„Pasieka” nr 3/2015 - pobierz bezpłatny ebook w formacie epub - na czytniki ebooków, smartfony i komputery. Sprawdź więcej ebooków z „Pasieki”.

Etykieta na słoiku z miodem - szansa czy konieczność?

W czasach gospodarki centralnie sterowanej, opakowanie, a tym samym etykieta, stanowiło mało znaczący szczegół. Sytuacja ta wynikała z faktu, że „rynek był chronicznie niezrównoważony, gdyż zawsze popyt przewyższał podaż”.

Zmiana ustroju doprowadziła do wzrostu znaczenia etykiety, dając tym samym miejsce dla kreatywności marketingowców, wszelkiego rodzaju innowacji wdrażanych przez specjalistów w dziedzinie poligrafii, jak również producentów papieru oraz prawników.

fot.© Pasieka24.pl

Celem artykułu jest wskazanie obligatoryjnych zapisów na etykietach słoików z miodem wynikających z polskiego i europejskiego prawa, wraz ze zmianami, które nastąpiły 13 grudnia 2014 r., mającymi niewątpliwie niebagatelny wpływ na kształtowanie się działań o charakterze marketingowym.

Wskazanie przykładów zastosowania polskich etykiet wraz z wyszczególnieniem funkcji, jakie pełnią poszczególne ich elementy, z jednej strony uzupełnia i porządkuje wiedzę na temat labelingu w pszczelarstwie, a z drugiej strony skłania do refleksji, czy stosowanie etykiet w pszczelarstwie jest koniecznością, czy może szansą na realizację biznesowych zamierzeń oferentów miodu.

Autorzy artykułu podjęli dodatkowo próbę odpowiedzi na pytania: czy powszechnie stosowane oznaczenia na etykietach słoików z miodem i wykorzystane grafiki mają wpływ na wielkość sprzedaży oraz czy jest możliwe przygotowanie idealnej etykiety na słoiki z miodem?

Podsumowaniem niniejszego artykułu jest ocena profesjonalizmu działań podejmowanych przez oferentów miodu.

Próba odpowiedzi na ww. pytania została podparta licznymi przykładami publikowanych tekstów, analizą etykiet na słoikach z miodem, obserwacjami autorów oraz badaniami przeprowadzonymi w 2012 r. na wybranej grupie pszczelarzy.

1. Etykieta i jej rodzaje

Etykieta to znormalizowany, przeważnie papierowy wyrób, spełniający przede wszystkim funkcję informacyjną. Etykiety różnią się od siebie m.in. sposobem wykonania, rodzajem zastosowanego materiału, kształtem, trwałością oraz celem, dla którego zostały przygotowane.

Na polskim rynku powszechnie stosuje się etykiety z papieru, tektury, laminatów, folii metalowych, włókniny i z tworzyw sztucznych. W sprzedaży produktów pszczelich, najczęściej wykorzystywane są etykiety papierowe. Etykiety towarowe można podzielić ze względu na system etykietowania na nieprzylepne i przylepne.

Przy sprzedaży miodu częściej wykorzystuje się etykiety przylepne, do których zalicza się etykiety samoprzylepne i zwilżane. Papierowe etykiety samoprzylepne skutecznie wypierają z obiegu etykiety papierowe, naklejane za pomocą klejów na mokro mimo zdecydowanie wyższej ceny.

Łatwość i szybkość ich stosowania, wyższa odporność na działanie efektów zewnętrznych oraz wyrazistość kolorów stanowią jedynie kilka spośród wielu zalet tego rodzaju oznaczania produktu.

1.1. Funkcje etykiet

Etykiety pełnią szereg ważnych funkcji. Wśród nich należy wymienić przede wszystkim:

• funkcję informacyjną,
• funkcję gwarancyjną,
• funkcję estetyczną,
• funkcję aktywizacyjną,
• funkcję zabezpieczającą.

Funkcja informacyjna etykiet na słoiki z miodem odnosi się głównie do przekazywania poprzez treść, jak również użyte znaki oraz grafikę, informacji na temat produktu. Niniejszą funkcję można dodatkowo podzielić na:

• funkcję identyfikacyjną, wykorzystującą takie elementy identyfikacji wizualnej jak: logo, marka, slogan, nazwa produktu czy kolorystyka, które w sposób bezpośredni pozwalają na identyfikację produktu danej firmy;
• funkcję naśladowczą, stosowaną często przez przedsiębiorstwa w celu wprowadzenia w błąd nabywcy. Zabieg ten przejawia się głównie upodabnianiem poszczególnych elementów rozpoznawczych produktu do asortymentu oferowanego przez lidera branży;
• funkcję komunikacyjną, której celem jest zachęcenie do aktywności nabywcy, m.in. w zakresie przekazania informacji zwrotnej na temat produktu. Zwykle w tym celu na etykietach towarowych publikuje się numer kontaktowy lub adres e-mail oraz zapis: „Wyraź swoją opinię”;
• funkcję promocyjną mającą bezpośredni wpływ na uzyskanie planowanego poziomu sprzedaży przez producenta. Do najczęściej stosowanych haseł należy zaliczyć: „Gratis 30%”, „Teraz więcej o”, „Nowa, lepsza cena” czy „Promocja”;
• funkcję prawną wynikającą ze zbioru obligatoryjnych treści, w odniesieniu do produktu pochodzenia rolnego, jakim jest miód, uregulowanych w przepisach polskiego i unijnego prawa;
• funkcję poznawczą, która przejawia się w informacjach niewymaganych przez prawo i niewymienionych wyżej, a jednocześnie poszerzających wiedzę na temat samego produktu, jak i jego zastosowania. Za przykład posłużyć może publikacja takich treści jak: właściwości danego rodzaju miodu, przepisy z wykorzystaniem miodu, ciekawostki czy informacje o tym, że wyłącznie naturalny miód ulega krystalizacji.

