NAUKA W PASIECE
Pierzga. Zjawiska i przemiany zachodzące w przyniesionych obnóżach pyłku, cz.3.
Wytwarzanie pierzgi z połowionych obnóży pyłkowych zebranych z szuflad, pozwoli uzyskać pełnowartościową „pierzgę”, bez dodatkowych pracochłonnych zabiegów związanych z wydobywaniem jej z plastrów.
fot.© Artur Kania
Żeby wytworzyć własną pierzgę wystarczy odebrać świeże obnóża, które należy przełożyć do pojemnika dopuszczonego do kontaktu z żywnością, przemrozić, ugnieść, postawić w przewiewnym miejscu.
„Pierzga” powinna powoli wysychać w temperaturze utrzymywanej na poziomie ok. 34°C, co ogranicza rozwój niekorzystnych organizmów, a stymuluje rozwój bakterii kwasu mlekowego i innych korzystnych drobnoustrojów. Dzięki konserwacji obnóży pyłkowych według zaleceń opartych na obserwacjach pracy pszczół, nie musimy niszczyć plastrów i w pracochłonny sposób pozyskiwać pierzgi.
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów
Dlaczego pszczoły zbieraczki pyłku nie zrzucają obnóży pyłkowych do komórek trutowych?
Znane jest pszczelarzom zachowanie pszczół zbieraczek pyłku, które zrzucają obnóża pyłkowe do komórek pszczelich, natomiast bardzo rzadko spotyka się komórki trutowe wypełnione pyłkiem. Jeśli występują, to pyłek zajmuje najczęściej tylko ich dno.
Czy większa średnica, może być przyczyną niezrzucania do niej obnóży pyłkowych? Dlaczego tylko komórki pszczele wypełniane są pyłkiem?
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów
Obnóża pyłkowe zebrane z różnych roślin.
fot.© Artur Kania
Pszczelarz może sprzedawać pierzgę i pyłek, nie mając świadomości, że znajdują się na niej szkodniki niszczące ten produkt oraz składniki uczulające ludzi. Wytwarzanie pierzgi lub proste utrwalanie pyłku we właściwej temperaturze nie pomija żadnych przemian, chyba tylko te niekorzystne dla jej wartości.
Przyniesiony pyłek bez względu na metodę konserwacji, będzie tracił swoje składniki, które utleniają się, rozkładane są przez bakterie lub grzyby, głównie dlatego, że zawiera wodę.
Na masy pyłku oddziałują czynniki utleniające, które np. utleniają tłuszcze, odpowiadające za smakowitość i zapach pyłku, a więc jego atrakcyjność. Mrożenie lub ochładzanie obnóży pyłkowych najbardziej wydłuża przydatność pyłku do konsumpcji oraz zmniejsza straty składników pokarmowych.
Jednak samo suszenie także z czasem prowadzi do utraty witamin, barwników, jełczenia tłuszczów, musi być wspomagane mrożeniem.
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów
Pierzga wyjęta z komórek oraz pierzga w szklance przygotowana z połowionych, ugniecionych obnóży pyłkowych chabra bławatka.
fot.© Artur Kania
Jak uzyskać wartościową pierzgę, zakonserwować pyłek?
Wielu pszczelarzy na całym świecie wytwarza pierzgę z połowionych obnóży pszczelich. Pierzga najczęściej wytwarzana jest w pojemnikach szklanych lub plastykowych, dopuszczonych do kontaktu z żywnością. Pszczelarze naśladując pszczoły często zalewają ugnieciony pyłek miodem lub zasypują cukrem pudrem, aby odciąć dostęp niekorzystnego w tym procesie tlenu.
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów
Zalecenia temperaturowe dla beztlenowej fermentacji mlekowej różnych produktów fermentowanych różnią się. Dla kapusty wynosi 15-20°C, dla ogórków optymalna temperatura to 10-12°C, (w wyższych temperaturach, 18-22°C, mogą rozwinąć się bakterie kwasu mlekowego, gnilne i pleśnie), dla mleka (zależnie od produktu mlecznego) 25-30°C, a nawet 43°C w przypadku jogurtu), dla mięsa 15-26°C.
