Przydatność poszczególnych linii hodowlanych pszczół w Polsce na podstawie wyników oceny terenowej
W poprzednich numerach „Pasieki” przedstawiono sposób organizacji hodowli pszczół w Polsce. Była mowa o niebezpieczeństwie, jakie niesie ze sobą zakup matek pszczelich o niewiadomym pochodzeniu, o ryzyku przenoszenia chorób.
Można było zapoznać się z charakterystyką ras pszczół oraz odpowiedzieć sobie na pytanie: jakiej rasy matki pszczele najlepiej sprawdzą się w mojej pasiece? Które linie wykazują pożądane cechy biologiczne i jak najbardziej odpowiednie pod względem wartości użytkowej do środowiska, w jakim znajduje się moja pasieka?
W odpowiedzi na te pytania pomocne mogą być wyniki oceny terenowej pszczół publikowane corocznie przez Krajowe Centrum Hodowli Zwierząt.
Fot. Pixabay, su mx
Obecnie obowiązująca ustawa o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich definiuje hodowlę zwierząt jako zespół zabiegów zmierzających do poprawienia założeń dziedzicznych (genotypu) zwierząt gospodarskich, w których zakres wchodzi ocena wartości użytkowej i hodowlanej zwierząt gospodarskich oraz selekcja i dobór osobników do kojarzenia prowadzony w warunkach prawidłowego chowu.
W Polsce prowadzona jest hodowla pszczół różnych ras i linii, odbywająca się w pasiekach realizujących programy hodowlane (doskonalenia genetycznego, krzyżowania, ochrony zasobów genetycznych), których podstawowym narzędziem jest inseminacja matek pszczelich dająca możliwość sterowania doborem kojarzeń.
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów
Na czym polega ocena terenowa?
Najprościej mówiąc, na porównaniu grupy testowej pszczół z grupą kontrolną w tzw. sezonie oceny obejmującym zimowlę, rozwój wiosenny oraz wszystkie miodobrania do zakończenia sezonu pszczelarskiego. Porównuje się grupy testowe (złożone z rodzin z matkami dostarczonymi z pasiek hodowlanych) do grup kontrolnych (rodziny z matkami odchowanymi przez pszczelarza), biorąc pod uwagę najważniejsze cechy związane z użytkowaniem pszczół, takie jak: miodność, dynamika rozwoju, skłonność do rójki, łagodność, zimotrwałość.
Obserwacje i pomiary są prowadzone przez pszczelarza zgodnie z zasadami prowadzenia oceny terenowej i dokumentowane na tzw. Arkuszu Oceny Terenowej Matek Pszczelich (w skrócie AOTMP).
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów
Miodność jest cechą nisko odziedziczaną, wobec czego jako pozytywny uważany jest wskaźnik równy i wyższy od 100%.
Rozwój rodziny pszczelej jest oceniany, opierając się na liczbie plastrów obsiadanych przez pszczoły i plastrów z czerwiem na podstawie dwukrotnego pomiaru w terminach:
- pierwszy pomiar – w okresie kwitnienia jabłoni,
- drugi pomiar w terminie od 21 do 30 dni po pierwszym pomiarze.
Dostosowanie rozwoju rodziny pszczelej w warunkach środowiskowych pasieki do kolejnych następujących po sobie pożytków w ciągu sezonu, oceniane jest według skali 1–4 pkt, najwyższa punktacja przyznawana jest rodzinom z rozwojem dostosowanym do wszystkich pożytków, a najniższa rodzinom, których rozwój jest niedostosowany do pożytków.
Na podstawie liczby plastrów obsiadanych przez pszczoły przed zimowlą i po przezimowaniu oraz stanu środowiska ula, ocenia się zimotrwałość, odnotowując:
- liczbę plastrów pozostawionych na zimę,
- liczbę plastrów i konieczność ujmowania lub dodawania plastrów podczas pierwszego wiosennego przeglądu,
- konieczność dokarmiania rodzin pszczelich na wiosnę,
- stan higieniczny uli na wiosnę, w tym zaperzenie i wielkość osypu.
Zimotrwałość ocenia się według skali 1–4 pkt oceniając najwyżej rodziny o dobrej zimotrwałości, a najniżej rodziny zdyskwalifikowane z powodu złego zimowania.
Skłonność do rójki ocenia się na podstawie:
- objawów nastroju rojowego (pojawiających się miseczek matecznikowych oraz mateczników w różnym stadium rozwoju),
- reakcji na zabiegi przeciwrojowe,
- wyjścia rojów lub konieczności wykonywania odkładów (zabrania czerwiu lub pszczół), odnotowując opis zastosowanych zabiegów.
