Odkłady zmniejszają uzysk miodu
W literaturze pszczelarskiej zaleca się w okresie wiosenno-letnim tworzenie odkładów w celu zwiększenia pasieki lub jej odbudowy po stratach zimowych. Jest to lepszy i wygodniejszy sposób niż czekanie na rójki, gdyż podział rodziny następuje w terminie wybranym przez pszczelarza, który też decyduje o początkowej sile nowej rodziny i pozostałej rodziny macierzystej.
Fot. Robert Kuczara
Niektórzy autorzy propagują również tworzenie odkładów jako sposób zapobieżenia rójce. W wyniku podziału uzyskuje się dwie osłabione rodziny z własnymi matkami, które zaczynają intensywnie czerwić, podobnie jak to się dzieje w okresie pozimowym i w rojach. Głównym celem każdej z tych rodzin nie jest gromadzenie zapasów miodu, a wzmocnienie swej siły przez podwojenie stanu liczebnego.
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów
Skutki tego są szczególnie niekorzystne w warunkach niewystarczającej bazy pożytkowej lub przepszczelenia.
Inni autorzy jako środek przeciwrójkowy zalecają działanie odwrotne, mianowicie długotrwałe zamknięcie matki w izolatorze dwuramkowym w celu ograniczenia czerwienia. Efektem jest zmniejszenie zużycia miodu na potrzeby własne i ilości pszczół w pasiece, jednak obniża się również zbiór nektaru.
Fot. Robert Kuczara
Zarówno tworzenie odkładów, jak i ich późniejsze łączenie z rodziną macierzystą lub zamykanie matki w izolatorze jako zabiegi przeciwrójkowe są dodatkowymi pracami w pasiece.
W dawnych latach zapobiegano rójce silnych rodzin w prosty i skuteczny sposób, usuwając matkę. Aby zapobiec późniejszemu wyrojeniu się silnej rodziny z młodymi, odchowanymi matkami, należało między siódmym i jedenastym dniem od usunięcia matki zerwać wszystkie mateczniki z wyjątkiem jednego. Główne skutki takiego działania były następujące:
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów
Szczegółowy sposób takiego postępowania przeciwrojowego jest opisany w trzecim wydaniu książki Moja pasieka. Jego efektem był średni uzysk z każdej rodziny 63 kg miodu w ciągu kolejnych 7 lat i to między innymi dzięki stałemu utrzymywaniu dużej siły wszystkich rodzin, również tych, które miały zamiar się wyroić.
Alojzy Toma