NATURALNE UNASIENNIANIE MATEK PSZCZELICH
W poprzednim artykule z tego cyklu wspomnieliśmy o unasiennianiu w rodzinach i odkładach. W niniejszych rozważaniach zajmiemy się unasiennianiem matek w ulikach weselnych. Jest to najbardziej efektywny sposób naturalnego unasienniania. Wynika to z małej pojemności takiego ulika, co wiąże się z tym, że z jednej rodziny możemy nasiedlić 20 i więcej ulików weselnych.
Jakie warunki powinien spełniać ulik weselny? Podstawowe elementy większości ulików są takie same. Należą do nich: komora na ramki i pszczoły, miejsce na pokarm, wentylacja oraz dobre warunki termiczne dla mini rodzinki.
Do niedawna jednym z najpopularniejszych był ulik Zandera. Nie stwarzał on jednak najlepszych warunków bytowych dla pszczół ze względu na jeden plaster. Miał też dość skomplikowaną budowę, co wiązało się z mało ekonomiczną obsługą. Lepszym od niego był dwuramkowy ulik Wawryna. Stwarzał on korzystniejsze warunki dla rodzinki weselnej, ale był jeszcze bardziej skomplikowany niż poprzedni.
Budowa ulika weselnego zależy od materiału, z jakiego został wykonany. Dzisiaj najpopularniejszy jest...
Uliki weselne z matkami do unasienniania powinny być wystawione
w miejscu spokojnym i częściowo zacienionym
Fot. Mieczysław Janik

Sposoby napełniania ulików
Do tworzenia rodzinek weselnych najlepiej wykorzystywać pszczoły z rodziny wychowującej. Dobrze jest, gdy przed nasiedleniem są one „opite” pokarmem, syropem lub nektarem. Dlatego karmi się je, co sprzyja szybkiemu odbudowywaniu plasterków z węzą. Pszczoły otrzepuje się do transportówki. Aby nie odlatywały, można pryskać je wodą.
Dorodne mateczniki ratunkowe na plasterku świadczą o właściwej
kondycji rodzinki weselnej
Fot. Mieczysław Janik
Sposób nasiedlania będzie zależał od tego, gdzie uliki zostaną wystawione. Jeżeli będzie to trutowisko, muszą zostać odsiane trutnie, gdyż ulików z trutniami tam nie przyjmą.
W przypadku gdy jest to pasieczysko lub punkt kopulacyjny, sposób nasiedlania będzie zależał zarówno od tego, gdzie będą wystawione uliki, jak i czy będą zasiedlane pszczołą lotną czy nielotną. W przypadku kiedy nasiedlamy pszczołą nielotną, należy umożliwić odlot pszczołom lotnym.
Przy nasypywaniu pszczół do ulików dobrze jest...

Regularne jajeczka na plasterku to oznaka unasiennienia się
matki. Ze względu na małą liczbę komórek do czerwienia
w niektórych mogą być po dwa jaja
Fot. Mieczysław Janik
Postępowanie z ulikami po napełnieniu pszczołami
Utworzone rodzinki należy ustawić w chłodnym miejscu (dobra jest piwnica) na co najmniej dwie doby. Chłód powoduje zawiązanie kłębu, pszczoły rozpoczynają odbudowę plasterków, przenoszą pokarm do komórek, a rodzinka „cementuje się”.
Następnie uliki są wystawiane. Dobrze jest zrobić to samym wieczorem. W nocy pszczoły się uspokoją, a rano wylatują na oblot i rozpoczynają normalną pracę. Zasiedlone uliki najlepiej wystawiać nie w tym miejscu, skąd pochodzą pszczoły, wtedy nie odlecą pszczoły lotne.
Cykl unasienniania w dobrych warunkach pogodowych trwa około 2 tygodnie (7 dni zanim matki osiągną dojrzałość płciową, drugie 7 na lot godowy i rozpoczęcie czerwienia). Naturalne unasiennianie zależy przede wszystkim od warunków pogodowych (temperatura około 25 stopni i bezwietrzna pogoda) oraz od odpowiedniej ilości trutni.
Kontrola unasiennienia matek
Uliki styropianowe snozowe (z lewej) i ramkowe (z prawej).
Oba spełniają swoją rolę. Oprócz komory gniazdowej widoczna
komora na pokarm oraz otwór wentylacyjny i wylotowy
Fot. Mieczysław Janik
Po stwierdzeniu pierwszych jajeczek matki można zabierać z ulików i przeznaczyć do dalszego zagospodarowania. W ich miejsce za kilka dni poddaje się drugą partię matek lub mateczników na wygryzieniu. Powtórne poddanie matek odbędzie się po odciągnięciu mateczników i ich zniszczeniu.
Praca z rodzinkami weselnymi będzie zależeć od doświadczenia hodowcy. Przy hodowli matek jest ono bardzo potrzebne, gdyż nie wszystko można przekazać w formie informacji w podręczniku czy czasopiśmie.
Przygotowanie ulików weselnych do nasiedlania wymaga sporo
pracy, dlatego każde ręce się przydają.
Na zdjęciu praca w szkolnej pasiece
Fot. Mieczysław Janik

Przy naturalnym unasiennianiu strona ojcowska jest najczęściej przypadkowa. Aby można było kontrolować jej dobór, należy unasienniać na trutowisku lub sztucznie, ale o tym w następnym artykule.
Link do kolejnego artykułu:
Sztuczne unasiennianie matek pszczelich
<?php $pas="2006nr5str11"; $pasCov="images/stories/Pasieka/2006_5/Pasieka_2006nr05_[19].jpg"; include("./goto/art_footer.php"); ?>