W skali 1–4 pkt, 4 pkt otrzymują rodziny bez objawów rojowych, a 1 pkt rodziny, które wykazują negatywną reakcję na zabiegi przeciwrojowe (konieczność rozrojenia lub wyjście roju).
Sposób zachowania pszczół, wskazujący na ich łagodność lub złośliwość ocenia się na podstawie obserwacji występowania objawów złośliwości.
Sposób zachowania się pszczół wskazujący na ich łagodność lub złośliwość, podobnie jak pozostałe cechy ocenia się według skali 1–4 pkt, gdzie 4 pkt otrzymują rodziny bardzo łagodne, a 1 pkt bardzo złośliwe.
Punktacja ze wszystkich 5 wyżej wymienionych cech służy do obliczenia tzw. oceny końcowej, którą stanowi suma punktów uzyskanych przez matki pszczele za ocenę poszczególnych cech (maksymalnie 20 pkt).
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów
i dodatkowo odnotowuje informacje o prowadzonych zabiegach profilaktycznych i leczniczych oraz wyniki obserwacji cech pszczół istotne ze swojego punktu widzenia, takie jak np.: zdolność do zbierania pyłku czy zużycie zapasów zimowych.
Na stronie internetowej KCHZ https://www.kchz.agro.pl/blog/category/kchz/hodowla/ znajduje się wykaz linii hodowlanych pszczół, dla których otwarto księgi lub rejestry.
Wyżej wymienione linie pszczół objęte są oceną wartości użytkowej i hodowlanej prowadzoną przez KCHZ lub przez podmiot upoważniony przez ministra właściwego do spraw rolnictwa. Krajowe Centrum Hodowli Zwierząt zachęca również do zapoznania się z wynikami oceny terenowej, które mogą posłużyć do wyboru matek użytkowych z linii i kojarzeń wykazujących pożądane cechy biologiczne i jak najbardziej odpowiednich pod względem wartości użytkowej do środowiska, w jakim znajduje się pasieka produkcyjna.
Interpretując wyniki oceny terenowej, należy pamiętać, że podstawowym miernikiem wydajności miodu w metodyce oceny terenowej jest wskaźnik, określający w % przewagę produkcji miodu grupy testowej nad produkcją grupy kontrolnej.
Wielkością tego wskaźnika należy się kierować przy porównywaniu wyników. Zróżnicowanie pomiędzy wydajnością poszczególnych kojarzeń często wynika z dużych różnic klimatycznych i pożytkowych występujących w terenie.
Na podstawie analizy wyników oceny terenowej pszczół można stwierdzić, że najszybsze efekty wykorzystania materiału hodowlanego pochodzącego z selekcji, w tym zwyżkę produkcji miodu oraz poprawę cech biologicznych, osiągają pasieki, w których dotychczas nie wymieniano matek i utrzymywano pszczoły o nieokreślonym pochodzeniu i niskiej wartości użytkowej.
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów
Szczegółowe informacje o prowadzeniu oceny terenowej pszczół i jej wynikach można uzyskać u właściwych terenowo specjalistów KCHZ ds. hodowli pszczół.
Monika Kajak, Tadeusz Kwiatkowski
Krajowe Centrum Hodowli Zwierząt
skróty użyte w tabelach i wykresach:
M – rasa środkowoeuropejska
car – rasa kraińska
cau – rasa kaukaska
lig – rasa włoska
synt. – linia pochodząca z krzyżowania
1) – matki pszczele naturalnie unasienione
Wyniki oceny grup testowych wg województw w 2018 r.