Pod terminem „funkcja gwarancyjna” kryje się pojęcie zapewnienia powtarzalnej jakości produktu w dłuższym okresie. Może ona się przejawiać m.in. dzięki zastosowaniu takich oznaczeń jak: „Polska Norma”, znaków jakości, uzyskanych odznaczeń/wyróżnień i zdobytych medali, unijnego logo rolnictwa ekologicznego (dla paczkowanych produktów ekologicznych wyprodukowanych przez producentów z państw członkowskich Unii Europejskiej), numerów uzyskanych certyfikatów czy stosowaniu tradycyjnych, przekazywanych z pokolenia na pokolenie metod produkcji na etykietach wraz z odpowiednią adnotacją.

fot.© Pasieka24.pl

1.2. Wymagania prawne względem etykiet na słoikach z miodem

Oznakowanie żywności stanowi obiekt szczegółowych regulacji prawnych. Przepisy te mają przeciwdziałać nadużyciom ze strony oferentów, w tym także producentów miodu i innych produktów pszczelich.

Ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. 2006 Nr 171, poz. 1225) „reguluje w sposób kompleksowy warunki konieczne do zapewnienia bezpieczeństwa żywności na wszystkich etapach łańcucha żywnościowego „od pola do stołu”. Oznacza to, że ustawa reguluje także kwestie oznakowania środków spożywczych, wprowadzonych do obrotu. Przez oznakowanie należy rozumieć wszelkie informacje w postaci napisów i innych oznaczeń, które są dołączone do tego środka lub które go dotyczą.

Podstawową kwestią jest bezwzględny zakaz publikowania przez producenta informacji, które mogą konsumenta wprowadzić w błąd. Art. 46 ust. 1 niniejszej ustawy wskazuje elementy oznakowania środków spożywczych, które wyjaśniają tę kwestię. Oznakowanie środka spożywczego nie może wprowadzać nabywcy w błąd, w szczególności jeżeli dotyczy to charakterystyki produktu, tj.: jego nazwy, składu, metod wytwarzania lub produkcji, właściwości odżywczych, ilości, trwałości oraz źródła lub miejsca pochodzenia.

Ponadto dane szczegółowe etykiet produktów wprowadzanych do obrotu na terytorium Państw Członkowskich Unii Europejskiej, muszą być przygotowane w minimum jednym języku urzędowym, a co za tym idzie, etykiety na słoiki z miodem, sprzedawane w granicach Polski, wymagają informacji przynajmniej w języku polskim.

Z dniem 13 grudnia 2014 r. weszło w życie Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, które uchyli m.in. dyrektywę 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie zbliżenia ustawodawstwa państw członkowskich, odnoszących się do etykietowania, prezentacji i reklamy środków spożywczych. Wśród zmian, które zostaną dokonane należy wskazać:

• obowiązek informowania o wartości odżywczej według wskazanego w rozporządzeniu sposobu jej obliczania oraz prezentacji danych (obecnie podawanie wartości odżywczych jest dobrowolne; obowiązek ten nie będzie dotyczył niektórych produktów na podstawie załącznika V do rozporządzenia – miód jest zwolniony dokładnie na podstawie punktu pierwszego),
• określenie rozmiaru czcionki służącej drukowaniu informacji na temat żywności (do niedawna określona była wyłącznie wysokość cyfr i liter w oznakowaniu ilości nominalnej towaru paczkowanego),
• regulację dotychczas nieunormowanej kwestii sprzedaży żywności przez Internet, a co jest z nią związane, także wskazywania odpowiednich informacji.

Narzucenie pewnych prawnych obowiązków na oferentów miodu ma wpływ na marketingowe aspekty wykorzystania etykiet na słoikach z miodem.

mgr Marcin Balana, mgr Emil Mariusz Szymański
Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Źródło artykułu:
E.M. Szymański (red.) Współczesne uwarunkowania działalności gospodarstw pasiecznych, Wydawca Górnołużyckie Stowarzyszenie Pszczelarzy w Zgorzelcu, Zgorzelec 2014, s. 32-49. Monografia naukowa została wydana z okazji Konferencji Młodych Naukowców „Współczesne uwarunkowania działalności gospodarstw pasiecznych” odbywającej się w Zgorzelcu 5-6 kwietnia 2014 r.

„Pasieka” nr 3/2015 - pobierz bezpłatny ebook (cały numer) na czytniki, smartfony i komputery. Dowiedz się więcej.

Zamów prenumeratę czasopisma "Pasieka"