Czym, kiedy i jak karmić pszczoły, aby nie ginęły w czasie zimowli, cz. 2.
W pierwszej części artykułu autor omówił stosowany przez siebie sposób przygotowywania syropu cukrowego oraz wskazał, że obecnie pszczelarze mają do dyspozycji cały wachlarz gotowych syropów na bazie hydrolizy sacharozy lub wielostopniowej hydrolizy skrobi pochodzącej z ziemniaków, kukurydzy lub pszenicy. Nie bez znaczenia jest również termin karmienia oraz dawki, w jakich należy podawać je pszczołom.
fot.© Dariusz Karwan
Suplementy białkowe
Jak głosi stare przysłowie „Nie samym chlebem człowiek żyje”, tak i pszczoły nie samymi węglowodanami potrafią się najeść. Do prawidłowego funkcjonowania rodziny pszczelej potrzebny jest jeszcze pokarm białkowy.
Dostarcza go pyłek kwiatowy, który jest głównym źródłem tego bardzo cennego związku dla pszczół. Miód zawiera śladowe ilości pyłku i dlatego uważany jest tylko za pokarm węglowodanowy. Funkcji pyłku kwiatowego nie można przecenić.
Kiedy brakuje go w rodzinie pszczelej lub pyłek zgromadzony przez pszczoły posiada niską wartość odżywczą, wówczas robotnice żyją krócej, a ilość wychowywanego czerwiu drastycznie spada. Cała rodzina staje się „ospała” i trudno mówić o jakiejkolwiek wydajności miodowej danej rodziny.
W skrajnych przypadkach, kiedy aura nie pozwala wylecieć zbieraczkom z ula brak pyłku kwiatowego, a w zasadzie pierzgi, może doprowadzić do osypania całej rodziny. Dlatego bardzo ważnym zagadnieniem jest kontrola stanu zapasów pokarmu białkowego w rodzinach.
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów
Niedobór jednego z nich może powodować szereg powikłań w organizmie pszczół, a w efekcie doprowadzić do przedwczesnej śmierci osobnika, co przekłada się na obniżenie rentowności naszych pasiek.
Naturalne dodatki do syropu
Niektórzy pszczelarze do syropu cukrowego dodają jeszcze zioła, a ostatnio słyszałem o wyciągu z czosnku. Nie zdziwiło mnie to doniesienie, ponieważ pamiętam, jak mój dziadek dodawał właśnie ząbek czosnku do syropu, kiedy pszczoły były „ospałe”.
Mówił wówczas, że to pomoże pszczołom, poprawi ich kondycję i będzie więcej miodu. Było to na długo przed tym, jak w pszczelarstwie zaczęto stasować Fumagielinę (obecnie całkowicie zabronioną w Unii Europejskiej).
Jest to jeszcze jedna cecha syropu cukrowego – możemy do niego dodawać różne specyfiki bez obawy o samą jakość pokarmu. Pomijam tutaj aspekt czy (a jeśli tak, to w jakich ilościach) powinno się podawać pszczołom zioła lub inne specyfiki w pokarmie zimowym.
Zdania w tej materii są jak zwykle podzielone. Pamiętać jednak należy, że jelito grube u pszczoły miodnej posiada swoją pojemność i dodatkowe porcje substancji, które może je wypełnić podczas zimowli czasami może przynieść więcej złego niż dobrego.
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów
Gotowe ciasta i preparaty dla pszczół
fot.© Dariusz Karwan
Na zakończenie chciałbym podzielić się kilkoma spostrzeżeniami dotyczącymi pokarmów dla pszczół w postaci stałej, czyli ciast. Oczywiście ciasta stosujemy w zasadzie wiosną lub w czasie długotrwałych przerw pożytkowych i nie nadają się one raczej do uzupełniania zapasów zimowych.
Na naszym rynku mamy do wyboru parę rodzajów ciast: czyste bez dodatków oraz ciasta z domieszką np. pyłku. W mojej pasiece stosuję od kilkunastu lat gotowe ciasto do pobudzania wiosennego rodzin pszczelich z bardzo pozytywnym skutkiem.
Jak dotychczas nie stwierdziłem jakichkolwiek negatywnych skutków ubocznych w rodzinach. Dodatkowo używam ciasta do dokarmiania odkładów. Wszystkie te wyroby są znane już od paru lat i stosowane powszechnie w pszczelarstwie.
Nowość natomiast stanowią preparaty dla pszczół, które mają poprawiać ogólnie mówiąc kondycję pszczół lub zapobiegać różnym chorobom. I w tym miejscu pragnę przestrzec brać pszczelarską przed zbyt daleko idącym zaufaniem w stosunku do niektórych takich specyfików.
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów
Jest to stosunkowo młoda dziedzina pszczelarstwa, ale myślę, że ze wszech miar podążająca w dobrym kierunku. A my pszczelarze powinniśmy jedynie dokonywać właściwego wyboru preparatów i suplementów, które rzeczywiście pozytywnie oddziaływają na nasze podopieczne.
Podsumowanie
Jak uważny czytelnik zauważył, nie namawiam nikogo do zaprzestania stosowania gotowych pokarmów lub też używania tylko syropu na bazie cukru buraczanego. Jest to indywidualna sprawa każdego pszczelarza. Starałem się przedstawić parę aspektów dotyczących samego karmienia oczami pszczelarza praktyka.
Dariusz Karwan
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
