APITERAPIA

Zastosowanie miodu i roślin leczniczych w chorobach laryngologiczych

Zarówno miód, jak i miód wzbogacony ziołami, wykazują korzystne działanie na błony śluzowe jamy ustnej, gardła, krtani, tchawicy oraz migdałków podniebiennych. W tym kontekście warte jest omówienie wpływu miodu oraz niektórych roślin leczniczych na wymienione wyżej narządy, znajdujące się w ostrym i przewlekłym stanie zapalnym.

Sok z aloesu drzewiastego wspomaga regenerację tkanek.
fot.© Pixabay

Jama ustna

Według Mladenova (1988) stany zapalne jamy ustnej z powodzeniem można leczyć za pomocą 50% wodnego roztworu miodu. Płukanie jamy ustnej prowadzi się 3–4 razy dziennie.

Powierny (1989) do usuwania pleśniawek w jamie ustnej niemowląt również z dobrym skutkiem stosował 50% wodne roztwory miodu, którymi pędzlował błonę śluzową chorych dzieci.

Madejowie (1990) przy zapaleniu błony śluzowej języka, a także przy zapaleniu błony śluzowej języka i jamy ustnej polecają płukankę, zawierającą równe części miodu i 25% alkoholu etylowego. Jamę ustną, w tym język, płucze się powyższym preparatem 3 razy dziennie na 20 min przed jedzeniem.

Według Sinjakowa (1991A) w stanach zapalnych jamy ustnej przydatny jest preparat zawierający świeżo wyciśnięty sok z liści aloesu drzewiastego (co najmniej 3-letniego). Liście mieli się i wyciska sok za pomocą ręcznej wyciskarki.

Można także do tego celu użyć gotowego preparatu handlowego. Następnie sok z aloesu i miód miesza się w stosunku 5:1. Preparat przyjmuje się po łyżeczce 3 razy dziennie przed jedzeniem.

Gardło, krtań i tchawica

Poczinkova (1986) w stanach zapalnych gardła, krtani i tchawicy zaleca ssanie skrystalizowanego miodu. Łyżeczkę miodu powoli rozpuszcza się w ustach i połyka. Czynność tę powtarza się 3–5 razy dziennie.

Sok z aloesu drzewiastego wspomaga regenerację tkanek.
fot.© Pixabay

Sinjakow (1991B) wymienia jeszcze inne preparaty miodowo-ziołowe służące do leczenia gardła, krtani i tchawicy. W zapaleniu krtani stosuje się napar z ziela rzepiku pospolitego, w zapaleniu tchawicy napar z kwiatów koniczyny łąkowej, a w zapaleniu gardła i tchawicy napar z liści podbiału pospolitego.

Napary sporządza się z łyżki wymienionych ziół oraz 0,5  l wrzącej wody. Po 30 min zaparzania napar odcedza się i po ochłodzeniu dodaje do niego 2 łyżki miodu. Otrzymane napary z miodem pije się po 1/3 szklanki 3-4 razy dziennie.

W leczeniu zapalenia tchawicy pomocny jest również syrop złożony z miodu i następujących składników roślinnych (Madejowie 1990):

W ostrych i przewlekłych stanach zapalnych gardła i krtani Kałużny (1992) poleca stosowanie mieszanki złożonej z następujących surowców zielarskich:

Dwie łyżki mieszanki zalewa się 0,5  l wrzącej wody, zaparza przez 30 min, przecedza, dodaje 2 łyżki miodu i pije po szklance rano i wieczorem.

Migdałki podniebienne

W zapaleniu migdałków podniebiennych, w tym w zapaleniu ropnym (anginie) Sinjakow (1991A) z powodzeniem stosuje 30% wodne roztwory miodu. Płucze się nimi gardło 3–4 razy dziennie. W ten sposób niszczy się w dużym stopniu drobnoustroje obecne w rejonie migdałków podniebiennych.

Tę samą rolę spełnia trzymanie miodu w ustach (najlepiej skrystalizowanego). Łyżeczkę miodu wkłada się do ust i trzyma aż do rozpuszczenia, a następnie miód połyka się. Czynność tę powtarza się 5–6 razy dziennie. Korzystne jest także żucie fragmentu plastra miodowego kilka razy dziennie.

W podsumowaniu można stwierdzić, że stosowanie preparatów miodowo-ziołowych w leczeniu przewlekłego, w tym ropnego zapalenia migdałków podniebiennych jest dość skuteczne, szczególnie u dzieci.

Działanie ziół w chorobach laryngologicznych

Wśród roślin leczniczych stosowanych do leczenia chorób jamy ustnej, gardła, krtani, tchawicy i migdałków podniebiennych wraz z miodem, wyróżniają się dwie: aloes drzewiasty i rumianek pospolity. Ich właściwości lecznicze i zastosowanie w chorobach laryngologicznych opisano na podstawie poradnika ziołolecznictwa dla lekarzy Ożarowskiego (1982) oraz kompendium ziołolecznictwa Samochowca (1995).

Liść aloesu drzewiastego

Aloes drzewiasty (Aloe arborescens) odznacza się przede wszystkim działaniem biostymulującym, tj. zwiększa procesy odnowy tkanek i podwyższa siły odpornościowe organizmu. Do tego celu używany jest sok z liści tej rośliny, przynajmniej 3-letniej, sporządzany we własnym zakresie lub handlowy.

Koszyczek rumianku pospolitego

Koszyczki rumianku pospolitego (Chamomilla recutita) wykazują właściwości przeciwzapalne. Zewnętrznie stosowane są w postaci naparu w stanach zapalnych jamy ustnej, gardła, krtani, tchawicy, a także migdałków podniebiennych.

Napary z koszyczków rumianku pospolitego oddziałują także przeciwdrobnoustrojowo, unieszkodliwiają substancje toksyczne wytwarzane przez drobnoustroje, szybko zmniejszają ból, swędzenie i pieczenie chorych tkanek.

prof. dr hab. Bogdan Kędzia, mgr Elżbieta Hołderna-Kędzia
Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich w Poznaniu

Zamów prenumeratę czasopisma "Pasieka"