Tabela 1
Województwo |
Hodowca |
Kojarzenie |
Średnia wydajność miodu (kg) |
Wskaźnik % |
Średnia punktacja cech 1-4 pkt. |
Ocena subiektywna pszczelarza 1-4 pkt. |
Końcowa ocena grupy testowej max 20 pkt. |
||||||||
miodność |
rozwój |
zimotrwałość |
rojliwość |
łagodność |
|||||||||||
dolnośląskie |
Sirakov |
synt. |
Karolinka |
x |
car |
Beskidka |
28,3 |
104,4 |
2,8 |
4,0 |
4,0 |
2,7 |
2,2 |
2,3 |
15,7 |
dolnośląskie |
Gembala |
car |
Prima |
x |
car |
Prima |
37,5 |
109,0 |
3,7 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
3,7 |
19,7 |
dolnośląskie |
Loc |
car |
Alpejka |
x |
car |
Nieska |
42,5 |
83,2 |
3,2 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
3,2 |
19,2 |
kujawsko-pomorskie |
Matula |
car |
Bałtycka |
x |
car |
Bałtycka |
24,1 |
118,1 |
3,6 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
2,2 |
19,6 |
kujawsko-pomorskie |
Mrówka |
car |
M1 |
x |
car |
M1 |
13,8 |
115,0 |
1,8 |
1,9 |
2,6 |
4,0 |
3,0 |
1,8 |
13,3 |
kujawsko-pomorskie |
Mrówka |
car |
M1 |
x |
car |
M1 |
62,4 |
101,3 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
3,7 |
4,0 |
2,9 |
19,7 |
kujawsko-pomorskie |
Zarzeczewo |
car |
Kujawska |
x |
car |
Kujawska |
32,5 |
124,5 |
3,6 |
3,3 |
3,3 |
4,0 |
3,6 |
3,7 |
17,8 |
kujawsko-pomorskie |
Loc |
car |
Nieska |
x |
car |
Alpejka |
33,6 |
110,9 |
3,6 |
3,8 |
3,7 |
3,4 |
3,7 |
3,6 |
18,2 |
lubelskie |
Bielicki |
car |
Bielka1 |
x |
car |
Bielka1 |
37,5 |
109,0 |
3,8 |
3,8 |
3,8 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
19,4 |
lubelskie |
Bielicki |
car |
Bielka11 |
|
|
37,5 |
109,0 |
3,7 |
3,7 |
3,7 |
4,0 |
3,7 |
3,7 |
18,8 |
|
lubelskie |
Cegiełko |
lig |
Regine |
x |
lig |
Regine |
25,2 |
91,6 |
2,8 |
3,9 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
1,8 |
18,7 |
lubelskie |
Bielicki |
car |
Bielka1 |
x |
car |
Bielka1 |
34,2 |
99,4 |
3,0 |
3,8 |
3,9 |
4,0 |
3,8 |
2,9 |
18,5 |
lubelskie |
Bielicki |
car |
Bielka11 |
|
|
38,9 |
113,1 |
3,2 |
3,8 |
3,8 |
4,0 |
3,6 |
2,8 |
18,4 |
|
lubelskie |
Bielicki |
car |
Bielka1 |
x |
car |
Bielka1 |
38,3 |
114,3 |
3,8 |
3,9 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
3,7 |
19,7 |
lubelskie |
Bielicki |
car |
Bielka11 |
|
|
37,0 |
110,4 |
3,7 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
3,7 |
19,7 |
|
lubelskie |
Bielicki |
car |
Bielka1 |
x |
car |
Bielka1 |
34,0 |
119,3 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
20,0 |
lubelskie |
Bielicki |
car |
Bielka11 |
|
|
32,5 |
114,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
20,0 |
|
lubuskie |
Mrówka |
car |
M1 |
x |
car |
M1 |
66,7 |
106,9 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
3,8 |
20,0 |
łódzkie |
Loc |
car |
Nieska |
x |
car |
Alpejka |
26,4 |
129,4 |
3,5 |
3,8 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
19,3 |
małopolskie |
Jeż |
car |
Dobra |
x |
car |
Dobra |
26,2 |
106,9 |
3,8 |
3,9 |
3,5 |
4,0 |
4,0 |
3,5 |
19,2 |
małopolskie |
Czermin |
car |
AlSin1 |
|
|
29,1 |
122,3 |
4,0 |
3,9 |
3,8 |
3,8 |
4,0 |
3,7 |
19,5 |
|
mazowieckie |
Bielicki |
car |
Bielka1 |
x |
car |
Bielka1 |
28,6 |
102,5 |
3,9 |
3,9 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
2,7 |
19,8 |
mazowieckie |
Wilde |
car |
Kortówka |
x |
car |
Kortówka |
48,0 |
117,9 |
3,5 |
