Samotne kuzynki
Trudno w to może uwierzyć, ale w naszym kraju żyje niemal 500 gatunków pszczół! Jednak tylko
niewielka ich część, może kilka procent, to owady społeczne (pszczoły miodne, trzmiele i nieliczne z 70 gatunków krajowych smuklików, Halticus). Wszystkie pozostałe – pszczolinki, miesierki, makatki, obrostki i wiele innych – żyją samotnie.
Zdjęcia:Marek Kozłowski Nie ma już u nas prawdopodobnie
gatunku Chalicodoma muraria, dla którego założono
pierwszy w Polsce „owadzi” rezerwat przyrody w Skałkach
Sołeckich koło Ząbkowic Śląskich. Okaz na zdjęciu
pochodzi właśnie z tamtego terenu, a został pozyskany
w latach sześćdziesiątych.
Jak więc odróżnić pszczołę (ściślej: przedstawiciela nadrodziny pszczołowatych, Apoidea) od innej błonkówki, np. osy, grzebacza czy uskrzydlonej mrówki? Otóż cechą właściwą wszystkim pszczołowatym, niezależnie od ich trybu życia, są łopatkowato wydłużone pierwsze segmenty stóp, szczególnie wydatne na stopach odnóży tylnych, służące do sczesywania pyłku przyczepionego do włosków pokrywających ciało.
Same zaś włoski są u pszczół rozwidlone lub ząbkowane. Część pszczół samotnych gromadzi sczesany pyłek na udach, tak jak pszczoła miodna (tzw. nogozbieraczki), część zaś na dolnej stronie odwłoka (tzw. brzuchozbieraczki). Jest ponadto niewielka grupa pszczół zbierających pyłek do wola.
Ciekawe, że rozszerzone pierwsze segmenty stóp mają też pszczoły gatunków pasożytniczych, korzystające z pracy i gniazd innych pszczół, a więc niezbierające i niesczesujące pyłku (ok. 26% gatunków pszczół).
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów
Marek Kozłowski
