Jakość wosku i węzy
Dwukrotnie na własnej skórze boleśnie doświadczyłem fałszowania wosku i węzy. Dałem do przerobu dobry surowiec, a otrzymałem plastry zafałszowane tłuszczem zwierzęcym (łojem) i w drugim przypadku parafiną.
Fot. Maria i Eugeniusz Sapiołko
Jaki jest wosk pszczeli?
Wosk pszczeli to wydzielina gruczołów woskowych pszczół robotnic woszczarek. Służy do budowy plastrów i mateczników, do zasklepiania komórek z miodem i czerwiem oraz do uszczelniania gniazd.
Skład chemiczny wosku to 75,3% węgla, 13,2% wodoru i 7,5% tlenu, a głównymi składnikami są estry alkoholu mirycylowego i kwasu palmitynowego. Jego gęstość wynosi 0,956 – 0,909. Topi się w temperaturze 62÷650C, a wosk wyższej jakości przy 65 – 72°C. Przy temperaturze 295°C zaczyna dymić.
Jego kaloryczność wynosi 10150 kJ. Kolor wosku jest różny, od białego, żółtego poprzez...
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów
Jak sprawdzić, czy węza zawiera parafinę ?
Jak donosi Wrocławski Bartnik - Łukasz Weber oraz Fabian Wierszuń z Wrocławia, w prosty sposób można sprawdzić, czy w zakupionej węzie jest domieszka parafiny. W tym celu wystarczy sporządzić próbkę 34% alkoholu etylowego.
Najlepiej to zrobić rozcieńczając spirutus wodą destylowaną lub użyć czystej wódki (np. do 100 ml 40% czystej wódki dodać 17,65 ml wody destylowanej). Moc roztworu koniecznie trzeba...
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów
Zastosowanie
Poza pszczelarstwem, gdzie używa się go w postaci węzy, stosowany jest w przemysłach: poligraficznym, radiotechnicznym, włókienniczym, galwanoplastyce, itp. Używany jest też do izolacji przewodów elektrycznych, do wyrobu świec obrzędowych, do impregnacji dzieł sztuki, sporządzania laku, maści sadowniczych, past podłogowych i obuwniczych, w kosmetyce i in. Przemysł farmakologiczny używa go jako dodatku do wyrobu maści, pomad i plastrów.
W apiterapii stosuje się żucie pustego plastra dziewiczego, tzw. „wosku jarego”, który jest jasny, prawie biały, bez zapachu i który zawiera 100% wosku, względnie plastra dziewiczego napełnionego miodem, co dobrze działa w przypadku zapalenia zatok nosowych, w leczeniu kataru siennego oraz wpływa korzystnie na drogi oddechowe. Żucie woskowych odsklepów z komórek plastrów miodowych pomaga też w leczeniu astmy.
Znaczenie jakości wosku dla naszych pasiek
Na jakość i bezpieczeństwo plastrów pszczelich mają wpływ takie czynniki jak jakość pozyskiwanego surowca, metoda i sposób jego wytopu oraz sprawność i jakość sprzętu użytego w technologii wytopu. Jak do tej pory przemysł nie wyprodukował dobrego, ekonomicznego sprzętu do wytopu wosku dla pasiek małych i średnich i dlatego pszczelarze w większości ze względów ekonomicznych odstępują od wytopu, co pogarsza rentowność prowadzenia naszych pasiek.
Tylko duże pasieki i firmy, które są wyposażone w profesjonalny i często drogi sprzęt, dokonują przeróbki tego surowca w sposób ekonomiczny i bezpieczny dla zdrowia naszych pasiek.
Bezpieczeństwo pasiek bardzo zależy od tego, skąd pochodzi węza użyta do budowy plastrów. Najbardziej niebezpieczną na naszym rynku jest ta, która...
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów
Na skutek rozwijających się ostatnio chorób wirusowych oraz nosemozy wskazane by było, aby wymieniać co roku przynajmniej 50% plastrów, nie jak do tej pory jedną trzecią.
Z pszczelarskim pozdrowieniem,
Zbigniew Noculak