3,8 |
4,0 |
4,0 |
3,8 |
3,7 |
19,1 |
mazowieckie |
Loc |
car |
Alpejka |
x |
car |
Nieska |
49,2 |
120,9 |
3,6 |
3,3 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
3,8 |
18,9 |
mazowieckie |
Loc |
car |
Alpejka |
x |
cau |
Woźnica |
71,3 |
121,5 |
3,8 |
3,6 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
3,9 |
19,4 |
mazowieckie |
Loc |
car |
Alpejka |
x |
cau |
Woźnica |
69,0 |
117,5 |
3,8 |
3,8 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
3,6 |
19,6 |
mazowieckie |
Loc |
car |
Alpejka |
x |
car |
Nieska |
56,1 |
113,3 |
3,8 |
3,6 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
3,9 |
19,4 |
mazowieckie |
Loc |
car |
Jugo |
x |
car |
Alpejka |
39,2 |
130,7 |
3,7 |
3,5 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
19,2 |
mazowieckie |
Bielicki |
car |
Bielka1 |
x |
car |
Bielka1 |
34,3 |
118,7 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
20,0 |
mazowieckie |
Bielicki |
car |
Bielka11 |
|
|
34,4 |
119,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
20,0 |
|
mazowieckie |
Loc |
car |
Alpejka |
x |
cau |
Woźnica |
32,1 |
115,1 |
3,7 |
3,7 |
3,8 |
3,8 |
3,9 |
3,7 |
18,9 |
mazowieckie |
Loc |
cau |
Woźnica |
x |
car |
Alpejka |
33,0 |
118,3 |
3,7 |
3,7 |
3,8 |
3,8 |
3,8 |
3,7 |
18,8 |
mazowieckie |
Gembala |
car |
Gema |
x |
car |
Prima |
32,8 |
114,3 |
3,8 |
3,7 |
3,8 |
3,9 |
3,8 |
3,6 |
19,0 |
mazowieckie |
Gembala |
car |
Prima |
x |
car |
Gema |
33,7 |
117,4 |
3,8 |
3,8 |
3,8 |
3,8 |
3,9 |
3,6 |
19,1 |
mazowieckie |
Gembala |
car |
Prima |
x |
car |
Gema |
31,4 |
130,3 |
3,7 |
3,8 |
3,8 |
3,9 |
4,0 |
3,7 |
19,2 |
mazowieckie |
Smaruj |
car |
Wielka |
x |
car |
Wielka |
31,8 |
132,0 |
3,7 |
3,8 |
3,8 |
3,9 |
4,0 |
3,7 |
19,2 |
mazowieckie |
Loc |
car |
Jugo |
x |
car |
Nieska |
45,4 |
114,1 |
3,6 |
3,7 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
19,3 |
mazowieckie |
Loc |
car |
Jugo |
x |
car |
Nieska |
46,7 |
117,3 |
3,7 |
3,6 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
3,9 |
19,3 |
podkarpackie |
Loc |
car |
Alpejka |
x |
car |
Alpejka |
59,8 |
108,1 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
2,0 |
20,0 |
podkarpackie |
Loc |
car |
Nieska |
x |
car |
Alpejka |
58,0 |
104,9 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
2,0 |
20,0 |
podlaskie |
Loc |
car |
Jugo |
x |
car |
Alpejka |
30,0 |
105,3 |
3,6 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
2,6 |
19,6 |
podlaskie |
Loc |
car |
Alpejka |
x |
car |
Nieska |
41,8 |
125,1 |
3,8 |
3,8 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
2,8 |
19,6 |
podlaskie |
Gembala |
car |
Prima |
x |
car |
Prima |
10,7 |
73,3 |
2,0 |
3,2 |
3,0 |
4,0 |
4,0 |
1,4 |
16,2 |
podlaskie |
Loc |
car |
Nieska |
x |
car |
Alpejka |
74,3 |
113,8 |
4,0 |
3,9 |
3,9 |
3,8 |
4,0 |
4,0 |
19,6 |
podlaskie |
Loc |
car |
Alpejka |
x |
car |
Nieska |
56,6 |
102,7 |
3,8 |
3,8 |
3,8 |
3,8 |
4,0 |
3,0 |
19,2 |
podlaskie |
Loc |
car |
Nieska |
x |
car |
Nieska |
31,4 |
121,2 |
3,8 |
3,8 |
4,0 |
4,0 |
3,8 |
3,6 |
19,4 |
podlaskie |
Loc |
car |
Nieska |
x |
car |
Alpejka |
49,5 |
102,5 |
4,0 |
3,8 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
3,0 |
19,8 |
podlaskie |
Czermin |
car |
CT46 |
x |
car |
AlSin |
15,1 |
125,8 |
3,5 |
3,8 |
3,8 |
3,3 |
4,0 |
3,9 |
