepione, można przystąpić do miodobrania. W ulach wielokorpusowych jest ono bardzo proste. W tym celu miedzy korpus z miodem a korpus gniazdowy wstawia się pierścień dystansowy z przegonką. Należy to zrobić rano.

W ciągu dnia, gdy w ulu trwa intensywny ruch miedzy miodnią a gniazdem, wszystkie pszczoły przejdą do gniazda. Czasami już około godz. 1500 tego samego dnia w korpusie z miodem nie ma pszczół. Jednak w niektórych ulach mogą wystąpić opóźnienia, dlatego korpusy z miodem ściągamy dopiero na drugi dzień, gdy wszystkie są już wolne od pszczół.

Dzięki zastosowaniu przegonek miodobranie [...]

Tworzenie odkładów

Ciągły dopływ nektaru i pyłku sprawia, że rodziny rozwijają się dynamicznie i pod koniec kwitnienia rzepaku osiągają już bardzo dużą siłę. Wraz z przekwitaniem rzepaku i zmniejszaniem się wziątku zaczyna rozwijać się nastrój rojowy i część rodzin może być zagrożona wyrojeniem.

Do rójki nie można dopuścić, gdyż rodzina wyrojona nie wykorzysta kolejnego pożytku, a kondycję produkcyjną osiągnie nie wcześniej niż za miesiąc.

Najlepszą metodą utrzymania nastroju roboczego w omawianym momencie jest osłabienie rodzin przez zrobienie z nich odkładów. Z każdej rodziny należy zabrać tyle ramek z czerwiem, by zostało tylko 6 ramek czerwia. Takie postępowanie nie wpłynie ujemnie na wydajność rodzin na następnym pożytku. Odkłady tworzy się po miodobraniu z rzepaku.

Technika tworzenia odkładu jest prosta i polega na odebraniu z silnej rodziny kilku ramek z czerwiem i pszczołami do transportówki lub drugiego ula. Należy się jedynie zabezpieczyć przed zabraniem matki z [...]

3. Lato

Przygotowanie rodzin do akacji

Rodziny pszczele w końcu maja, a wiec w pełni kalendarzowej wiosny, osiągają szczyt rozwoju biologicznego. Dlatego akacja, czyli robinia biała lub akacjowa, zaliczana jest do pożytków wczesnoletnich, mimo iż przekwitnie jeszcze przed pierwszym dniem kalendarzowego lata.

Kwitnienie akacji przypada na okres, kiedy pszczoły są najbardziej podatne na wejście w nastrój rojowy. Przed wywozem na akację pasiekę należy więc odpowiednio przygotować. Rodziny powinno się kolejny raz osłabić, poprzez zabranie im nadmiaru pszczół i czerwia krytego. W gniazdach powinno pozostać 6 ramek czerwia, a cała rodzina powinna się mieścić na dwóch korpusach. W tak osłabionej rodzinie będzie się utrzymywał nastrój pracy i nie będzie ona się roić.

W tym celu w rodzinach będących do tej pory na dwóch korpusach, po zakończonym pożytku rzepakowym, zabieramy korpus z miodem, a w jego miejsce wstawiamy korpus z suszem. Miodnia od rodni jest cały czas oddzielona kratą odgrodową. Jeśli w gnieździe jest 8 ramek z czerwiem, to 4 ramki z czerwiem krytym na wygryzieniu, bez pszczół, przenosimy do miodni, a w ich miejsce wstawiamy węzę. Po paru godzinach z miodni przenosimy do odkładu dwie ramki z czerwiem obsiadanym przez pszczoły, a w ich miejsce wstawiamy dwie ramki suszu. W miodni pozostaje 8 ramek suszu i 2 ramki z czerwiem krytym.

Rodziny silne, w których pszczoły po rzepaku obsiadają 3 korpusy, należy tak osłabić, by obsiadały 2 korpusy, a w gniazdach pozostały po 4 ramki z czerwiem, 4 z węzą i 2 z suszem. W miodni pozostawiamy 2 ramki czerwia krytego i 8 suszu. Do odkładu wstawiamy 2 ramki czerwia krytego i 2 ramki okrywowe z pszczołami oraz strząsamy do niego pszczoły z kilku ramek z miodni. Od tego momentu wszystkie rodziny w pasiece mieszczą się na dwóch korpusach i mają taką samą siłę.

