UWAGA! Artykuł pochodzi ze starych wydań Pasieki. Część wiedzy może być już nieaktualna. By zapoznać się z AKTUALNYMI zaleceniami weterynaryjnymi sprawdź:
Pszczelarskie kompedium wiedzy o warrozie cz. 1
Pszczelarskie kompedium wiedzy o warrozie cz. 2
Dlaczego są problemy z wyborem zarejestrowanego leku przeciwko warrozie
Pamiętaj by zawsze sprawdzić informacje w nowszych numerach "Pasieki". Wiele informacji z zakresu leczenia pszczół lub gospodarki pasiecznej uległo zmianie. Informacje zawarte w tym artykule utrzymujemy na stronie w ramach archiwizacji wiedzy pszczelarskiej.
Badanie oporności Varroa destructor na pyretroidy
Spośród wszystkich syntetycznych akarycydów, jakie od ponad dwudziestu lat służą do niszczenia Varroa destructor w rodzinach pszczelich, do najczęściej stosowanych należy niewątpliwie flumetryna
z grupy pyretroidów (preparat Bayvarol) oraz amitraza z grupy pochodnych kwasu mrówkowego (Apiwarol).
Profesor Milani z uniwersytetu w Udine prezentuje wyniki swoich badań
Fot. Zbigniew Lipiński
Obydwie te substancje konkurują ze sobą pod względem warrobójczej skuteczności, zależnie od wrażliwości na nie danego szczepu Varroa. Wynika to z faktu, że pasożyty te są zdolne do nabywania oporności na wymienione substancje już po kilku latach ich corocznego stosowania.
Oczywiście utrwalaniu tej właściwości sprzyja rozmnażanie się osobników opornych, które weszły w z nimi w pełny kontakt i przeżyły (patrz „Pszczelarstwo” 6/2003).
Pojawienie się oporności w trakcie stosowania flumetryny (Bayvarolu) może być również następstwem wcześniejszego stosowania w danej pasiece innych pyretroidów takich jak np. acrinatryna (Gabon), tau-fluwalinat (Apistan) czy na pół oczyszczony fluvalinat (Klartan).
Dzieje się tak dlatego, że...
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów
W tym miejscu wielu czytelników zapewne zada sobie pytanie, czy możliwe jest określenie stopnia wrażliwości terenowego szczepu Varroa destructor na stosowany lek, zanim do takiej oporności dojdzie, mając na uwadze, że proces jej narastania trwa zwykle kilka lat. Zanim odpowiem na to pytanie, przytoczę krótką dygresję.
Pojawienie się pełnej oporności następuje w chwili, kiedy wrażliwość pasożyta na dany lek spada poniżej 90% lub, inaczej rzecz biorąc, oporność ta przekracza 10%. W praktyce oznacza to, że ponad 10% Varroa zaczyna przeżywać pełny kontakt z lekiem, czego następstwem jest szybki rozwój nadmiernej liczby pasożyta w rodzinie pszczelej.
Należy również zauważyć, że...
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów
Varroa destructor w trakcie badania wrażliwosci na pyretroidy
Fot. Zbigniew Lipiński
Niestety, samo aplikowanie zapalonych tabletek nie jest w pełni bezpieczne dla pszczelarza z uwagi na zauważalną toksyczność dymu. Po zakończeniu odymiania mojej 70-pniowej pasieki odczuwałem silne bóle głowy.
Reasumując, pragnę podkreślić, że:
1. Istota warrobójczej skuteczności danego związku chemicznego nie wyraża się liczbą Varroa, które zostały przez niego zabite i leżą na dennicy ula, ale przede wszystkim liczbą pasożytów, które przetrwały kontakt z nim i pozostają dalej żywe na pszczołach.
2. Zbyt długie, 4-5 letnie stosowanie pyretroidów lub amitrazy w paskach może spowodować powstawanie oporności.
3. Podejrzenie...
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów
Oczywiście przy założeniu, że omawiana oporność nie będzie pojawiała się w sąsiednich pasiekach i nie będzie „importowana” do naszych uli przez pszczoły rabujące i błądzące.
Kończąc, miło mi poinformować brać pszczelarską, że laboratorium Biolab w Ostródzie uruchomiło usługę badania stopnia oporności terenowych szczepów Varroa destructor na pyretroidy. Dzięki wsparciu finansowemu firmy Bayer w laboratorium tym przebadano pierwsze 25 pasiek na występowanie tego zjawiska w województwie warmińsko-mazurskim.
Lipiński Zbigniew
