Z jakiej pomocy mogą korzystać pszczelarze po przystąpieniu do Unii Europejskiej?
Przyjęte programy operacyjne na lata 2004 – 2006 w ramach Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich i Sektorowego Programu Operacyjnego kierują na wieś 3563 mln euro z Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnych.
Z tych pieniędzy mogą również korzystać osoby zajmujące się chowem pszczół, zwłaszcza pszczelarze prowadzący działy specjalne. Za dział specjalny w pszczelarstwie w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uznaje się pasiekę liczącą powyżej 80 rodzin. Pszczelarze prowadzący dział specjalny mogą korzystać z funduszy przeznaczonych na inwestycje w gospodarstwach rolnych. Wspierane będą projekty związane z modernizacją produkcji prowadzące do ich dostosowania do funkcjonowania na Jednolitym Rynku. W ramach tego działania pomoc może być przyznana na realizację projektów, które przyczynią się do poprawy konkurencyjności gospodarstw poprzez oddziaływanie na jakość produkcji, jej skalę i profil, oraz spełnienie wymogów w zakresie ochrony środowiska, higieny i warunków utrzymania zwierząt.
Fot. Janusz Pudełk
Projekty mogą obejmować między innymi:
- zakup, budowę lub remont połączony z modernizacją budynków lub budowli służących do produkcji rolnej,
- zakup lub instalację maszyn i urządzeń,
- zakup stada podstawowego, w tym rodzin pszczelich,
- wyposażenie pasiek,
- zakup i instalację urządzeń służących do ochrony środowiska, w tym szamb i ujęć wody.
Podatek VAT nie jest kosztem kwalifikowanym. Koszty pośrednie sporządzania dokumentacji i ekspertyz mogą stanowić do 12% inwestycji.
Można nabywać maszyny nowe i używane. W przypadku maszyn używanych sprzęt winien być oceniony przez rzeczoznawcę i posiadać właściwości techniczne niezbędne do realizacji projektu.
Zakup gruntu nie może przekroczyć 10% wartości kosztów kwalifikowanych, o ile jest on ściśle związany z celem projektu, a kwota zakupu nie może przekraczać wartości rynkowej określonej przez GUS.
Jeden beneficjent może otrzymać pomoc nie wyższą niż 300000 PLN, a poziom jej stanowi 50% kosztów kwalifikowanych bądź 55% kosztów, jeśli jest on młodym rolnikiem.
Z pomocy nie mogą korzystać renciści i emeryci.
Kryteria dostępu
W ramach tego działania może być udzielona pomoc pod następującymi warunkami:
1. Gospodarstwo musi być prowadzone przez osobę o odpowiednich kwalifikacjach zawodowych.
Za właściwe kwalifikacje uznaje się:
- wykształcenie rolnicze wyższe lub średnie,
- wykształcenie rolnicze zawodowe lub tytuły kwalifikacyjne i co najmniej 3-letni staż pracy w gospodarstwie rolnym,
- wykształcenie inne niż rolnicze wyższe lub średnie i co najmniej 3-letni staż pracy w gospodarstwie,
- wykształcenie podstawowe lub zasadnicze zawodowe o kierunku innym niż rolnicze i co najmniej 5-letni staż pracy w gospodarstwie rolnym.
2. Gospodarstwo winno spełniać kryterium żywotności ekonomicznej lub móc ją osiągnąć po zakończeniu realizacji projektu.
Żywotność ekonomiczną określa się jako sumę nadwyżek bezpośrednich z działalności rolniczej gospodarstwa.
Gospodarstwo żywotne pod względem ekonomicznym jest to gospodarstwo o wielkości ekonomicznej równoważnej co najmniej 4 ESU czyli 4800 euro, a w przeliczeniu na PLN około 19048 zł. (do obliczeń przyjęto kurs euro 3,96822 zł).
Regionalne współczynniki Standardowych Nadwyżek Bezpośrednich dla produktów roślinnych i zwierzęcych zostały przygotowane w Zakładzie Rachunkowości Rolnej Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej w Warszawie.
Dla rodzin pszczelich przyjęto wartość nadwyżki bezpośredniej w całym kraju jednakową, w kwocie 204 zł. Oznacza to, że pasieka licząca 94 rodziny spełnia wymogi żywotności ekonomicznej (19048:204= 93,4).
3. Gospodarstwo, którego dotyczy projekt, stosownie do rodzaju prowadzonej produkcji, spełniać musi minimalne standardy w zakresie higieny, ochrony środowiska i warunków utrzymania zwierząt. Tak więc musi być rozwiązany problem zaopatrzenia pasieki w wodę zdatną do picia i zagospodarowane ścieki, a pomieszczenia pracowni powinny spełniać wymagania weterynaryjne dla produktów pochodzenia zwierzęcego i ustawy o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia. Jeśli projekt dotyczy pracowni pszczelarskiej musi on być zatwierdzony przez powiatowego lekarza weterynarii.
