Część VI. Wyposażenie pasieki produkującej odkłady i pakiety

1. Standardowe wyposażenie pasieki

Pomijając specjalistyczne wyposażenie potrzebne do wykonywania pakietów oraz sprzęt potrzebny do wychowu i unasienniania matek, pasieka ukierunkowana na produkcję pszczół na sprzedaż wyposażona jest w standardowy sprzęt, potrzebny w każdej pasiece towarowej.

Będą to ule z ruchomym wyposażeniem wewnętrznym: ramkami, nadstawkami, zatworami, kratami odgrodowymi, podkarmiaczkami, sprzęt do wykonywania przeglądów (podkurzacz, dłuto pasieczne, szczoteczka), do odbioru miodu (transportówki na plastry, względnie zapas korpusów, przegonki).

Jeżeli w pasiece wychowywane są matki, musi być ona wyposażona w sprzęt hodowlany: ramki hodowlane, koreczkowe, klateczkowe, klateczki matecznikowe i wysyłkowe, klateczki do poddawania matek, sprzęt do znakowania matek i przekładania larw, uliki weselne i sprzęt do zasiedlania ulików.

2. Opakowania na odkłady

Najbardziej popularne obecnie są gotowe opakowania na odkłady wykonane z kartonu. Opakowanie takie może pomieścić do 5 ramek gniazdowych określonego typu, jest szczelne i posiada osiatkowany otwór o powierzchni wystarczającej do zapewnienia właściwej wentylacji przewożonych pszczół.

Takie pudełka nie są wyposażone w elementy zabezpieczające ramki przed przesuwaniem, dlatego na ramkach muszą być odstępniki metalowe lub plastikowe, albo powinno się stosować ramki hoffmanowskie. Wielu producentów odkładów wykonuje skrzynki odkładowe własnego pomysłu, o różnej kubaturze i wymiarach zewnętrznych.

Podstawowym wymogiem, który musi spełniać taka skrzynka, to właściwa wentylacja oraz bezpieczeństwo przewożonych pszczół. Bardzo ważne jest też bezpieczeństwo osób postronnych, skrzynka powinna być więc szczelna i odporna na uszkodzenia mechaniczne.

3. Opakowania na pakiety

Z braku innego opakowania, pakiety można przewozić w tych samych skrzynkach, które są przewidziane do transportu odkładów. Jednak pakiet wymaga innego traktowania niż odkład, gdyż jest w nim znacznie więcej pszczół, dlatego transportówka dla pakietu powinna mieć większą powierzchnię osiatkowanych otworów wentylacyjnych.

Pakiet trzeba zaopatrzyć w zapas pokarmu cukrowego, podczas gdy w odkładzie zapasy znajdują się w plastrach. Odpowiednia musi być też kubatura takiej skrzynki i dla pakietu składającego się z 20 tys. pszczół nie może ona być mniejsza niż 8 dm3.

Pamiętać należy, że zarówno pakiety, jak i odkłady są wykonywane w najcieplejszej porze roku.

Wszystkie transportówki wykonywane z myślą o przewozie w nich pszczół bez plastrów mają duże otwory wentylacyjne, zajmujące na ogół dwie boczne ściany takiej skrzynki. Najbardziej uniwersalnym pokarmem jest ciasto miodowo-cukrowe lub inwertowane.

Ponieważ w pakiecie nie jest wychowywany czerw, nie jest potrzebna w nim pierzga i woda. Pszczoły przebywające luzem potrzebują niewiele wody i w czasie trwającego 1-2 dni przewozu obejdą się bez niej bez żadnych strat.

Składający się z 1,5-2 kg pszczół pakiet zużyje około 1,3 kg ciasta przez okres 4-5 dni. Pakiety mogą być też karmione syropem, lecz może sprawić to więcej kłopotów, niż podanie ciasta.

Matka w pakiecie jest zamknięta w klateczce, którą należy tak zamocować, by znajdowała się w środku skrzynki, gdzie będzie centrum tworzonego przez pszczoły kłębu.

Najprościej zawiesić ją na druciku, przypiętym do zewnętrznej ściany skrzynki, tuż po napełnieniu jej pszczołami.

4. Sprzęt do produkcji odkładów i pakietów

Do szykowania odkładów do sprzedaży nie jest potrzebny specjalistyczny sprzęt. Wszystkie czynności związane z wykonaniem odkładów i ich zapakowaniem do wysyłkowych transportówek wykona się przy użyciu narzędzi standardowo używanych w pasiece.

Pomocne mogą być jedynie proste narzędzia stolarskie: młotek, obcęgi, piłka do drewna, gwoździki, a także celuloidowa taśma klejąca. W pasiece produkującej odkłady należy co roku odnawiać liczbę ramek przynajmniej o tyle, ile zostało ich sprzedanych z odkładami.

Ramki te można wykonywać we własnym zakresie lub kupować gotowe. Różne są technologie tworzenia odkładów i w zależności od stosowanej w pasiece będzie potrzebny dodatkowy sprzęt. Takim sprzętem są uliki na odkłady, zwane też mini-ulami. Ulik powinien mieścić 5-8 ramek gniazdowych takiego typu, na jakich są robione odkłady.

Nie ma sensu wprowadzanie innego rodzaju ramki, pasującej tylko do ulika, niż ta używana w pasiece.