Akacja jako drugi pożytek towarowy

Akacja rozpoczyna kwitnienie pod koniec maja lub na początku czerwca. W zwartych drzewostanach zaczyna kwitnąć później i kwitnie dłużej, niż w przydrożnych alejach. Akacja w lasach kwitnie do dwóch tygodni, a przy drogach lub wokół domów tydzień do 10 dni. Długość kwitnienia akacji zależy też od pogody: w wielkie upały może przekwitnąć nawet w ciągu czterech dni, zaś przy chłodnej i deszczowej pogodzie kwitnienie jej znacznie się wydłuży. Akacja jest wrażliwa na przymrozki, zwłaszcza gdy pojawią się na przełomie kwietnia i maja. Potrafią one znacznie przerzedzić jej zawiązki kwiatowe. Jeżeli akacja zakwitnie bardzo wcześnie, może nie udać się pozyskać czystego miodu akacjowego, gdyż będzie on zmieszany z resztką miodu rzepakowego.

Przygotowanie rodzin do transportu w okresie letnim wymaga wyjątkowej staranności. Rodziny są już bardzo silne, a temperatury na dworze są wysokie, także w nocy. Pojemność wszystkich uli musi więc być zwiększona o pusty półkorpus, dostawiony nad miodnią. Wszystkie otwory w powałce powinny być otwarte. Jeżeli w dennicach są otwory wentylacyjne, na czas transportu należy je otworzyć. Ule spinamy pasami, zamykamy wylotki i ładujemy na środek transportu. Na akację ule przewozimy w nocy, bowiem w dzień może być już gorąco i silne rodziny uległyby przegrzaniu.

Po ustawieniu uli na pożytku i obleceniu się pszczół, zdejmujemy pusty półkorpus i ustawiamy go na powałce. W najsilniejszych rodzinach nie trzeba zamykać wszystkich otworów w powałce. Dzięki temu w czasie upałów wentylacja uli będzie przebiegała sprawniej. Otwory wentylacyjne w dennicach trzeba pozamykać. Na pożytku akacjowym można poławiać pyłek.

Miodobranie po akacji przeprowadza się podobnie jak po rzepaku, przez założenie na jeden dzień przegonek miedzy miodnie a gniazda. Ponieważ jest ciepło, a akacja szybko przekwita, wszystek miód jest dojrzały. Mimo, że akacje nektarują bardzo obficie, nie należy się obawiać, że pszczoły zasklepią miód niedojrzały. Pszczoły nigdy tak nie robią, a czysty miód akacjowy zawiera najczęściej zaledwie od 15 do 17% wody. Zbyt rzadki miód pozyska się wirując plastry z miodem niedojrzałym lub z nakropem. Po zakończeniu kwitnienia akacji na wielu terenach nie ma już żadnego pożytku i w pasiece mogą powstawać rabunki.

Przygotowanie rodzin do pożytku lipowego

Do lipy pszczoły przygotowuje się podobnie jak do pożytku akacjowego. W okresie kwitnienia lip zmniejsza się zagrożenie nastrojem rojowym, a więc rodzin nie trzeba już zbyt osłabiać. Robimy to wtedy, gdy zauważymy objawy nastroju rojowego, przez odebranie do odkładu części pszczół i czerwia krytego.

To ostatni moment na tworzenie odkładów, gdyż odkłady utworzone później mogą nie dojść do właściwej siły przed zimą. Odkład zrobiony w drugiej połowie czerwca powinien się składać z 5 ramek z czerwiem i pszczołami, powinno się też poddać do niego matkę unasiennioną czerwiącą.

Utworzone w tym okresie odkłady 3-ramkowe trudno będzie doprowadzić do dużej siły przed zimą. Wtedy należy je przeznaczyć do łączenia ze słabszymi rodzinami produkcyjnymi, w których będzie konieczna wymiana matek.

Po miodobraniu z akacji sprawdzamy siłę rodzin. Jeżeli w gnieździe jest [...]

Lipa jako trzeci pożytek towarowy

Lipa drobnolistna rozpoczyna kwitnienie, w zależności od regionu i od pogody, w terminie od połowy do końca czerwca. W zwartych drzewostanach zakwita później niż w alejach przydrożnych. Kwitnie od dwóch tygodni w alejach i do trzech tygodni w lasach.

