Latające perfumerie, czyli pszczoły storczykowe
Po czym można odróżnić pszczołę od na przykład osy? Wszyscy odpowiedzą, że pszczoła jest brązowa, a osa czarno-żółta. Otóż nie zawsze! Pszczoła miodna jest wprawdzie brązowa, ale to tylko jeden z kilkuset żyjących w Europie gatunków i wielu tysięcy występujących na całym świecie pszczołowatych.
Ich wspólną cechą jest łopatkowato rozrośnięty pierwszy segment tylnej stopy, który u zbieraczek służy do sczesywania pyłku. To, że mają go pszczoły pasożytnicze i samce, jest konsekwencją niedoskonałości procesów ewolucyjnych zwanej „regułą kciuka pandy” na cześć misia posługującego się przy jedzeniu bambusa kciukiem będącym rozrośniętą kostką nadgarstka.
Fot. Marek Kozłowski
Było to w sierpniu na samym południu Brazylii. W dość chłodny, pochmurny poranek...
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych ePrenumeratorów
Fot. Marek Kozłowski
Napotkane olejki, żywice i frakcje białkowe pakują do perfumeryjnych pojemników na balonowato rozrośniętych tylnych udach. Badania wykazały, że samcom zależy na skomponowaniu jak najbogatszego i najoryginalniejszego melanżu zapachowego.
Swoją „zapachową pieśń” samce tych pszczół prezentują w ciepłe, słoneczne dni na pniu lub konarach wybranego drzewa, gdzie wachlując skrzydłami, rozsiewają wonie mające oczarować partnerki. Kiedy spotkałem te dwa samce, nic jeszcze nie wiedziałem o ich ekscentryczności. Tak byłem zachwycony ich wizualną urodą, że ani przez myśl mi nie przeszło, żeby te pszczele precjoza powąchać!
dr hab. Marek W. Kozłowski
SGGW, Katedra Entomologii Stosowanej
