Z artykułu dowiesz się m.in.:

• w jakim zakresie sprzedaż miodu jest możliwa w ramach działalności gospodarczej;
• jak prawo definiuje działalność gospodarczą;
• jakie formy działalności wyróżniamy i czym one się różnią.

Sprzedaż miodu i innych produktów pszczelich – działalność gospodarcza

W niniejszym artykule powrócimy do możliwych form sprzedaży miodu oraz innych produktów pszczelich. Wcześniejsze opracowania dotyczyły sprzedaży bezpośredniej¹ oraz rolniczego handlu detalicznego (RHD)². Tym razem w centrum zainteresowania znajdzie się działalność gospodarcza. Artykuł ma na celu przybliżyć, czy i w jakim zakresie sprzedaż miodu lub innych produktów pszczelich jest możliwa w ramach działalności gospodarczej, w jakiej formie można ją prowadzić, jakie warunki należy spełnić, a także jakie są aspekty organizacyjno-finansowe takiej działalności.

Działalność gospodarcza – przedsiębiorca

Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców³ działalnością gospodarczą jest zorganizowana działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu i w sposób ciągły. Nie wdając się szczegółowo w analizę tej definicji, można krótko wyjaśnić, że sprzedaż produktów pszczelich, w tym przede wszystkim miodu, może być zakwalifikowana jako działalność gospodarcza. Będzie o tym przesądzało to, czy podejmowana sprzedaż:

Stwierdzenie, że sprzedaż produktów pszczelich będzie spełniała podane kryteria, prowadzić będzie do wniosku, że mamy do czynienia z działalnością gospodarczą w myśl ww. przepisu.

Przedsiębiorcą w myśl art. 4 pr. przed. będzie osoba fizyczna, inna jednostka organizacyjna (np. spółka jawna) oraz osoba prawna (np. spółka z ograniczoną odpowiedzialnością) prowadząca działalność gospodarczą, a także wspólnik spółki cywilnej w zakresie prowadzonej w tej formie działalności gospodarczej.

Jakie produkty pszczele można sprzedawać w ramach działalności gospodarczej
oraz w jakiej ilości?

Bardzo ważną informacją jest to, że w przypadku działalności gospodarczej możliwa jest sprzedaż wszystkich produktów pszczelich. To jedna z kluczowych różnic pomiędzy działalnością gospodarczą, sprzedażą bezpośrednią oraz RHD. W konsekwencji, decydując się na sprzedaż produktów pszczelich w ramach działalności gospodarczej, mamy możliwość sprzedaży żywności, produktów niebędących żywnością, produktów przetworzonych, nieprzetworzonych, a nawet produktów alkoholowych (miód pitny). Dodatkowo działalność gospodarcza nie wymaga, aby sprzedawane produkty pszczele pochodziły z własnej pasieki – możliwa jest sprzedaż także cudzych produktów.

Czy sprzedaż produktów pszczelich w ramach prowadzonej działalności gospodarczej nie jest ograniczona limitami ilościowymi, które występują przy RHD? Brak jest maksymalnych granic, w jakiej ilości można sprzedawać produkty pszczele.

Na jakim terytorium można sprzedawać w ramach działalności gospodarczej?

Kolejną korzyścią z decyzji o sprzedaży produktów pszczelich w formie działalności gospodarczej jest możliwość sprzedaży – w zasadzie – na nieograniczonym terytorium (w tym nawet możliwość eksportu). Co ważne, w przypadku działalności gospodarczej możliwa jest także sprzedaż na odległość (np. przez Internet).

Struktura organizacyjna – jednoosobowa działalność gospodarcza (JDG) i co jeszcze?

Działalność gospodarcza może być prowadzona w różnych formach, do których należą przede wszystkim:

• tzw. jednoosobowa działalność gospodarcza (JDG);
• działalność prowadzona w formie spółki cywilnej;
• spółki osobowe (spółka jawna – sp. j., komandytowa – sp. k., komandytowo-akcyjna – SKA)⁴;
• spółki kapitałowe (spółka z ograniczoną odpowiedzialnością – sp. z o.o., spółka akcyjna – SA, prosta spółka akcyjna – PSA).

Formalności związane z zarejestrowaniem działalności gospodarczej

W zależności od wybranej formy prowadzenia działalności gospodarczej, jej rozpoczęcie wymaga dopełnienia innych formalności. Najprostsza w rozpoczęciu jest JDG, którą można zarejestrować w kilka chwil przez Internet. Sprowadza się to do złożenia wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) – art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej⁸.

W przypadku sp. j. konieczne jest zawarcie umowy co najmniej pisemnej (art. 23 k.s.h.), a sp. k. – w formie aktu notarialnego (art. 106 k.s.h.). Dla powstania SKA również jest konieczne zachowanie formy aktu notarialnego w odniesieniu do statutu tej spółki (art. 131 k.s.h.). Założenie tych spółek – oprócz SKA – jest możliwe także za pomocą wzorca umowy w systemie informatycznym s24 (art. 231 § 1 i art. 1061 k.s.h.), co z jednej strony uniemożliwia bardzo indywidualne uregulowanie treści tych umów, a z drugiej – przyspiesza założenie działalności i zmniejsza koszty. Zawarcie umowy sp.  z o.o., SA oraz PSA wymaga zachowania formy aktu notarialnego (art. 157 § 2 art. 301 § 2, art. 3006 k.s.h.), jednak sp. z o.o. oraz PSA mogą zostać założone w oparciu o wzorce udostępnione w systemie s24 (art. 1571 § 1, art. 3007 § 1 k.s.h.).

