Rafraktometry cyfrowe do miodu

Małe, kieszonkowe refraktometry cyfrowe zdobywają coraz większą popularność wśród pszczelarzy. Czym się różnią od refraktometrów lunetkowych i czy są godne zaufania?

Zasada działania

W odróżnieniu od refraktometrów lunetkowych, cyfrowe działają na zasadzie wewnętrznego odbicia światła w pryzmacie. Światło jest generowane przez wbudowaną diodę LED.
Oznacza to dwie ważne rzeczy:

• uniezależniamy się od jakości oświetlenia zewnętrznego
• światło ma zawsze stałą charakterystykę (barwa światła ma wpływ na wynik !).

By zabezpieczyć się przed ewentualnym wpływem oświetlenia zewnętrznego, refraktometr PAL-22S wyposażono w funkcję ELI (External Light Interference) ostrzegającą o niebezpieczeństwie zakłócenia pomiaru przez padające z zewnątrz światło. Wystarczy wtedy osłonić pryzmat ręką i ponownie nacisnąć przycisk START.

Pomiar i sposób odczytu wyników

Problemem refraktometrów lunetkowych jest subiektywność pomiaru - każda osoba widzi nieco inaczej i inaczej może interpretować to samo wskazanie. Jest to podstawowa przyczyna, dla której w przypadku refraktometrów lunetowych trudno mówić o dokładności odczytu w metrologicznym znaczeniu tego słowa - jako parametr podaje się rozdzielczość, czyli minimalną podziałkę skali odczytowej.
W przypadku refraktometrów cyfrowych PAL-22S oko ludzkie jest zastąpione układem CCD, który w sposób całkowicie automatyczny (i powtarzalny) interpretuje wynik. Pomiar sprowadza się do naciśnięcia przycisku. Po 3 sekundach mierzona wartość, jako procentowa zawartość wody w miodzie, jest przedstawiana na dużym wyświetlaczu LCD.

Automatyczna kompensacja temperatury

Cyfrowe przetwarzanie sygnału w refraktometrze PAL-22S pozwala na automatyczną kompensację temperatury pomiaru. Trzeba mieć świadomość, że w przypadku sacharozy (analogicznie dla innych cukrów) temperatura pomiaru silnie wpływa na wynik. Standardowo refraktometry lunetkowe cechowane są na temp. 20°C. Jeżeli jednak pozostawimy refraktometr na słońcu lub po prostu badana próbka będzie zbyt ciepła, wynik zostanie zniekształcony (podwyższenie temp. o 10°C powoduje zmianę rezultatu o ok. 0.8% Brix). Teoretycznie można ten błąd skompensować stosując odpowiednie tabele, problem jednak w tym, że należy znać temperaturę próbki na pryzmacie, co jest praktycznie niewykonalne. Automatyczna kompensacja temperatury (ATC) jest więc często niedocenianym błogosławieństwem - kosztownym i niedoskonałym w przypadku refraktometrów lunetkowych (skala na bimetalicznym wsporniku) i standardowym w refraktometrach cyfrowych PAL-22S (korekcja elektroniczna). Nowe modele refraktometrów PAL-22S dodatkowo wyposażono w odczyt temperatury pomiaru.

Kalibracja i czyszczenie

Każdy refraktometr, by mógł prawidłowo mierzyć, musi być kalibrowany. Wszelkie zmiany temperaturowe, wstrząsy, uderzenia, powodują zmiany w torze optycznym. Do kalibracji refraktometrów do miodu musimy stosować specjalne wzorce kalibracyjne. Sama kalibracja polega na mechanicznej korekcie położenia skali tak, by odpowiadała wartości roztworu wzorcowego. Proces prosty ale dość czasochłonny, wymagający chwili spokoju, jak również wspomianego wzorca.

Refraktometr PAL-22S można kalibrować wodą destylowaną lub nawet czystą wodą wodociągową. Procedura jest w pełni zautomatyzowana i trwa ok. 3 sekund, dzięki czemu kalibrację możemy wykonywać dowolnie często, nawet przy okazji mycia refraktometru pod bieżącą wodą (jeżeli woda nie nadaje się do kalibracji, urządzenie nas o tym poinformuje). Tak, to nie pomyłka refraktometr PAL-22S posiada klasę szczelności IP65 czyli można go płukać pod strumieniem bieżącej wody. Ułatwia to jego utrzymanie w czystości i zmniejsza ryzyko przekłamania wyniku przez pozostałości starej próbki. Przy okazji uwaga: tylko nieliczne refraktometry lunetkowe są wodoszczelne, dlatego zachowajmy ostrożność. Ich zamoczenie często kończy się uszkodzeniem.

Na każdą kieszeń

Bardzo ważnym w codziennym użytkowaniu parametrem są gabaryty oraz waga.
Refraktometry cyfrowe PAL-22S mają wymiary: 11 x 5.5 cm, grubość ok. 3 cm i wagę 100g bez baterii. Bez problemów mieszczą się kieszeni, mają też uchwyt do zamocowania smyczy. Zasilane są dwoma bateriami alkalicznymi AAA, które starczają na 11,000 pomiarów. Oczywiście standardem jest funcja automatycznego wyłączania się.

Parametry

• zakres: 12.0 - 30.0% zawartości wody w miodzie
• rozdzielczość: 0.1%
• dokładność: +/- 0.2%
• temperatura pomiaru: 10 do 40°C
• odczyt temperatury pomiaru na wyświetlaczu
• czas pomiaru: 3 sek
• kalibracja wodą destylowaną lub czystą wodą wodociągową
• funkcja automatycznej kompensacji temperatury w całym zakresie pomiarowym
• funkcja ELI ostrzegająca przed zbyt silnym oświetleniem
• funkcja automatycznego wyłączania
• komunikaty błędów: przekroczenia temperatury kompensacji, przekroczenia zakresu pomiarowego, niskiej jakości wody użytej do kalibracji
• minimalna objętość próbki: 0.3ml
• klasa szczelności: IP65 (można spłukiwać strumieniem bieżącej wody)
• zasilanie: bateryjne 2 x AAA (ok. 11,000 pomiarów)
• wymiary: 55 x 31 x 109 mm
• waga: 100g

Po telefonicznym umówieniu się, refraktometry PAL-22S można przetestować w firmie Conbest w Krakowie. Oczywiście oferujemy również sprzedaż wysyłkową.
Zapraszamy!

Conbest Sp. z o.o.
Dystrybutor oraz Centrum Serwisowe Atago CO. LTD
30-415 Kraków, ul. Wadowicka 12
tel: 12 261 95 00

www.refraktometry.eu

Artykuł sponsorowany, dostępny do 31-08-2011 r.

Zamów prenumeratę czasopisma "Pasieka"