4. Pomoc nie może być przeznaczona na projekt, który spowoduje wzrost produkcji, dla której brak normatywnego zbytu rynkowego. Oznacza to, że produkcja kwotowana (mleko, buraki) może być rozwijana do wysokości przyznanych kwot, a w pozostałych przypadkach należy przedstawić plan sprzedaży lub umowy przedwstępnej z odbiorcą na zbyt całości produkcji. Ponadto warunkiem przyznania i udzielenia pomocy finansowej jest bieżące uregulowanie zobowiązań podatkowych oraz z tytułu ZUS lub KRUS.
Ułatwianie startu młodym rolnikom
Pomoc finansowa w postaci premii wypłacana jest jednorazowo osobie, która po raz pierwszy podejmuje prowadzenie gospodarstwa. Wysokość pomocy wynosi 50000 PLN.
Kryteria dostępu
1. Pomoc może być przyznana rolnikowi, który:
a) jest pełnoletni i w chwili podejmowania decyzji przez AR i MR nie przekroczył 40 roku życia,
b) po raz pierwszy podjął prowadzenie gospodarstwa rolnego nie wcześniej niż 12 miesięcy przed podjęciem decyzji przez AR i MR,
c) jest ubezpieczony w KRUS,
d) legitymuje się odpowiednimi kwalifikacjami zawodowymi. Kwalifikacje rolnicze niezbędne do otrzymania pomocy omówione zostały przy inwestycjach w gospodarstwach rolnych. W przypadku, gdy wnioskodawca nie spełnia wymogów związanych z kwalifikacjami, pomoc może być wypłacona pod warunkiem, że uzupełni on wykształcenie w czasie 5 lat od chwili podjęcia się prowadzenia gospodarstwa.
2. Gospodarstwo młodego rolnika musi spełniać wymóg żywotności ekonomicznej lub wnioskodawca musi wykazać, że kryterium to zostanie spełnione nie później niż 5 lat od rozpoczęcia jego prowadzenia. Zasady wyliczenia żywotności ekonomicznej omówiono przy inwestycjach w gospodarstwach rolnych.
3. Gospodarstwo młodego rolnika musi, stosownie do rodzaju prowadzonej produkcji, spełniać standardy w zakresie ochrony środowiska, higieny i warunków utrzymania zwierząt w chwili, gdy rolnik ubiega się o pomoc lub spełnić je nie później niż po 5 latach od rozpoczęcia jego prowadzenia. Do udzielenia pomocy kwalifikują się tylko gospodarstwa rolne w rozumieniu Kodeksu Cywilnego o obszarze nie mniejszym niż 1 ha użytków rolnych. Beneficjent zobowiązuje się do prowadzenia gospodarstwa przez co najmniej 5 lat od dnia wypłaty premii i spełni zobowiązania z zakresu wykształcenia, standardów higieny, utrzymania zwierząt i ochrony środowiska oraz żywotności ekonomicznej.
Fot. Janusz Pudełko
Wypłacona pomoc może być wydatkowana w dowolny sposób i nie wymaga udokumentowania.
Wnioski i instrukcje ich wypełniania oraz wykaz niezbędnych załączników można pobrać ze strony internetowej Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa lub Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Pszczelarze mogą korzystać z preferencyjnych kredytów z dopłatami do oprocentowania z kwot AR i MR.
Prowadzący działy specjalne mogą korzystać z pomocy na przedsięwzięcia inwestycyjne – symbol IP.
O kredyty mogą ubiegać się osoby posiadające pełną zdolność do czynności prawnych prowadzące lub podejmujące działalność rolniczą z wyłączeniem emerytów i rencistów. Działy specjalne mogą skredytować 70% nakładów inwestycyjnych, jednak nie więcej niż 8 mln zł. Kredyt może być udzielony maksymalnie na 8 lat, a karencja nie może przekroczyć 2 lat.
Istnieje możliwość skorzystania z preferencyjnych kredytów na zakup gruntów – symbol KZ. Powiększanych w ten sposób działów specjalnych nie obowiązują limity powierzchni w przeciwieństwie do nowo utworzonych gospodarstw rolnych, które nie mogą być mniejsze niż średnia w województwie wg danych GUS.
Można również korzystać z kredytów na utworzenie lub urządzenie gospodarstw rolnych przez osoby, które nie przekroczyły 40 roku życia z dopłatami AR i MR – symbol MR. Tu również kredytowaniu podlega 70% wartości nakładów inwestycyjnych, nie więcej jednak niż 8 mln zł.
Oprocentowanie płacone bankom wynosi:
przy kredycie IP od 3,7 do 4,06%,
przy kredycie MR i KZ 1,63%.
Ubiegający się o kredyt powinien:
przygotować plan przedsięwzięcia,
uzyskać pozytywną opinię Ośrodka Doradztwa Rolniczego,
złożyć w banku wniosek o kredyt wraz z planem przedsięwzięcia, opinią WODR oraz kompletem dokumentów wymaganych przez bank.
Na ogół trudność stwarza zabezpieczenie udzielanego kredytu.
{/f90filter}
Fabian Wierszuń