Jeżeli spółka nie jest tworzona i rejestrowana przez system s24, konieczne jest złożenie wniosku o wpis spółki do rejestru przedsiębiorców będącego jedną z części Krajowego Rejestru Sądowego (KRS). Wniosek taki składa się także w systemie teleinformatycznym – w systemie Portal Rejestrów Sądowych (art. 19 ust. 2 ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym⁹).

Koszty związanie z założeniem działalności gospodarczej

W przypadku JDG założenie działalności gospodarczej jest w zasadzie bezkosztowe. Złożenie wniosku o wpis do CEIDG nie podlega żadnej opłacie, jak również NIP oraz REGON są nadawane nieodpłatnie.

Analogicznie sytuacja przedstawia się w przypadku spółki cywilnej z jednym zastrzeżeniem. Zawarcie umowy spółki cywilnej, a konkretnie wniesienie do niej wkładów wiąże się z powstaniem obowiązku podatkowego – uiszczeniem podatku od czynności cywilnoprawnych w wysokości 0,5% od wartości wkładu. Obowiązek ten obciąża każdego ze wspólników w odniesieniu do jego wkładu do spółki (art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k oraz ust. 3, art. 7 ust. 1 pkt 9 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych¹¹).

Kiedy można podjąć działalność gospodarczą?

Zasady zgodnego z prawem podejmowania działalności gospodarczej są zróżnicowane. W przypadku wpisu do CEIDG rozpoczęcie działalności gospodarczej może nastąpić najwcześniej w dniu złożenia wniosku o wpis. Natomiast wtedy, gdy potrzebna jest rejestracja w KRS, działalność można rozpocząć generalnie dopiero po tym, jak sąd wpisze spółkę do rejestru przedsiębiorców (art. 17 ust. 1 pr. przed.). Spółki kapitałowe mogą rozpocząć działalność wcześniej – po ich zawiązaniu (sporządzeniu odpowiedniego aktu założycielskiego), ale przed wpisem do rejestru. W tym okresie są jednak spółkami „w organizacji”, których prawa i obowiązki przejdą na właściwą spółkę, gdy nastąpi wpis do rejestru (art. 12 k.s.h.).

1 - Sprzedaż bezpośrednia miodu – podstawowe kwestie prawne, „Pasieka” 4/2021, https://pasieka24.pl/index.php/pl-pl/pasieka-czasopismo-dla-pszczelarzy/219-pasieka-4-2021/3083-sprzedaz-bezposrednia-miodu-podstawowe-kwestie-prawne

2 - Rolniczy handel detaliczny – aspekty prawne, „Pasieka” 2/2021, https://pasieka24.pl/index.php/pl-pl/pasieka-czasopismo-dla-pszczelarzy/215-pasieka-2-2021/2903-40-rolniczy-handel-detaliczny-aspekty-prawne

3 - Dz.U. z 2023 r. poz. 221 z późn. zm. – dalej: pr. przed.

4 - W prawie występuje wśród spółek osobowych jeszcze spółka partnerska, ale ze względu na jej specyfikę może być wykonywana tylko przez przedstawicieli niektórych zawodów tj. tzw. wolnych zawodów (art. 88 ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych, Dz.U. z 2022 r. poz. 1467 z późn. zm. – dalej: k.s.h.). Prowadzenie w formie tej spółki działalności dotyczącej sprzedaży produktów pszczelich nie jest więc możliwe.

5 - Wyjątkiem jest SKA, w której funkcję jedynego akcjonariusza i komplementariusza może pełnić jedna osoba.

6 - Np. https://www.biznes.gov.pl/pl/portal/00171#10

7 - W takiej formie działalność prowadzi np. Spółdzielnia Pszczelarska APIS w Lublinie.

8 - Dz.U. z 2022 r. poz. 541 z późn. zm.

9 - Dz.U. z 2023 r. poz. 685 z późn. zm.

10 - Wyszukanie odpowiedniego kodu ułatwi np. wyszukiwarka kodów PKD - https://www.biznes.gov.pl/pl/tabela-pkd

11 - Dz.U. z 2023 r. poz. 170 z późn. zm.

12 - Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 czerwca 2004 r. w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej (Dz.U. z 2020 r. poz. 1473 z późn. zm.).

13 - Dz.U. z 2023 r. poz. 1144 z późn. zm.

14 - § 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 13 maja 2014 r. w sprawie wydawania i rozpowszechniania Monitora Sądowego i Gospodarczego (Dz.U. z 2017 r. poz. 1957 z późn. zm.).

15 - Dz.U. z 2023 r. poz. 165 z późn. zm.

Zamów prenumeratę czasopisma "Pasieka"