By ul pasował jak ulał, cz. 2

Wybór ula, w jakim najlepiej gospodarować jest jednym z najtrudniejszych w karierze każdego pszczelarza. Od tej decyzji zależy dobór wyposażenia technicznego, typ ramek a nawet rasa pszczół. Zmierzając się z tym zagadnieniem w poprzednim numerze „Pasieki” autor opisał najczęściej użytkowane typy uli w Polsce zwracając uwagę na najistotniejsze cechy każdego z nich oraz na jakie tereny i pożytki zalecana jest dana konkstrukcja.

Materiał na ul

Po podjęciu decyzji o typie ula, należy również zastanowić się nad rodzajem materiału, z którego będzie wykonany. Wszyscy znamy ule drewniane, najbardziej popularne i rozpowszechnione. Drugim rodzajem są ule styropianowe, które także mają swoich zwolenników.

Trzecim rozwiązanie są ule słomiane, które w ostatnim czasie zdobywają coraz większą rzeszę fanów.

Czwarta kategoria to ule wykonane z poliuretanu. W w ostatnim czasie pojawił się też ul z bardzo mocnego i twardego tworzywa sztucznego. Oprócz tych wymienionych rodzajów są także kombinacje tych materiałów wykorzystywanych w jednej konstrukcji. Pamiętać jednak należy o tym, że rozpatrując zdrowotność naszych podopiecznych, to materiały naturalne są najwłaściwsze dla pszczół.

Nie zapominajmy również, że coraz częściej mówi się o produkcji ekologicznej i nie tylko sensu stricte, ale w ujęciu całościowym – a więc pozostałości uli powinny być łatwo degradowalne w środowisku naturalnym.

Ule drewniane

Zacznijmy od uli drewnianych – które jako najbardziej rozpowszechnione na całym świecie są ulami bardzo wdzięcznymi, posiadającymi „duszę”. Myślę, że w naszym kraju ule drewniane powinny być ocieplone.

Ule drewniane nieocieplone o grubości ścianki 20mm muszą być dodatkowo docieplane na zimę, ponieważ wzrasta zużycie pokarmu przez pszczoły w takich nie ocieplonych ulach, a to pociąga za sobą wzrost nakładów finansowych. Dlatego w moich rozważaniach będę opisywał ule drewniane ocieplone.

Do niewątpliwych zalet takich uli należy zaliczyć naturalny materiał, z którego są wykonane. Drewno jest ekologiczne i łatwe w obróbce, posiada dość dobre właściwości termiczne. Jest materiałem ogólnie dostępnym i jego cena nie jest wygórowana.

Ule styropianowe

Zwolenników tych uli jest tyle samo co przeciwników. Do niewątpliwych zalet tych uli należy zaliczyć małą masę, co przy gospodarce wędrownej ma kolosalne znaczenie. Ale w typowych przydomowych pasiekach waga elementów uli też nie jest bez znaczenia. Drugą ważną zaletą są własności termiczne.

Obecnie nie ma na rynku materiału używanego do produkcji uli tak dobrze izolującego jak właśnie styropian. Nie wymaga dodatkowego ocieplenia na okres zimowli, należy jedynie zwrócić uwagę na wentylację. Zdarza się, że pszczoły zimujące w ulach styropianowych padają ofiarą dzięciołów, które niszczą korpusy, aby dostać się do wnętrza ula.

Ule słomiane

Trzecie rozwiązanie, to ule słomiane, a w zasadzie słomiano-drewniane. Taka konstrukcja posiada wiele zalet – zimą jest bardzo ciepło, a latem pszczoły bardzo łatwo mogą regulować temperaturę wewnątrz ula (bez ingerencji pszczelarza w zamykaniu lub otwieraniu korków wentylacyjnych).

Nie spotkałem się również z wilgocią w ulach ze słomy, a wszyscy wiemy jak potrafi być groźna, szczególnie u schyłku zimy. Dodać należy, że ule słomiane są bardzo lekkie i nadają się wyśmienicie dla małych pasiek stacjonarnych. Posiadają także wady.

Ule poliuretanowe

Są bardzo trwałe oraz stosunkowo lekkie. Niestety do dezynfekcji tych uli możemy używać tylko preparatów chemicznych. Dodatkowo może być kłopotliwe malowanie tych uli, ponieważ powierzchnię przeznaczoną do malowania najpierw trzeba dobrze zmatowić, a następnie odtłuścić. W przeciwnym razie farba nie będzie dobrze przylegała do powierzchni ula.

Poza tym, materiał ten nie jest jeszcze dopuszczony do produkcji uli w Unii Europejskiej, choć jest stosowany już od prawie dwudziestu lat. Wytłumaczenie tej sytuacji jest stosunkowo proste – otóż...

Ule plastikowe

Ostatnią nowinką w produkcji uli jest ul plastikowy, produkcji tureckiej – Apimaye. Jest tak nową konstrukcja, że brak jest na razie fachowych opinii jego użytkowania. Wiadomo jedynie, że materiał użyty do jego produkcji jest dość trwały i wszystkie, nawet najmniejsze elementy, są wykonane metodą odlewu.

W rezultacie otrzymujemy bardzo ciekawe rozwiązanie konstrukcyjne, w którym wszystkie elementy pasują do siebie wręcz idealnie. Interesującym rozwiązaniem wydaje się ich dopasowanie podczas transportu. Daszek jest nieco szpiczasty, a stojak posiada pustą przestrzeń, stawiając jeden ul na drugim otrzymujemy zazębiającą się konstrukcję.

Gdzie kupić, a może wykonać samemu?

Wiemy jaki ul chcemy użytkować i z czego ma być wykonany, teraz powinniśmy dowiedzieć się, gdzie możemy kupić taki ul. Producentów uli w naszym kraju jest stosunkowo wielu. Jeśli chodzi o produkcję uli drewnianych, należy tutaj wymienić m.in. Panów: Sułkowskiego, Tumidajewicza oraz Ratajczaka.

Ule styropianowe produkują: Łysoń oraz Babik. Nie wymieniam tutaj firm zachodnich, ponieważ wydaje mi się, że powinniśmy wspierać naszych rodzimych producentów. Firmy wymienione przeze mnie posiadają duże doświadczenie w dziedzinie produkcji uli oraz oferują dogodne warunki finansowania.

Dariusz Karwan
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

Zamów prenumeratę czasopisma "Pasieka"