Dbanie o jakość produktów pszczelich wyzwaniem dla pszczelarzy
Jakość jest codziennym aspektem naszego życia. Wybranymi kryteriami próbujemy ocenić jakość przedmiotu, idei, po prostu tego czym się interesujemy. I nie ma w tym nic dziwnego, bo jakość leżała w kręgu zainteresowania człowieka od najdawniejszych czasów.
Pod tym terminem rozumiano stopień osiągniętej doskonałości. Jakością określano zawsze dobre cechy wyrobów.
fot. © Janusz Pudełko
Trzeba przyznać, że ten termin niesie ze sobą olbrzymi ładunek pozytywnych skojarzeń. W praktyce każdy z nas stara się zawsze wybierać coś w naszym mniemaniu lepszej jakość od czegoś, co uważa się za gorsze. Ale jest to często ocena subiektywna dokonywana według kryteriów znanych tylko danej osobie.
W racjonalnym podejściu dąży się do jak najbardziej obiektywnego ujęcia rzeczywistości, najlepiej jeżeli można to zrobić przypisując rozpatrywanym cechom wartości liczbowe pozwalające na dokonanie obiektywnych obliczeń i na tej podstawie – porównań. Z takim aspektem mamy do czynienia przy ocenie jakości miodu według wymagań zawartych w odpowiednich normach.
Chociaż jakość leżała już od dawna w kręgu zainteresowań ludzi to nauka zajmująca się tym aspektem naszego życia powstała dopiero na początku lat siedemdziesiątych ubiegłego stulecia. W tamtym czasie zaczęto wprowadzać definicje opisywanego pojęcia.
Jednak nie wprowadzono jednolitej definicji tak jak mamy to w przypadku miodu pszczelego. O złożoności zjawiska świadczy chociażby fakt aż kilku propozycji definicji przez jednego z badaczy. W zależności od kontekstu jakości wyróżnił on:
- bezwzględną jakość,
- jakość zorientowaną na wyrób,
- jakość zorientowaną na użytkownika,
- jakość zorientowaną na wytwarzanie,
- jakość zorientowaną cenowo.
Jakość można określać w zależności od postrzegania. Jedna z definicji brzmi „Jakość to zbiór cech wyrobu (bądź usługi) najlepiej spełniający sformułowane wymagania, bądź oczekiwania klienta”. Bardziej trafne jest rozpatrywanie jakości jako idei, którą oddają stwierdzenia: „jakość jest wtedy, gdy klienci wracają do nas, a nie nasze wyroby” lub „zrób dobrze za pierwszym razem”.
Jakość dedykowana jest zawsze konsumentowi i dąży do zaspokojenia jego potrzeb. Rozpatrywanie jakości nie sprowadza się teraz do jakości produktu. Ingeruje się w jej tworzenie na najwcześniejszych etapach produkcji i rozciąga się ten termin na funkcjonowanie jednostki wytwórczej, a zatem również gospodarstwa pasiecznego. Istotną rolę w definiowaniu pojęcia jakości odgrywa również państwo narzucające wymagania produktowi zapisane parametrami norm. Zatem na rynku znajdują się aż trzy podmioty definiujące jakość: konsument, producent i państwo.
Jak duży istnieje rozdźwięk w rozumieniu wymiaru jakości przekonujemy się zawsze na zajęciach ze studentami. Dostają oni proste zadanie. Dzieląc grupę na producentów i konsumentów polecamy, aby każda z nich podała dziesięć cech decydujących o wysokiej jakości wybranego przedmiotu, np. sznurowadeł. Okazuje się, że gdy grupy studentów nie mają kontaktu ze sobą podają 10 bardzo zróżnicowanych cech, z których tylko 30% określeń jest identycznie zdefiniowana (wspólna).
Pozostałe cechy są określane jako całkiem inne oczekiwania lub pozornie bardzo podobne. Grupy uważają czasami, że określenia grube i mocne są identyczne w treści, czyli mocne sznurowadła okazują się być grube. Od razu nasuwa się uwaga, że grube sznurowadła nie są zawsze mocne, a mocne nie muszą być grube.
Wprowadzenie w życie założeń w produkcji może spowodować odmienne procesy wytwórcze a w efekcie powstanie produktu o parametrach nieakceptowanych przez konsumenta – grube i rwące się sznurowadła.
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów
Dlatego jakość to nie tylko funkcjonowanie gospodarstwa pasiecznego, ale i pszczelarstwa. Kto będzie umiał doskonalić funkcjonowanie pasieki ten sprosta wymaganiom konsumentów i z pewnością będzie zadowolony z prowadzenia pasieki w naszych warunkach społeczno-gospodarczych.
dr inż. Janusz BratkowskiKatedra Pszczelnictwa, UWM Olsztyn
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
prof. dr hab. Jerzy Wilde
Katedra Pszczelnictwa, UWM Olsztyn
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
