Mellityna w walce z wirusem HIV

W artykule scharakteryzowano główne działania peptydów odpornościowych na infekcje wirusowe. Opisano działanie mellityny na wirus HIV. Przedstawiono możliwości wykorzystania tego białka w leczeniu chorób pasożytniczych.

Opisano nowoczesną metodę obniżania infekcji wirusa HIV poprzez zastosowanie nanotechnologii.

fot.© dr Marta Migocka-Patrzałek, Zakład Biologii Rozwoju Zwierząt, Wydział Nauk Biologicznych, Uniwersytet Wrocławski

Jad pszczeli wytwarzany przez gruczoły jadowe pszczół, jest gromadzony w zbiorniczku jadowym. To bezbarwny płyn o kwaśnym odczynie. Zawiera wiele różnych związków aktywnych, feromonów które mobilizują inne pszczoły do ataku.

W skład jadu wchodzą takie związki jak: mellityna, apamina i inne. Dla wrażliwych osób (alergików) składniki jadu są silnymi alergenami, w skrajnych przypadkach użądlenie może doprowadzić do wstrząsu anafilaktycznego (Smorawska-Sabanty 2008, Jallouk 2014, Moreno 2015).

U zdrowych osób w miejscu użądlenia tworzy się bolesna opuchlizna, która po kilu dniach powinna zniknąć. Składniki jadu wywierają różnorodne efekty na organizm, o czym przekonano się już w starożytności i nie tylko (Ciszowski i Miętka – Ciszowska, 2012).

[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów

Jednym z głównych cech peptydów odpornościowych (kationowych) jest oddziaływanie immonomodulacyjne na układ odpornościowy gospodarza. Białka te, odpowiedzialne są za aktywowanie procesów odporności nabytej i wrodzonej, regulują stan zapalny itp.

Przeciwwirusowe działanie tych peptydów w stosunku do wirusów otoczkowych przejawia się:

1. Blokowaniem adhezji wirusa do powierzchni komórki.
2. Oddziaływaniem z kapsydem wirusa (otoczka).
3. Wpływem na ekspresję genów wirusa.
4. Immunomodulacyjnym wpływem na układ odpornościowy gospodarza.

Ad. 1

Posiadające ładunek (+) peptydy odpornościowe blokują wiązanie wirusa do ujemnie naładowanych lipidów błony komórkowej.

[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów

Peptydy te charakteryzują się tym że, posiadają dodatni ładunek oraz właściwości amfipatyczne, co umożliwia im połączenie się z ujemnie naładowaną powierzchnią komórki docelowej. W przypadku, gdy organizm ma do czynienia z bakteriami gram-ujemnymi, peptydy te oddziałują z lipopolisacharydem (LPS) zlokalizowanym w komórce bakteryjnej, zaś w przypadku bakterii gram-dodatnich z kwasem tejchojowym czy peptydoglikanem.

Wiążą się z ujemnie naładowanymi lipidami zlokalizowanymi po zewnętrznej stronie błony komórkowej.

Wirus HIV (Human Immunuodeficience Virus)

Jest to wirus powodujący ludzki zespół nabytego niedoboru odporności. Najgorszy patogen, z jakim przyszło zetknąć się ludziom na całym świecie. Po zakażeniu, jeżeli w porę nie zostanie wdrożona terapia antyretrowirusowa, u zakażonego człowieka stopniowo obniża się odporność (zwłaszcza ilość komórek CD4), co skutkuje tym, że staje się on podatny na różnego rodzaju infekcje.

Wirus HIV. Wiz.© Roman Dudzik

Wirus ten należy do retrowirusów, jego materiał genetyczny to dwie nici RNA.

[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów

Jad pszczeli kontra HIV

Od lat 80. XX wieku trwają prace nad stworzeniem leku, terapii, która by pozwoliła na wyeliminowanie wirusa HIV z populacji ludzkiej. Ostatnio odkryty został mechanizm wyparcia wirusowego kwasu nukleinowego z komórki zakażonej, co rzuca światło na opracowanie w przyszłości skutecznej terapii, ale do tego jeszcze daleka droga.

[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów

fot.© Pixabay

Pojawiła się szansa dla par, z których jedno z partnerów jest nosicielem wirusa HIV, by mogły mieć dzieci niezakażone wirusem HIV.

Poza wpływem mellityny na infekcje wirusowe, opisano również mechanizm stosowania tego peptydu w wielu innych chorobach np. autoimmunologicznych, powodowanych przez bakterie, grzyby itp. Z opisanych przypadków wydaje się być korzystne stosowanie preparatów zawierających ten peptyd, wykorzystywanych jako dodatkowe w konwencjonalnej terapii.

Lek. wet. Maciej Kucharski
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Zamów prenumeratę czasopisma "Pasieka"