PRZYRODA WOKÓŁ PASIEKI

Perowskia jako pożytek dla pszczół

Tworząc pożytki pszczele, zazwyczaj wprowadza się gatunki szeroko poznane, proste w uprawie, nie wymagające szczególnej pielęgnacji. Tymczasem warto poświęcić uwagę gatunkom mniej znanym, ale równie interesującym, które mogą stanowić bazę pożytkową dla owadów pszczołowatych, a przy tym cieszyć oko swą dekoracyjnością.

Istotnym elementem ochrony środowiska w dużych miastach jest tworzenie miejsc przyjaznych owadom pożytecznym.

fot.© Pixabay

Otoczenie, które sprzyja ochronie środowiska i owadom pszczołowatym (Apidae) to Ogród Botaniczny Roślin Leczniczych we Wrocławiu, który pełni funkcję bazy dydaktycznej dla studentów Uniwersytetu Medycznego oraz jest miejscem pozyskiwania surowców do badań.

Katedra Biologii i Botaniki Farmaceutycznej, której częścią jest Ogród, prowadzi eksperymenty z udziałem azjatyckich roślin leczniczych. W ramach działalności naukowej pozyskuje się i uprawia wyjątkowe rośliny z całego świata, które swoim wyglądem, barwą oraz olejkami eterycznymi wabią owady.

Jedną z nich jest Perovskia atriplicifolia Benth. (synonim Salvia yangii) .

Roślina bogata jest w olejki eteryczne, związki polifenolowe takie jak kwas izorinowy, pochodne katecholu, kwas ferulowy, rozmarynowy oraz kawowy, terpeny i steroidy. Dzięki takim metabolitom roślina wykazuje właściwości- antybakteryjne, przeciwgrzybiczne, przeciwpasożytnicze i przeciwzapalne.

Wykorzystywana jest w leczeniu gorączki, stosowana jako środek przeciwbólowy, przeciwmalaryczny oraz na reumatyzm. W tradycyjnej medycynie chińskiej stosowana w leczeniu leiszmaniozy i przewlekłego zapalenia wątroby wirusem typu B (HBV).

Ze względu na właściwości rośliny prowadzone są doświadczenia, które mają na celu wykryć aktywne składniki pomocne w leczeniu.

‘Lisslitt’ to odmiana wyhodowana przez Petera Catt-Lissa z Wielkiej Brytanii w 2008 roku, roślina dorasta od 50 do 100 cm, pokrój ma krzaczasty. Charakterystyczne powcinane liście, opadają na zimę. Drobne kwiaty w kolorze ciemnoniebieskim z białą rurką osiągają długość ok. 1  cm, pojawiają się na przełomie czerwca i lipca.

Roślina mrozoodporna, bardzo dobrze tolerująca pełne nasłonecznienie oraz suche podłoże. Idealna na rabaty bylinowe lub wrzosowiska.

Nie tylko dekoracyjność perowskii jest atutem. Wykazuje także potencjał fitoremediacyjny, czyli jest pomocna w oczyszczaniu skażonych gleb. Eksperymenty dowodzą, że metale ciężkie nie kumulują się w olejkach eterycznych. Uprawa perowskii zalecana jest szczególnie w miejscach zanieczyszczonych.

Co więcej, stanowi alternatywę dla chemicznych środków ochrony roślin. Zawarte w niej olejki eteryczne posiadają związki wykorzystywane do zwalczania patogenów grzybowych i szkodników żerujących na przechowywanych produktach spożywczych na przykład chrząszczów mącznych.

„Rosyjską szałwię” można z powodzeniem uprawiać w warunkach klimatycznych Polski i cieszyć się jej pięknem do późnego lata, zwabiając tym samym pszczoły do swojego ogrodu.

mgr inż. Anna Pawlikowska,
mgr inż. Joanna Jaśpińska,
prof. dr hab. Adam Matkowski
(Ogród Botaniczny Roślin Leczniczych Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu).

Zamów prenumeratę czasopisma "Pasieka"