Ochrona roślin a ochrona pszczół w świetle obowiązujących aktów prawnych

Ostatnie lata to ogromny postęp w dziedzinie chemicznej ochrony roślin. Nie polega on jedynie na wprowadzaniu nowych metod i środków, ale co ważniejsze na przewartościowaniu celów, którym ma służyć. Uzyskanie lepszego plonowania roślin poprzez chemiczne zwalczanie agrofagów nie jest już obecnie celem samym w sobie.

f o t . © M a r i a i E u g e n i u s z S a p i o ł k o Nadrzędne stało się bowiem ludzkie zdrowie w kontekście postrzegania człowieka jako konsumenta tychże produktów rolnych, a także ochrona środowiska naturalnego jako miejsca jego bytowania. Wyrazem, a jednocześnie gwarantem realizacji w praktyce tych priorytetów jest trwająca w krajach europejskich już od kilkunastu lat zmiana obowiązującego w tym zakresie ustawodawstwa. Myśl przewodnia zawarta
w preambule dyrektywy 91/414, która jest podstawowym aktem prawnym z zakresu środków ochrony roślin i ich stosowania na terenie Unii Europejskiej, aby ochrona zdrowia ludzi i zwierząt, jak również środowiska miała pierwszeństwo przed poprawą poziomu produkcji rolniczej, wytycza kierunek postanowień i zapisów w kolejno wprowadzanych aktach prawnych.

Nowelizacja istniejących przepisów nie jest bowiem procesem zakończonym, wciąż prowadzone są badania i prace mające na celu minimalizację szkodliwego oddziaływania środków chemicznych na organizmy żywe, a uzyskiwane wyniki są podstawą zmian wprowadzanych w prawie. W Polsce, analogicznie do pozostałych krajów członkowskich, obowiązują w tym zakresie te same, ogólnoeuropejskie akty prawne. Prace legislacyjne nad dostosowaniem się do obecnych wymagań unijnych m.in. poprzez wdrażanie zaleceń i wytycznych zgodnych z prawem narodowym, rozpoczęły się jeszcze w okresie przedakcesyjnym i są kontynuowane. Od roku 2001 do chwili obecnej wprowadzono w życie ponad 100 aktów prawnych z zakresu ochrony roślin. Ze względu na wprowadzenie tzw. okresu przejściowego część przepisów obowiązywała przez stosunkowo krótki okres, a następnie
zastępowano je nowymi aktami.

Należy podkreślić, że zmiany wprowadzane w prawodawstwie w celu zwiększenia bezpieczeństwa zdrowia człowieka, zwierząt i środowiska
naturalnego są całościowe i regulują wszystkie rodzaje działalności związane z branżą ochrony roślin, od producentów środków ochrony roślin, poprzez przedsiębiorców zajmujących się ich konfekcjonowaniem i obrotem, aż do producentów rolnych wykonujących zabiegi ochrony roślin. Należy zdać sobie sprawę, że wysiłek włożony w prace legislacyjne musi iść w parze z wysiłkiem wszystkich zainteresowanych podmiotów, bowiem efekt końcowy zależy od znajomości prawa i równoczesnego przestrzegania go w praktyce na poszczególnych poziomach: produkcji, dystrybucji i stosowania.

Do stworzenia zagrożenia zatrucia np. owadów zapylających wystarczy bowiem, że uznany za bezpieczny i dopuszczony do obrotu środek zostanie zastosowany przez rolnika w niezgodny z przeznaczeniem bądź nieprawidłowy sposób. Tylko odpowiedzialne poczynania osób realizujących swe działania na wszystkich szczeblach mogą zagwarantować uzyskanie zakładanego celu, w przeciwnym razie trud wielu osób okaże się bezcelowy.

[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów