Argentyńskie pszczelarstwo

W tym roku Buenos Aires w Argentynie będzie nie tylko światową stolicą tanga, ale również przez pięć dni stanie się stolicą światowego pszczelarstwa. Dla pszczelarzy i naukowców jest to świetna okazja do wymiany wiedzy i doświadczeń – tak więc szczęśliwcy, którzy będą uczestniczyć w kongresie będą mieli okazję poznania pewnych aspektów hodowli pszczół w Argentynie.

Rys. 1. Wielkość produkcji miodu w Argentynie w poszczególnych latach [w tysiącach ton] źródło http://www.minagri.gob.ar/SAGPyA
Rys. 2. Główne państwa eksportujące miód [źródło: http://www.alimentosargentinos.gov.ar]

Tym, którzy na Apimondię się nie wybierają chciałabym przybliżyć nieco funkcjonowanie pszczelarstwa w tym dość odległym kraju. W ciągu ostatnich lat Argentyna stała się wielkim dostawcą miodu wysokiej jakości na rynki międzynarodowe. W tej chwili jest drugim co do wielkości producentem miodu na świecie (rys. 1.) z czego większość jest eksportowana (ok. 90%, co stanowi ponad 100 tys. ton rocznie – rys. 2., tab. 1.).

Nie tylko produkty pochodzenia pszczelego są sprzedawane poza granice kraju – Argentyna jest również ważnym eksporterem żywego materiału biologicznego, sprzętu i urządzeń pszczelarskich oraz wiedzy. Wizja planu strategicznego rozwoju argentyńskiego pszczelarstwa opracowanego przez Ministerstwo Rolnictwa, Hodowli Zwierząt, Rybołówstwa i Żywności zakłada, że „w 2017 roku Argentyna stanie się światowym liderem rynku produktów pszczelich cenionym przez to, że będzie zorganizowany, konkurencyjny i zrównoważony z ekonomicznego, społecznego i środowiskowego punktu widzenia”.

Skala argentyńskiego pszczelarstwa

Rys. 3. Podział Argentyny na regiony pszczelarskie
[źródło: http://www.alimentosargentinos.gov.ar]

W przeciwieństwie do polskich argentyńscy pszczelarze to w większości zawodowcy (u nas wciąż jest to bardziej hobby niż profesja). Na terenie kraju zarejestrowanych jest około 33 000 pszczelarzy (z czego 28 000 zrzeszonych w organizacji pozarządowej SADA – La Sociedad Argentina de Apicultores), którzy posiadają ponad 4 500 000 rodzin.

Dzięki temu, że większość pasiek jest zarejestrowana możliwe jest prowadzenie statystyk, które jednoznacznie pokazują dynamikę rozwoju pszczelarstwa – w maju tego roku instytucja zajmująca się kontrolą sanitarną i jakością żywności (El Servicio Nacional de Sanidad y Calidad Agroalimentaria – Senasa) ogłosiła rozporządzenie, na podstawie którego wszyscy pszczelarze mają obowiązek zgłosić lokalizację swojej pasieki do Krajowego Rejestru Zdrowia Producentów Rolniczych (Registro Nacional Sanitario de Productores Agropecuarios – Renspa).

Pszczelarstwo argentyńskie jest jednym z najbardziej sprofesjonalizowanych na świecie. Miód wytwarzany jest z zachowaniem wysokich standardów jakości oraz z zachowaniem zasad dobrej produkcji (Good Handling Practices) i regularnych kontroli sanitarnych. Wykorzystuje się najnowsze technologie na każdym etapie produkcji i dzięki temu możliwe jest optymalne wykorzystanie zasobów i pozyskanie miodu wysokiej jakości. Duży nacisk kładzie się na przepływ informacji, co ułatwia podejmowanie kluczowych decyzji.

Organizacje rządowe (CONASA – Comision Nacional de Sanidad Apicola – Narodowa Komisja Sanitarna Pszczelarstwa oraz INTA – El Instituto Nacional de Tecnología Agropecuaria – Narodowy Instytut Technologii Rolniczej, który prowadzi zintegrowany projekt rozwoju pszczelarstwa) działając we współpracy z Ministerstwem Rolnictwa, Hodowli Zwierząt, Rybołówstwa i Żywności oraz z argentyńskimi uniwersytetami tworzą programy wsparcia sektora pszczelarskiego.

Produkcja miodu

Rys. 4. Przykładowe czasopisma pszczelarskie wydawane
w Argentynie.

Zróżnicowany klimat Argentyny wpływa na dużą różnorodność roślinną, dzięki czemu produkcja pszczelarska jest możliwa niemal na całym terytorium kraju przez większą część roku (rys. 3.). Pszczoły mogą się czuć bezpiecznie na olbrzymich połaciach niezanieczyszczonego terenu, na których występuje autochtoniczna flora. Dzięki temu normalna produkcja miodu z jednej rodziny to 45-50 kg miodu rocznie, a przy sprzyjających warunkach atmosferycznych osiąga się nawet 60 kg miodu od jednej rodziny. Ceny miodów od producenta ostatnio kształtowały się na poziomie: 1 kg miodu= 8,6 ARS = 2,34 USD (Buenos Aires, 25 lipca 2011: 1 USD = 4,16 ARS, 1 EURO = 6,05 ARS).

Spośród gatunków roślin uprawianych w Argentynie i wykorzystywanych do celów pszczelarskich (nie należy zapominać o ważnej funkcji pszczół jako zapylaczy) należy wymienić m.in. dyniowate, bawełnę, lucernę, koniczynę, nostrzyk, drzewa cytrusowe, jabłonie, grusze i inne drzewa owocowe, wierzby, topole, akacje, eukaliptus itp. Ważnym źródłem pozyskiwania nektaru są także przedstawiciele egzotycznych roślin rodzimych gatunków.

Z roślin często odwiedzanych przez pszczoły należy wymienić: korab (Prosopis nigra i Prosopis algarrobilla), mirt Blepharocalyx tweediei, Lithraea brasiliensis, Lithraea molleoides, Luehea divaricata – roślina z rodziny lipowatych, z której pozyskuje się głównie pyłek, krzew Aloysia gratissima, Maytenus ilicifolia z rzędu dławiszkowate, Sapium glandulosum z rodziny Euphorbiaceae, Colletia paradoxa z rodziny szakłakowatych, Myrcianthes cisplatensis, Schinus longifolius, drzewo zwane „koci pazur” – Acacia bonariensis, jaśmin urugwajski – Guettarda uruguayensis, goździkowiec jednokwiatowy Eugenia uniflora, Cephalanthus glabratus z rodziny marzanowatych czy Phyllanthus sellowianus.

Argentyńskie czasopisma pszczelarskie

W Argentynie dostępnych jest szereg czasopism o tematyce pszczelarskiej wydawanych przez instytucje skupiające pszczelarzy. Spełniają one podobną funkcję jak nasze czasopisma – doradzają, informują, uczą. Pośród nich można wyróżnić „Espacio Apicola” – magazyn dla pszczelarzy z centralnej części kraju, „Campo & Abejas” o ogólnokrajowym zasięgu czy „Gaceta del Colmenar” i „Boletin del Colmenar” wydawane przez SADA (rys. 4.).

[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów

mgr inż. Katarzyna Janiszewska
Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

Zamów prenumeratę czasopisma "Pasieka"