18,4 |
podlaskie |
Gembala |
car |
Prima |
x |
car |
Prima |
19,5 |
115,4 |
2,6 |
3,7 |
3,5 |
4,0 |
4,0 |
2,5 |
17,8 |
podlaskie |
Loc |
car |
Alpejka |
x |
car |
Nieska |
25,0 |
95,8 |
2,6 |
3,9 |
3,9 |
3,9 |
3,9 |
2,9 |
18,2 |
podlaskie |
Loc |
car |
Nieska |
x |
car |
Nieska |
26,3 |
120,6 |
3,7 |
3,7 |
4,0 |
4,0 |
3,6 |
3,3 |
19,0 |
podlaskie |
Loc |
car |
Alpejka |
x |
car |
Nieska |
31,3 |
94,0 |
3,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
3,8 |
2,4 |
18,8 |
podlaskie |
Loc |
car |
Nieska |
x |
car |
Jugo |
32,4 |
97,3 |
3,2 |
3,8 |
3,8 |
4,0 |
3,5 |
2,6 |
18,3 |
pomorskie |
Matula |
car |
Bałtycka |
x |
car |
Bałtycka |
54,3 |
131,8 |
4,0 |
3,5 |
3,4 |
3,7 |
3,7 |
3,8 |
18,3 |
pomorskie |
Loc |
car |
Alpejka |
x |
car |
Nieska |
41,0 |
105,4 |
3,4 |
3,2 |
3,3 |
3,3 |
3,9 |
3,5 |
17,1 |
pomorskie |
Zarzeczewo |
car |
Kujawska |
x |
car |
Kujawska |
44,5 |
114,4 |
3,6 |
3,1 |
2,7 |
3,8 |
4,0 |
3,7 |
17,2 |
pomorskie |
Smaruj |
car |
Wielka |
x |
car |
Wielka |
14,9 |
125,2 |
3,0 |
3,6 |
3,9 |
2,9 |
3,6 |
3,0 |
17,0 |
pomorskie |
Lutkiewicz |
car |
Iwa |
x |
car |
Iwa |
62,1 |
118,3 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
3,0 |
20,0 |
pomorskie |
Loc |
car |
Alpejka |
x |
car |
Nieska |
55,5 |
107,4 |
4,0 |
4,0 |
3,8 |
4,0 |
4,0 |
3,0 |
19,8 |
pomorskie |
Krysztof |
synt. |
Kaszubka |
x |
car |
Vineta |
29,0 |
84,3 |
3,1 |
3,4 |
3,4 |
3,4 |
4,0 |
3,2 |
17,3 |
pomorskie |
Lutkiewicz |
car |
Iwa |
x |
car |
Iwa |
15,5 |
146,2 |
3,2 |
3,8 |
3,4 |
3,2 |
3,8 |
2,9 |
17,4 |
pomorskie |
Marszałek |
car |
Vineta |
x |
synt. |
Kaszubka |
31,0 |
208,1 |
3,5 |
3,2 |
3,5 |
4,0 |
4,0 |
3,4 |
18,2 |
pomorskie |
Kocierzowy |
car |
Niw |
x |
M |
Asta |
35,6 |
89,2 |
3,4 |
3,8 |
3,4 |
3,1 |
3,0 |
2,0 |
16,7 |
pomorskie |
Grabowski |
synt. |
Żuławska |
x |
synt. |
Żuławska |
37,5 |
114,0 |
3,9 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
3,0 |
19,9 |
pomorskie |
Loc |
car |
Alpejka |
x |
cau |
Woźnica |
22,6 |
115,9 |
3,9 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
2,0 |
19,9 |
pomorskie |
Lutkiewicz |
car |
Iwa |
x |
car |
Iwa |
41,3 |
125,2 |
3,9 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
3,0 |
19,9 |
pomorskie |
Lutkiewicz |
car |
Iwa |
x |
car |
Iwa |
42,9 |
124,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
3,5 |
20,0 |
pomorskie |
Lutkiewicz |
car |
Iwa |
x |
car |
Iwa |
42,3 |
123,7 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
3,5 |
20,0 |
warmińsko-mazurskie |
Loc |
car |
Alpejka |
x |
car |
Nieska |
29,2 |
94,8 |
2,9 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
1,8 |
18,9 |
warmińsko-mazurskie |
Matula |
car |
Bałtycka |
x |
car |
Bałtycka |
22,1 |
117,6 |
3,8 |
4,0 |
3,6 |
4,0 |
4,0 |
3,3 |
19,4 |
warmińsko-mazurskie |
Wilde |
car |
Kortówka |
x |
car |
Kortówka |
25,6 |
109,9 |
3,8 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
2,5 |
19,8 |
warmińsko-mazurskie |
Wilde |
car |
Kortówka |
x |
car |
Kortówka |
33,2 |
112,9 |
3,8 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
2,8 |
19,8 |
warmińsko-mazurskie |
Lutkiewicz |
car |
Iwa |
x |
car |
Iwa |
30,3 |
126,3 |
3,9 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
2,9 |
19,9 |
warmińsko-mazurskie |
Lutkiewicz |
car |
Iwa |