Fermentacja mlekowa ma miejsce również w mięśniach i przewodzie pokarmowym człowieka (36,5°C). Co jest tego przyczyną? Inna optymalna temperatura dla konkretnych gatunków bakterii fermentacji mlekowej? Inna forma produktu lub zawartość wody? Inna zawartość składników, w tym cukru?
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów
Produkty pyłkowe sprzedawane z pasiek
Pszczelarz może sprzedawać nie tylko obnóża pyłkowe, pierzgę z plastrów lub pierzgę wytworzoną z obnóży we własnym zakresie. Może również pozyskiwać przesącz olejowy z gatunków pyłku zawierających większe ilości tłuszczów.
Potrzeba tylko technologii higienicznego ich pozyskiwania.
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów
Zniszczona przez szkodniki pierzga przechowywana przez ponad rok w temperaturze ok. 20°C.
fot.© Artur Kania
Pyłek sprzedawany w słoikach lub woreczkach powinien posiadać etykietkę z jakiej rośliny pochodzi. Pyłek z poszczególnych roślin posiada odmienny smak, zapach, skład, a więc właściwości. Pyłek różnych gatunków roślin może być stosowany na różne dolegliwości.
Do tej pory najlepszym próbowanym przeze mnie był pyłek z jabłoni. Warto sprawdzać smak, zapach obnóży pyłkowych różnych gatunków. Dzięki temu będziemy wiedzieli, które właściwości sensoryczne preferowane są przez pszczoły najbardziej.
Artur Kania
Literatura
Campos M.G.R., Bogdanov S., Bicudo de Almeida-Muradian L., Szczęsna T., Mancebo Y., Frigerio C., Ferreira F., (2008) Pollen composition and standarisation of analytical methods. Journal of Apicultural Research and Bee World 47(2): 156–163
Dietz A., (1969) Initiation of pollen consumption and pollen movement through the alimentary canal of newly emerged honey bees. Ann. Entomol. Soc. Am. 62, 43-46
Dietz A., Stevenson H.R., (1980) Influence of long term storage on the nutritional value of frozen pollen for brood rearing of honey bees. Apidologie 11 (2): 143-151
Doull K.M., (1980) Relationships between consumption of a pollen supplement, honey production and brood rearing in colonies of honeybees Apis mellifera L. Apidologie 11 (4): 367- 374
Edlund A.F., Swanson R., Preuss D., (2004) Pollen and stigma structure and function: the role of diversity in pollination. Plant Cell, Vol. 16, S84–S97, Supplement 2004
Foote H.L., (1957) Possible use of microorganisms in synthetic bee bread production. American Bee Journal 97: 476-478
Forsgren E., Olofsson T.C., Vasquez A., Fries I., (2010) Novel lactic acid bacteria inhibiting Paenibacillus larvae in honey bee larvae. Apidologie 41: 99–108
Gilliam M., Prest D.B., Lorenz B.J., (1989) Microbiology of pollen and bee bread: taxonomy and enzymology of molds. Apidologie 20- 53-68
Herbert E.W., Shimanuki Jr.H., Caron D., (1977) Optimum protein levels required by honey bees (Hymenoptera, Apidae) to initiate and maintain brood rearing. Apidologie 8 (2): 141-146
Hsieh K., Huang A.H.C., (2007) Tapetosomes in brassica tapetum accumulate endoplasmic reticulum–derived flavonoids and alkanes for delivery to the pollen surface. The Plant Cell, 2 (19): 582–596
Matilla H.R., Otis G.W., (2006) The effects of pollen availability during larval development on the behaviour and physiology of spring-reared honey bee workers. Apidologie 37: 533–546
Loper G.M., Standifer L.N., Thompson M.J., Gilliam M., (1980) Biochemistry and microbiology of bee-collected almond (Prunus dulcis) pollen and bee bread. Fatty Acids, Sterols, Vitamins and Minerals. Apidologie 11(1): 63-73
Pacini E., Hesse M., (2005) Pollenkitt – its composition, forms and functions. Flora: 1-17
Pernal S.F., Currie R.W.,(2000) Pollen quality of fresh and 1-year-old single pollen diets for worker honey bees (Apis mellifera L.). Apidologie 31: 387–409