Do dobrego nektarowania wymaga wilgoci, dlatego w suche lata nektaruje słabo i krótko. Jest też wrażliwa na choroby i szkodniki. Dobrego nektarowania można się spodziewać, gdy drzewa lipowe są obsypane kwiatami, a w przydrożnych rowach stoi woda.

Rodziny do transportu przygotowujemy w ten sam sposób, jak na akację, a wiec powiększając pojemność uli o pusty półkorpus i zapewniając maksymalną wentylację. Po przywiezieniu pusty półkorpus przestawiamy na powałkę, a 1-2 otwory pozostawiamy otwarte. Na lipie można zrezygnować z poławiania obnóży, ponieważ jest ona słabym pożytkiem pyłkowym.

Miodobranie po lipie i przygotowanie rodzin do gryki

Miodobranie z lipy wykonuje się, gdy plastry z miodem są całkowicie zasklepione, gdyż zbyt rzadki miód lipowy może szybko fermentować. Miodobranie również wykonuje się przy pomocy przegonek. Należy pamiętać, że po zakończeniu pożytku z lipy zaczyna się okres bezpożytkowy i w pasiece zaczynają się rabunki.

Rodzinom zabieramy korpus z miodem, a w jego miejsce wstawiamy korpus miodnię z suszem. Cały czas miodnia jest oddzielona od rodni kratą odgrodową.

Gryka jako czwarty pożytek towarowy

Gryka zakwita 6 tygodni po wysianiu i kwitnie około 3 tygodni. Najwcześniejsza gryka zakwita w drugiej połowie czerwca, w czasie, gdy kwitnie jeszcze lipa.

Ostatnia nektarująca gryka zakwita pod koniec lipca. Jeżeli zamierzamy po gryce pszczoły przewieźć na wrzosy, powinniśmy wybrać taka grykę, która zakończy kwitnienie na przełomie lipca i sierpnia.

Wtedy zdążymy przygotować pszczoły do wrzosu. Oznaką zakończenia pożytku gryczanego jest pojawienie się nasion. Do dobrego nektarowania gryka wymaga specyficznego klimatu, właściwego dla terenów podgórskich i odpowiednich zabiegów agrotechnicznych.

Słabo nektaruje na dobrych glebach, na nizinach oraz w lata suche. Dobrego nektarowania można się spodziewać przy dużej wilgotności gleby, wysokiej temperaturze i dużej wilgotności powietrza. Czas nektarowania zależy od wilgotności gleby.

Transport i ustawienie rodzin pszczelich na gryce

Rodziny do transportu na grykę przygotowuje się w ten sam sposób, jak na akację i lipę. Ule ustawia się najlepiej na skraju gryki, wylotkami w gryce. Tuż przed wylotkiem należy wyrwać trochę roślin, aby pszczoły mogły swobodnie wchodzić do uli. Pasieka powinna być ustawiona w grupach po 15-30 uli, w odległości 500 m pomiędzy grupami. Ponieważ pszczoły na gryce są agresywne, należy starać się ustawiać ule z dala od siedzib ludzkich i uczęszczanych dróg.

Na gryce można poławiać pyłek. Co prawda nie pozyska się go tyle, ile na przykład na rzepaku, niemniej gryka jest dobrą rośliną pyłkodajną.

Miodobranie po gryce

Do odbioru miodu gryczanego przystępujemy, gdy pożytek się kończy, a ramki z miodem są w 2/3 zasklepione. Miodobranie wykonuje się również przy pomocy przegonek. Cały czas trzeba pamiętać o ciągłym zagrożeniu rabunkami. Rodzinom zabieramy korpus z miodem, a w jego miejsce wstawiamy korpus z nie osuszonymi plastrami po poprzednim miodobraniu.

Pszczoły plastry dokładnie osuszą, a sam korpus posłuży pszczołom jako przestrzeń przy przewożeniu ich na następny pożytek lub na pasieczysko stacjonarne, do domu. Korpus ten cały czas jest oddzielony od gniazda kratą odgrodową.

4. Jesień

Wrzos jako ostatni pożytek towarowy

Wrzos rozpoczyna kwitnienie około połowy sierpnia i kwitnie od 3 do 4 tygodni. Do dobrego nektarowania potrzebuje wilgoci, natomiast w suche lata pozostaje w stadium pączków kwiatowych nawet przez kilka tygodni i zakwita dopiero wtedy, gdy spadnie deszcz.