x |
car |
Iwa |
53,6 |
120,4 |
3,7 |
3,8 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
3,9 |
19,5 |
warmińsko-mazurskie |
Naruszewicz |
car |
Wanda |
x |
car |
Wanda |
53,0 |
119,1 |
3,7 |
3,9 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
3,6 |
19,6 |
warmińsko-mazurskie |
Grabowski |
synt. |
Żuławska |
x |
synt. |
Żuławska |
28,2 |
128,2 |
3,7 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
2,7 |
19,7 |
warmińsko-mazurskie |
Lutkiewicz |
car |
Iwa |
x |
car |
Iwa |
29,1 |
119,8 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
3,0 |
20,0 |
warmińsko-mazurskie |
Loc |
car |
Alpejka |
x |
car |
Nieska |
40,5 |
112,5 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
3,0 |
20,0 |
wielkopolskie |
Mrówka |
car |
M1 |
x |
car |
M1 |
50,3 |
109,6 |
4,0 |
4,0 |
3,9 |
4,0 |
4,0 |
2,9 |
19,9 |
wielkopolskie |
Mrówka |
car |
M1 |
x |
car |
M1 |
36,7 |
111,6 |
3,0 |
3,9 |
3,9 |
4,0 |
4,0 |
2,9 |
18,8 |
wielkopolskie |
Mrówka |
car |
M1 |
x |
car |
M1 |
45,6 |
112,9 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
2,7 |
20,0 |
wielkopolskie |
Mrówka |
car |
M1 |
x |
car |
M1 |
40,0 |
107,2 |
3,8 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
3,0 |
19,8 |
wielkopolskie |
Mrówka |
car |
M1 |
x |
car |
M1 |
36,8 |
105,4 |
3,7 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
2,7 |
19,7 |
wielkopolskie |
Mrówka |
car |
M1 |
x |
car |
M1 |
58,5 |
106,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
3,2 |
20,0 |
wielkopolskie |
Mrówka |
car |
M1 |
x |
car |
M1 |
32,8 |
99,7 |
3,9 |
4,0 |
3,9 |
4,0 |
4,0 |
3,1 |
19,8 |
wielkopolskie |
Matula |
car |
Bałtycka |
x |
car |
Bałtycka |
31,1 |
94,5 |
3,7 |
3,8 |
3,8 |
3,9 |
3,0 |
3,1 |
18,2 |
zachodniopomorskie |
Wilde |
car |
Kortówka |
x |
car |
Kortówka |
32,2 |
111,4 |
3,0 |
3,3 |
3,2 |
3,0 |
3,5 |
3,3 |
16,0 |
zachodniopomorskie |
Pelczar |
car |
AGA |
x |
car |
AGA |
46,7 |
120,4 |
4,0 |
4,0 |
3,4 |
3,0 |
3,0 |
3,0 |
17,4 |
zachodniopomorskie |
Lutkiewicz |
car |
Iwa |
x |
car |
Iwa |
44,7 |
115,2 |
4,0 |
3,3 |
3,2 |
3,0 |
4,0 |
2,9 |
17,5 |
zachodniopomorskie |
Loc |
car |
Alpejka |
x |
car |
Nieska |
43,9 |
125,1 |
4,0 |
3,9 |
3,5 |
4,0 |
3,8 |
3,3 |
19,2 |
zachodniopomorskie |
Kocierzowy |
car |
S |
x |
M |
Asta |
50,0 |
121,1 |
3,6 |
3,6 |
3,6 |
3,5 |
3,6 |
3,6 |
17,9 |
zachodniopomorskie |
Kocierzowy |
car |
S |
x |
M |
Asta |
40,1 |
87,6 |
3,2 |
3,3 |
3,5 |
4,0 |
3,0 |
1,7 |
17,0 |
zachodniopomorskie |
Kocierzowy |
car |
S |
x |
M |
Asta |
41,1 |
86,7 |
3,3 |
3,2 |
3,6 |
4,0 |
3,0 |
1,8 |
17,1 |
zachodniopomorskie |
Lutkiewicz |
car |
Iwa |
x |
car |
Iwa |
34,6 |
99,1 |
3,1 |
3,1 |
3,6 |
3,0 |
2,7 |
3,1 |
15,5 |
zachodniopomorskie |
Gembala |
car |
Gema |
x |
car |
Prima |
27,1 |
111,5 |
3,0 |
4,0 |
4,0 |
3,0 |
4,0 |
3,0 |
18,0 |
zachodniopomorskie |
Gembala |
car |
Gema |
x |
car |
Gema |
44,1 |
111,1 |
4,0 |
4,0 |
3,6 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
19,6 |
zachodniopomorskie |
Gembala |
car |
Prima |
x |
car |
Gema |
55,7 |
166,3 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
4,0 |
20,0 |
zachodniopomorskie |
Wilde |
car |
Kortówka |
x |
car |
Kortówka |
30,7 |
107,3 |
3,0 |
4,0 |
3,8 |
4,0 |
4,0 |
3,0 |
18,8 |
Wyniki oceny kojarzeń wg hodowców w 2018 r.
