NATURALNE UNASIENNIANIE MATEK PSZCZELICH
W poprzednim artykule z tego cyklu wspomnieliśmy o unasiennianiu w rodzinach i odkładach. W niniejszych rozważaniach zajmiemy się unasiennianiem matek w ulikach weselnych. Jest to najbardziej efektywny sposób naturalnego unasienniania. Wynika to z małej pojemności takiego ulika, co wiąże się z tym, że z jednej rodziny możemy nasiedlić 20 i więcej ulików weselnych.
Jakie warunki powinien spełniać ulik weselny? Podstawowe elementy większości ulików są takie same. Należą do nich: komora na ramki i pszczoły, miejsce na pokarm, wentylacja oraz dobre warunki termiczne dla mini rodzinki.
Do niedawna jednym z najpopularniejszych był ulik Zandera. Nie stwarzał on jednak najlepszych warunków bytowych dla pszczół ze względu na jeden plaster. Miał też dość skomplikowaną budowę, co wiązało się z mało ekonomiczną obsługą. Lepszym od niego był dwuramkowy ulik Wawryna. Stwarzał on korzystniejsze warunki dla rodzinki weselnej, ale był jeszcze bardziej skomplikowany niż poprzedni.
Budowa ulika weselnego zależy od materiału, z jakiego został wykonany. Dzisiaj najpopularniejszy jest...
Uliki weselne z matkami do unasienniania powinny być wystawione
w miejscu spokojnym i częściowo zacienionym
Fot. Mieczysław Janik
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów
Sposoby napełniania ulików
Do tworzenia rodzinek weselnych najlepiej wykorzystywać pszczoły z rodziny wychowującej. Dobrze jest, gdy przed nasiedleniem są one „opite” pokarmem, syropem lub nektarem. Dlatego karmi się je, co sprzyja szybkiemu odbudowywaniu plasterków z węzą. Pszczoły otrzepuje się do transportówki. Aby nie odlatywały, można pryskać je wodą.
Dorodne mateczniki ratunkowe na plasterku świadczą o właściwej
kondycji rodzinki weselnej
Fot. Mieczysław Janik
Sposób nasiedlania będzie zależał od tego, gdzie uliki zostaną wystawione. Jeżeli będzie to trutowisko, muszą zostać odsiane trutnie, gdyż ulików z trutniami tam nie przyjmą.
W przypadku gdy jest to pasieczysko lub punkt kopulacyjny, sposób nasiedlania będzie zależał zarówno od tego, gdzie będą wystawione uliki, jak i czy będą zasiedlane pszczołą lotną czy nielotną. W przypadku kiedy nasiedlamy pszczołą nielotną, należy umożliwić odlot pszczołom lotnym.
Przy nasypywaniu pszczół do ulików dobrze jest...
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów
Regularne jajeczka na plasterku to oznaka unasiennienia się
matki. Ze względu na małą liczbę komórek do czerwienia
w niektórych mogą być po dwa jaja
Fot. Mieczysław Janik
Postępowanie z ulikami po napełnieniu pszczołami
Utworzone rodzinki należy ustawić w chłodnym miejscu (dobra jest piwnica) na co najmniej dwie doby. Chłód powoduje zawiązanie kłębu, pszczoły rozpoczynają odbudowę plasterków, przenoszą pokarm do komórek, a rodzinka „cementuje się”.
Następnie uliki są wystawiane. Dobrze jest zrobić to samym wieczorem. W nocy pszczoły się uspokoją, a rano wylatują na oblot i rozpoczynają normalną pracę. Zasiedlone uliki najlepiej wystawiać nie w tym miejscu, skąd pochodzą pszczoły, wtedy nie odlecą pszczoły lotne.
Cykl unasienniania w dobrych warunkach pogodowych trwa około 2 tygodnie (7 dni zanim matki osiągną dojrzałość płciową, drugie 7 na lot godowy i rozpoczęcie czerwienia). Naturalne unasiennianie zależy przede wszystkim od warunków pogodowych (temperatura około 25 stopni i bezwietrzna pogoda) oraz od odpowiedniej ilości trutni.
Kontrola unasiennienia matek
Uliki styropianowe snozowe (z lewej) i ramkowe (z prawej).
Oba spełniają swoją rolę. Oprócz komory gniazdowej widoczna
komora na pokarm oraz otwór wentylacyjny i wylotowy
Fot. Mieczysław Janik
Po stwierdzeniu pierwszych jajeczek matki można zabierać z ulików i przeznaczyć do dalszego zagospodarowania. W ich miejsce za kilka dni poddaje się drugą partię matek lub mateczników na wygryzieniu. Powtórne poddanie matek odbędzie się po odciągnięciu mateczników i ich zniszczeniu.
Praca z rodzinkami weselnymi będzie zależeć od doświadczenia hodowcy. Przy hodowli matek jest ono bardzo potrzebne, gdyż nie wszystko można przekazać w formie informacji w podręczniku czy czasopiśmie.
Przygotowanie ulików weselnych do nasiedlania wymaga sporo
pracy, dlatego każde ręce się przydają.
Na zdjęciu praca w szkolnej pasiece
Fot. Mieczysław Janik
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów
Przy naturalnym unasiennianiu strona ojcowska jest najczęściej przypadkowa. Aby można było kontrolować jej dobór, należy unasienniać na trutowisku lub sztucznie, ale o tym w następnym artykule.
Link do kolejnego artykułu:
Sztuczne unasiennianie matek pszczelich