Dlatego pszczoły na wrzosy należy wywozić dopiero wtedy, gdy rośliny mają dużo kwiatów i jest mokro. Wrzos jest wrażliwy na przemarzanie. Zdarzają się też pożary wrzosowisk, także te wzniecane przez nieostrożnych pszczelarzy.

Po pożarze wrzosowisko szybko się odradza. Pożary także opóźniają zarastanie wrzosowisk przez las.

Rodziny wywożone na wrzos są silne, a temperatura na dworze jeszcze bywa wysoka, również w nocy. Dlatego do transportu trzeba je przygotować starannie, podobnie jak na poprzednie pożytki, z zapewnieniem wentylacji przez wszystkie [...]

Przygotowanie pszczół do pracy na pożytku wrzosowym

Podstawowym warunkiem dobrego wykorzystania pożytku wrzosowego jest odpowiednia siła rodzin. Siłę tę rodziny produkcyjne osiągają na poprzednim obfitym pożytku, jakim w naszym przykładzie była gryka, a rodziny powstałe z utworzonych na rzepaku odkładów dzięki podkarmianiu.

Do wywiezienia na wrzos nadają się rodziny posiadające co najmniej 6 ramek z czerwiem i 3 kg zapasów cukrowych. Jeżeli pasieka korzystała z pożytku gryczanego, należy pamiętać o odebraniu wszystkiego miodu z gryki, by nie dostał się on do miodu wrzosowego. Natomiast rodziny powstałe z odkładów utworzonych na rzepaku powinny mieć po 7 ramek z czerwiem, jako że jest w nich z reguły mniej pszczół, niż [...]

Miodobranie po wrzosach i przygotowanie rodzin do zimy

Rozluźniacze do miodu wrzosowego

Miód wrzosowy odbiera się po przewiezieniu rodzin na stanowisko stacjonarne, gdzie pasieka będzie zimować.

Przygotowanie rodzin do transportu polega na dostawieniu pustego półkorpusu na korpus gniazdowy, pod powałkę z otwartymi okrągłymi otworami.

Taka pojemność ula będzie wystarczająca dla zapewnienia rodzinie właściwych warunków transportu, gdyż pszczół w ulach jest teraz znacznie mniej niż przed miesiącem. Również temperatury powietrza o tej porze (połowa września) są już niskie, rodziny nie ulegną więc przegrzaniu. Plastry z miodem nie powinny się wyłamać, gdyż w gniazdach są tylko mocne, kilkakrotnie przeczerwione, ciemne plastry.

Po przywiezieniu pasieki na miejsce otwieramy wylotki, ale nie zabieramy od razu pustego półkorpusu i nie zamykamy korkami otworów w powałkach. Zrobimy to przy okazji odbierania miodu.

Miodobranie wykonujemy następnego dnia po [...]

Miodarka radialna


Ramka w miodarce radialnej. Zobacz miodarki na
www.lyson.com.pl

Ramki z miodem wrzosowym umieszcza się w korpusach i przenosi do pracowni. Muszą one przebywać w ciepłym pomieszczeniu, by miód miał możliwie najrzadszą konsystencję. Mimo podgrzania miód wrzosowy trzeba rozluźnić przy pomocy rozluźniacza, gdyż jest on galaretowaty i inaczej nie da się go odwirować. Miód wrzosowy wiruje się w miodarce diagonalnej, ponieważ w radialnej (promienistej) bardzo dużo pozostałoby go w plastrach.

Miód zlewa się do pojemników, cedząc go przez sita cylindryczne lub stożkowe. Sita płaskie się do tego nie nadają, ponieważ bardzo szybko się zapchają. Dopiero odcedzony miód można rozlewać do opakowań detalicznych. Na drugi dzień po odwirowaniu miód wrzosowy powinien mieć konsystencję galaretowatą, z zawieszonymi w nim drobnymi pęcherzykami powietrza, bez zanieczyszczeń.

Miody wrzosowe, zawierające dużo (powyżej 70%) pyłku wrzosu, są wyraźnie galaretowate. Jeśli pyłku wrzosowego jest mniej niż 30%, to galaretowatość nie występuje i takiego miodu nie można uznać za wrzosowy.