Tabela 2
Hodowca |
Liczba grup |
Kojarzenie |
Końcowa ocena grupy testowej pkt. |
Końcowa ocena grupy kontrolnej pkt. |
Średnia wydajność miodu (kg) |
Wskaźnik % wydajności miodu |
|||||
grupa test. |
grupa kontr. |
||||||||||
Bielicki |
6 |
car |
Bielka1 |
x |
car |
Bielka1 |
19,6 |
18,1 |
34,5 |
31,3 |
110,5 |
Bielicki |
5 |
car |
Bielka11 |
|
|
19,4 |
18,0 |
36,1 |
31,9 |
113,1 |
|
Cegiełko |
1 |
lig |
Regine |
x |
lig |
Regine |
18,7 |
18,8 |
25,2 |
27,5 |
91,6 |
Czermin |
1 |
car |
CT46 |
x |
car |
AlSin |
18,5 |
14,2 |
15,1 |
12,0 |
125,8 |
Czermin |
1 |
car |
AlSin1 |
|
|
19,5 |
18,6 |
29,1 |
23,8 |
122,3 |
|
Gembala |
3 |
car |
Prima |
x |
car |
Prima |
17,9 |
18,1 |
22,6 |
22,0 |
99,2 |
Gembala |
3 |
car |
Prima |
x |
car |
Gema |
19,5 |
17,6 |
40,3 |
28,8 |
138,0 |
Gembala |
2 |
car |
Gema |
x |
car |
Prima |
18,6 |
17,5 |
30,0 |
26,5 |
112,9 |
Gembala |
1 |
car |
Gema |
x |
car |
Gema |
19,6 |
14,5 |
44,1 |
39,7 |
111,1 |
Grabowski |
2 |
synt. |
Żuławska |
x |
synt. |
Żuławska |
19,8 |
17,9 |
32,9 |
27,5 |
121,1 |
Jeż |
1 |
car |
Dobra |
x |
car |
Dobra |
19,2 |
18,2 |
26,2 |
24,5 |
106,9 |
Kocierzowy |
4 |
car |
S |
x |
M |
Asta |
16,4 |
17,6 |
41,7 |
43,6 |
96,1 |
Krysztof |
1 |
synt. |
Kaszubka |
x |
car |
Vineta |
17,1 |
17,2 |
29,0 |
34,4 |
84,3 |
Loc |
1 |
car |
Alpejka |
x |
car |
Alpejka |
20,0 |
19,9 |
59,8 |
55,3 |
108,1 |
Loc |
12 |
car |
Alpejka |
x |
car |
Nieska |
19,2 |
18,3 |
44,0 |
41,3 |
106,8 |
Loc |
4 |
car |
Alpejka |
x |
cau |
Woźnica |
19,4 |
18,8 |
48,8 |
41,2 |
117,5 |
Loc |
2 |
car |
Jugo |
x |
car |
Alpejka |
19,4 |
18,7 |
34,6 |
29,3 |
118,0 |
Loc |
2 |
car |
Jugo |
x |
car |
Nieska |
19,3 |
19,2 |
46,1 |
39,8 |
115,7 |
Loc |
5 |
car |
Nieska |
x |
car |
Alpejka |
19,4 |
18,2 |
48,4 |
43,9 |
112,3 |
Loc |
1 |
car |
Nieska |
x |
car |
Jugo |
18,3 |
17,7 |
32,4 |
33,3 |
97,3 |
Loc |
2 |
car |
Nieska |
x |
car |
Nieska |
19,1 |
16,9 |
28,9 |
23,9 |
120,9 |
Loc |
1 |
cau |
Woźnica |
x |
car |
Alpejka |
18,9 |
18,4 |
33,0 |
27,9 |
118,3 |
Lutkiewicz |
10 |
car |
Iwa |
x |
car |
Iwa |
18,9 |
17,6 |
39,6 |
33,1 |
121,8 |
Marszałek |
1 |
car |
Vineta |
x |
synt. |
Kaszubka |
18,2 |
13,7 |
31,0 |
14,9 |
208,1 |
Matula |
4 |
car |
Bałtycka |
x |
car |
Bałtycka |
18,8 |
17,3 |
