Pierwsze na świecie kolorowe fotografie pasiek
Na przełomie XIX i XX wieku, w wyniku rozwoju technologii fotograficznej i technik drukarskich, książki, czasopisma i gazety zaczęły zapełniać się fotografiami ilustrującymi zarówno życie codzienne, ważne wydarzenia, jak również przedstawiające kompozycje o wysokich walorach artystycznych.
Również prasa i podręczniki pszczelarskie z tamtego okresu zawierają coraz więcej ilustracji, wśród których dominuje fotografia czarno-biała, wypierająca litografie i drzeworyty sztorcowe. Zdjęcia te wykonywane były przez samych pszczelarzy, bądź pod ich okiem przez fotografów zawodowych. W różnych wydawnictwach albumowych sporadycznie pojawiały się fotografie pasiek. Ule były jednak elementem kompozycji, a nie treści merytorycznej. Zdjęcia te wykonywane były przez artystów, dla których fotografia stanowiła rodzaj przekazu.
W 1907 roku bracia Lumière uruchomili produkcję autochromów, pozwalających na otrzymywanie fotografii barwnych w postaci szklanych diapozytywów. Specjalnie spreparowana płyta zawierała warstwę z barwną mozaiką mikroskopijnych ziaren skrobi ziemniaczanej w kolorach czerwonym, zielonym i niebieskim, pokrytą emulsją panchromatyczną.
Po długim naświetlaniu, ze względu na niską czułość materiału, i wywołaniu w skomplikowanym procesie otrzymywano barwny obraz w naturalnych kolorach. W technice tej nie było możliwe uzyskanie barwnych fotografii na papierze. W tym samym okresie chemik Sergiej Michajłowicz Prokudin-Gorski opracował własną metodę uzyskiwania kolorowych fotografii. Aparatem swojego pomysłu w krótkich odstępach czasu robił serię trzech czarno-białych negatywów, każdy z użyciem innego filtru: czerwonego, zielonego i niebieskiego. Wykonane z nich przeźrocza wyświetlać trzeba było przez specjalny projektor, również wyposażony w odpowiednie filtry.
Na ekranie uzyskiwało się kolorowy obraz, którego mankamentem był ruch. Każde ze zdjęć w serii wykonywane było w pewnym odstępie czasu, niejednocześnie. Stąd na przykład postać poruszająca się w czasie fotografowania zyskiwała dwu- lub trójbarwną aureolkę. Autor tej technologii przeprowadzał udane eksperymenty wykonywania zdjęć kolorowych na papierze. Nadmienić trzeba, że wprowadzony kilka lat później do kinematografii „technicolor” opierał się na tych samych założeniach techniczych. Obraz filmowany był jednocześnie przez trzy kamery pracujące z różnymi filtrami, rejestrujące obraz na taśmach czarno-białych.
Gorski miał ambicję utrwalenia na zdjęciach ówczesnego imperium rosyjskiego. Pomysł ten uzyskał aprobatę cara Mikołaja II, który wsparł go finansowo, co pozwoliło na odbycie wielu długich podróży łodzią, koleją i samochodem, wyposażenie specjalnego pojazdu-ciemni oraz dostęp do wielu miejsc, w tym strzeżonych. Rosję fotografował od 1905 roku, a pomysł swój kontynułował w latach 1909-1915, wykonując tysiące zdjęć, z których zachowało się do naszych czasów ponad 5000 fotografii i trójzdjęciowych zestawów. Na swoje szczęście w 1918 roku udał się w podróż do Norwegii i Anglii. Do ojczyzny już nie powrócił i osiadł we Francji. W 1948 roku Biblioteka Kongresu Stanów Zjednoczonych kupiła od jego spadkobierców unikatową kolekcję. Niedawno, dzięki poddaniu zdjęć Gorskiego procesowi "digichromatografii" możemy je oglądać na stronie internetowej tejże biblioteki (http://www.loc.gov/exhibits/empire/readmore.html) w kolorze, a więc tak, jak chciał tego ich autor.
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów
Andrzej Keczyński
Białowieski Park Narodowy
Park Pałacowy 5
17-230 Białowieża
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
