Kocimiętka, serdecznik, oset

Chwasty w przydomowych ogródkach i na polach uprawnych

Obecne pszczelarstwo to nie tylko posiadanie pszczół, zajmowanie się pasieką oraz zbyt dóbr, jakie uzyskamy od naszych podopiecznych. Każdy pszczelarz powinien być dla swoich rodzin pszczelich „ojcem” dającym możliwość pozyskania jak największej ilości pyłku i nektaru. Dlatego też jako pszczelarze powinniśmy dążyć do poprawiania bazy pożytkowej wokół własnej pasieki, by zapewnić pszczołom maksymalne możliwości z ich minimalnym wysiłkiem. Siejmy, sadźmy, dbajmy o to, co już rośnie.

Kocimiętka właściwa

Nepeta cataria

Kocimiętka (fot. Zbigniew Kołtowski)

Trwała roślina pochodząca z rodziny wargowych, w całości pokryta wełnistymi, szarymi włoskami. Dorasta do 60-120 cm, w zależności od warunków podłoża tworząc gałęziastą krzewinkę. Liście u nasady ma sercowate, grubo karbowane. Kwiatostan złożony jest z niby-okółków, gęsto skupionych w górze. Ząbki kielicha szydlasto zakończone, krótsze niż rurka korony. Korona jest drobna, lekko różowa, natomiast łatka środkowa wargi dolnej purpurowo nakrapiana, lekko karbowana.

Nektaruje od wczesnego poranka do zmierzchu, przez co jest bardzo chętnie odwiedzana przez pszczoły. W sprzyjających warunkach bardzo często zakwita w tym samym roku, w jakim zostanie posiana. Rozmnaża się ją z nasion sianych wczesną wiosną, najlepiej na dobrej klasie ziemi, zasobnej w wapń. W czystym zasiewie jest to roślina bardzo wydajna, gdyż z hektara można uzyskać 180-230 kg miodu.

Serdecznik pospolity

Leonurus cardiacta

Serdecznik pospolity (fot. Wikipedia, myself)

Również roślina trwała z tej samej rodziny co kocimiętka, wydzielająca dość silny, niezbyt przyjemny zapach. Rośnie od 30 do 120 cm gałęziasto się krzewiąc. Króciutko omszona o liściach dłoniasto wcinanych, ciemniejszych od spodu. Podobnie jak kocimiętka kwiatostan składa się z niby-okółków umiejscowionych w kątach liści.

Kielich trójkątnie ząbkowany, krótszy niż sama korona, która jest purpurowa z płaską rurką otoczona pierścieniem włosków. Najczęściej spotykamy go na przydrożach, składach śmieci, złomowiskach oraz pod płotami zaniedbanych pasów zieleni. Kwitnie i nektaruje nawet w czasie wielkich suszy na przełomie od czerwca do września.

Zasiewając serdecznik pospolity na większym areale można uzyskać od 200 do 350 kg miodu z ha. Dobrym rozwiązaniem jest zasiew serdecznika pospolitego w mieszance z serdecznikiem kosmatym (leonurus villosa), gdyż wtedy wydajność miodowa wzrasta do nawet 400 kg z ha. Siejemy we wrześniu wprost do wcześniej przygotowanego gruntu ustawiając siewnik w międzyrzędziach co 30-40 cm.

Oset zwisły

Carduus nutans

Oset zwisły

Dwuletnia roślina z rodziny złożonych rozpościerająca jesienią wspaniałą rozetę liści odziomkowych. Dorasta do 1 m wysokości, ale na nieurodzajnej glebie potrafi urosnąć czasami tylko do 30 cm. Liście ostu są na krawędziach silnie kolczaste. Koszyczki kwiatowe do średnicy 5 cm bardzo często zwisłe.

Kwitnie wyjątkowo długo, począwszy od czerwca do bardzo późnej jesieni. Czasami, gdy ustaną już loty pszczół miodnych można jeszcze ściskając kwiatostan (a dokładniej rurki kwiatowe) „wycisnąć” nektar. Często mylony bywa z blisko spokrewnionym rodzajem „Ostożeń (Cirsium)”, różni się on jednak plewinkami na mięsistym dnie koszyczków oraz nieparzystym puchem lotnych owoców.

Zasiewany na dużych powierzchniach w czystym zasiewie daje do 300 kg miodu z ha a miód z ostu jest po skrystalizowaniu prawie biały, czasami jasnosłomkowy, zdecydowanie jaśniejszy od miodu rzepakowego.

Przemysław Grobelny
nick z Forum Pasieki Ambrozja: Cordovan
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Zamów prenumeratę czasopisma "Pasieka"