W rodzinie zostaną tylko pszczoły młode, które bez większych strat połączą się z pszczołami z odkładu. Po 5-6 godz. korpus z osieroconą rodziną ustawia się na korpusie z odkładem. W wyniku łączenia uzyskamy silną rodzinę 4-kilogramową, która będzie zazimowana na 2 korpusach.

Uzupełnianie zapasów zimowych i zwalczanie warrozy

Karmienie syropem w słoikach ustawianych
na powałce

Po ustawieniu gniazd przystępujemy do uzupełniania zapasów zimowych i zwalczania warrozy. Konstrukcja ula styropianowego ułatwia zastosowanie wszystkich rodzajów środków leczniczych.

W ulu z dennicą wysoką z szufladą można łatwo zastosować Apiwarol, spalając tabletkę na specjalnie przygotowanym do tego celu „ruszcie”, wykonanym z płytkiego, małego słoiczka, na którym zamiast nakrętki jest umocowana metalowa siateczka.

Zapaloną tabletkę umieszcza się na siateczce, słoiczek ustawia się na szufladzie dennicy, wsuwa się ją do środka, a ul zamyka.

Nie można zawieszać tlącej się tabletki nad niezabezpieczoną dennicą ani kłaść na niej, ponieważ grozi to stopieniem w tym miejscu styropianu. Częstotliwość i ilość zabiegów podana jest przez producenta leku na ulotce.

Powałka ula styropianowego ułatwia zastosowanie pasków Bayvarolu. Wystarczy unieść powałkę i umieścić pasek w uliczce między plastrami. Również podawanie leków w formie płynnej: roztworu kwasu szczawiowego w syropie cukrowym oraz preparatów BeeVital i Bienenwohl jest bardzo proste. Do polania pszczół w uliczkach wystarczy zdjąć na chwilę powałkę, a pszczoły spędzić z górnych listewek ramek 1-2 kłębami dymu.

Skuteczność zabiegu będzie znacznie wyższa, jeżeli na dnach uli (najlepiej gdy są to wysokie dennice z szufladami) umieścimy papierowe wkładki nasączone olejem lub posmarowane wazeliną. Roztocza, które nie zginęły, lecz zostały odurzone środkiem leczniczym, przykleją się do wkładek i już na pszczoły nie wrócą. To samo dotyczy pasożytów uszkadzanych i zrzucanych przez pszczoły.

Reakcje higieniczne i obronne pszczół w stosunku do pasożytów wzrastają po zastosowaniu preparatów zawierających kwas szczawiowy. Wiele roztoczy jest tylko usuwanych z pszczół lub nieznacznie uszkadzanych (jakby nadgryzanych) i po chwili mogą na nie powrócić. Zapobiegnie temu [...]

Należy więc uzupełnić je syropem zawierającym 9 kg cukru, czyli 10 litrami syropu 2:1 (po 0,9 cukru w litrze). Syrop najlepiej podawać w powałkowych podkarmiaczkach wiaderkowych, słoikowych lub korpusowych.

„Schłodzenie” gniazda przez otwarcie otworów wentylacyjnych i karmienie dużymi dawkami syropu zapobiega niepotrzebnemu o tej porze rozczerwieniu matek i powoduje bardziej efektywne gromadzenie zapasów zimowych. Jednak gdy jest ciepło, a pszczoły mają dostęp do pożytku pyłkowego, matki mogą czerwić i część zapasów zostanie zużyta. Wtedy należy je uzupełnić w terminie późniejszym.

Podkarmiaczka powałkowa

Po zakończeniu karmienia, w rodzinach zajmujących 1 korpus, zdejmujemy pusty półkorpus i stawiamy go na dennicy jako „poduszkę powietrzną”. W rodzinach obsiadających 2 korpusy nie trzeba tego robić, ponieważ silna rodzina poradzi sobie zimą i na przedwiośniu z utrzymaniem odpowiednich warunków wilgotnościowych w ulu. W powałce należy pozostawić otwarty 1 otwór wentylacyjny usytuowany nad węzą w celu zapewnienia wentylacji zimą.

Pasieka zimą powinna być ustawiona w zacisznym, osłoniętym od wiatrów miejscu, w którym zimujące pszczoły nie będą niepokojone przez zwierzęta i ludzi. Ponieważ elementy uli styropianowych są lekkie, daszki uli należy obciążyć kamieniami lub cegłami.