Dlaczego uciekają pszczoły?
Ostatnie lata niosą ze sobą wiele problemów związanych z utrzymaniem pszczół nie tylko w Polsce, ale w wielu krajach Europy, Ameryki i Azji. Dokładnie nie wiadomo z czego one wynikają. Jest wiele domysłów i przypuszczeń, ale nie ma jednoznacznej diagnozy umożliwiającej zastosowanie skutecznych środków zapobiegawczych.
Podtrute pszczoły zostały przed ulem, niestety dość
często zdarza się to w naszych pasiekach.
fot.© Mieczysław Janik
Mechanizm ginięcia pszczół jest podobny: wygląda na to, że pszczoły uciekły z ula lub jakby je ktoś wymiótł; zostaje zapas pokarmu, a po pszczołach nie ma ani śladu. Niektórzy pszczelarze mówią, że pszczoły się wyroiły, ale to zjawisko z rójką nie ma nic wspólnego.
Dzieje się w innym okresie, najczęściej jesienno-zimowym, natomiast rójka jest naturalnym podziałem rodzin w szczytowym okresie rozwoju (w kalendarzu jest to późna wiosna i lato).
Rójka to podział rodziny na pół, część wychodzi z rojem, pozostałe pszczoły zostają w ulu i tworzą drugą rodzinę. Niekiedy zdarzają się roje tzw. głodniaki opuszczające ul ze względu na brak pokarmu.
Normalne rodziny uciekają stosunkowo rzadko z przyczyn głodowych. W ulikach weselnych zjawisko to można zaobserwować częściej, rodzinki potrafią uciekać nawet gdy mają pokarm. Najpóźniej spotkałem rój we wrześniu na wrzosowisku. Niestety nie udało się ustalić co było przyczyną, na pewno nie brak pokarmu.
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów
Rodzina podtruta utraciła pszczołę lotną, nie jest
w stanie ogrzać nawet własnego czerwiu.
fot.© Mieczysław Janik
Pszczelarze z kolei wymieniają wśród przyczyn zanieczyszczenie powietrza i obecność w nim ciężkich metali, telefonię komórkową, nieznane do tej pory wirusy lub genetycznie zmodyfikowane rośliny.
Zjawisko „pustych uli” ogarnęło w ostatnich latach Amerykę Północną. W Europie także jest znane i dotknęło wiele krajów.
Amerykańskie odkrycie CCD
Amerykańscy uczeni na łamach czasopisma „PLoS ONE” donoszą, że przyczyną masowego ginięcia pszczół jest najprawdopodobniej pasożytnicza mucha Apocephalus borealis.
Owady te składają jaja do brzucha pszczoły, a po wykluciu się larwa wędruje w ciele nosiciela, atakuje mózg i po tygodniu wydostaje się na zewnątrz. Tuż po zarażeniu pszczoła opuszcza rodzinny ul i wraz z zainfekowanymi siostrami gromadzi się wokół źródła światła, by tam wypuścić z ciała pasożyta, a potem umrzeć.
Z doświadczeń krajów zachodnich, jak również naszych własnych my pszczelarze powinniśmy wyciągnąć odpowiednie wnioski zanim będzie za późno.
Stanowimy nie tak małą grupę zawodową, mamy wiele organizacji, w których jesteśmy stowarzyszeni – teoretycznie, aby pszczelarzom i pszczołom żyło się lepiej. A czy tak jest – odpowiedzmy sobie sami.
Mieczysław Janik
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