32,9 |
28,3 |
115,5 |
Mrówka |
10 |
car |
M1 |
x |
car |
M1 |
19,1 |
18,3 |
44,4 |
41,6 |
107,6 |
Naruszewicz |
1 |
car |
Wanda |
x |
car |
Wanda |
19,6 |
19,1 |
53,0 |
44,5 |
119,1 |
Pelczar |
1 |
car |
AGA |
x |
car |
AGA |
17,3 |
16,6 |
46,7 |
38,8 |
120,4 |
Sirakov |
1 |
synt. |
Karolinka |
x |
car |
Beskidka |
15,8 |
18,2 |
28,3 |
27,1 |
104,4 |
Smaruj |
2 |
car |
Wielka |
x |
car |
Wielka |
17,9 |
17,8 |
23,4 |
18,0 |
128,6 |
Wilde |
5 |
car |
Kortówka |
x |
car |
Kortówka |
18,7 |
17,4 |
33,9 |
30,2 |
111,9 |
Zarzeczewo |
2 |
car |
Kujawska |
x |
car |
Kujawska |
17,7 |
16,3 |
38,5 |
32,5 |
119,5 |
Wyniki oceny linii hodowlanych pszczół (w kojarzeniach po stronie matecznej) wg wskaźnika wydajności miodu w 2018 r.
Tabela 3
Nazwa rasy |
Nazwa linii |
Liczba grup |
Średnia wydajność (kg) |
Wskaźnik % wydajności miodu |
|||
ogółem |
na pożytku |
||||||
wczesnym |
średnim |
późnym |
|||||
car |
Vineta |
1 |
31,0 |
10,3 |
11,5 |
9,2 |
208,1 |
car |
Wielka |
2 |
23,4 |
10,0 |
7,9 |
5,5 |
128,6 |
car |
CT46 |
1 |
15,1 |
4,5 |
8,7 |
1,9 |
125,8 |
car |
AlSin |
1 |
29,1 |
10,0 |
11,3 |
7,8 |
122,3 |
car |
Iwa |
10 |
39,6 |
19,0 |
7,3 |
13,4 |
121,8 |
synt. |
Żuławska |
2 |
32,9 |
16,8 |
4,1 |
12,1 |
121,1 |
car |
AGA |
1 |
46,7 |
14,7 |
15,7 |
16,3 |
120,4 |
car |
Kujawska |
2 |
38,5 |
15,4 |
15,7 |
7,4 |
119,5 |
car |
Wanda |
1 |
53,0 |
30,2 |
15,7 |
7,1 |
119,1 |
car |
Prima |
6 |
31,4 |
12,8 |
11,0 |
7,7 |
118,6 |
cau |
Woźnica |
1 |
33,0 |
11,1 |
10,9 |
11,0 |
118,3 |
car |
Jugo |
4 |
40,3 |
20,3 |
12,1 |
8,0 |
116,8 |
car |
Bałtycka |
4 |
32,9 |
17,6 |
9,1 |
6,3 |
115,5 |
car |
Nieska |
8 |
41,5 |
17,6 |
16,6 |
7,4 |
112,6 |
car |
Gema |
3 |
34,7 |
16,5 |
6,8 |
11,4 |
112,3 |
car |
Kortówka |
5 |
33,9 |
14,9 |
7,5 |
11,5 |
111,9 |
car |
Bielka1 |
11 |
35,2 |
14,8 |
9,6 |
12,4 |
111,7 |
car |
Alpejka |
17 |
45,1 |
16,8 |
16,0 |
12,3 |
109,3 |
car |
M1 |
10 |
44,4 |
15,5 |
17,8 |
11,0 |
107,6 |
car |
Dobra |
1 |
26,2 |
8,3 |
10,6 |
7,3 |
106,9 |
synt. |
Karolinka |
1 |
28,3 |
9,2 |
8,2 |
12,4 |
104,4 |
car |
S |
3 |
43,7 |
11,9 |
16,6 |
15,2 |
98,4 |
lig |
Regine |
1 |
25,2 |
12,2 |
0,0 |
13,0 |
91,6 |
car |
Niw |
1 |
35,6 |
12,2 |
12,0 |
11,4 |
89,2 |
synt. |
Kaszubka |
1 |
29,0 |
13,6 |
7,9 |
7,5 |
84,3 |