Uniwersalny ul warszawsko-wielkopolski
Najbardziej rozpowszechnione w Polsce są ule wielkopolskie i warszawskie. Wiadomo, że oba te ule różnią się zasadniczo pod każdym względem: budowy, wymiaru ramek, pojemności, sposobu użytkowania. Każdy z nich ma swoje zalety i wady, zwolenników i przeciwników. Zastanawiałem się, czy można połączyć dobre cechy obu typów uli w jednym, z równoczesnym ograniczeniem ich wad i niedostatków.
fot. 1. Doświadczalny, dwurodzinny ul warszawski
(fot.© Alojzy Toma)
Pod pojęciem ula uniwersalnego rozumiem taki ul, który można według uznania i swoich fizycznych możliwości użytkować jako stojak, leżak lub w sposób kombinowany. Stojak w szerokim pojęciu tego słowa to ul składający się z nakładanych na siebie korpusów i nadstawek o kwadratowym przekroju poziomym.
Matka przebywa stale w dolnym korpusie lub w dwu korpusach dolnych równocześnie albo na przemian. Natomiast za leżaki uznaję ule, składające się z prostokątnego korpusu dolnego o większej pojemności, nakrytego jedną lub więcej nadstawkami na miód.
Matka pszczela przebywa stale w korpusie dolnym. Najlepszym stojakiem jest moim zdaniem ulepszony ul wielkopolski, zaś typowym leżakiem – ul warszawski.
Kombinowany sposób wykorzystania nowego ula polega na używaniu go od połowy kwietnia do lipcowego zbioru miodu jako leżak o wysokiej pojemności, a w pozostałym czasie jak ulepszony ul wielkopolski. W ten sposób wykorzystuję zalety obu typów uli, z pominięciem ich wad. Nazwanie ula może też być mniej patriotyczne: ul uniwersalny leżako-stojakowy.
fot. 2. Ulepszony ul wielkopolski z nieco
przedłużonym korpusem dolnym na okres
wiosenno-letni
Pierwszą próbą połączenia zalet obu uli było zbudowanie w roku 2008 dwurodzinnego ula warszawskiego, osadzonego na głębokiej podstawce, podobnie jak ulepszony ul wielkopolski.
Ul jest wyposażony w dwie nadstawki miodowe. W każdej mieści się 6 niskich ramek wielkopolskich w układzie równoległym do wylotka, z plastrami pszczelimi o grubości 35 mm.
Są oddzielone od siebie beleczkami międzyramkowymi o grubości 6 mm i odstępnikami o tej samej wysokości. Po zasklepieniu wszystkich plastrów zawiera 9 kg miodu.
Ściany boczne tego ula zastąpiłem ruchomymi pokrywami, które wymieniałem na okres wiosenno-letni na przystawki, zawieszane po jednej z każdej strony ula na brzegach ścian. Przystawki zwiększają pojemność każdego gniazda z 11 do 23 wąsko-wysokich ramek warszawskich.
W roku 2011 zwiększyłem w ten sam sposób pojemność dolnego, trzyściennego korpusu w ulu wielkopolskim z 11 do 16 ramek. W obu przypadkach przystawki są nakrywane osobnym, lekkim zadaszeniem z płyty falistej, co widać na zdjęciach nr 1 i 2.
fot. 3. Nowa przystawka tylna 13-ramkowa, widok
z przodu
Każdy ul, również uniwersalny, powinien spełniać niżej wymienione podstawowe wymagania i zapewnić:
- łatwy dostęp do gniazda i zaczerwionych plastrów, potrzebny do zapobieżenia rójce, do skutecznego zwalczania warrozy metodą biotechniczną oraz do oceny sprawności matki i jej wymiany w razie potrzeby,
- pełne wykorzystanie plenności matki lub dowolne jej ograniczenie w wybranym obszarze ula oraz niezbędne miejsce do pomieszczenia bardzo silnych rodzin,
- warunki, konieczne do usunięcia przed nastaniem pożytku towarowego pozostałości pokarmu zimowego i wybrania wszystkiego zgromadzonego miodu w dowolnie dobranych terminach,
- możliwość osuszenia i wymiany powietrza ulowego w zimie oraz optymalnego kształtowania przestrzeni podramkowej w ciągu całego roku, odpowiednio do potrzeb,
- łatwe przystosowanie ula do wędrówek.
fot. 4. Ul uniwersalny z zawieszoną przystawką tylną, nakrytą osobnym daszkiem
Budowa ula uniwersalnego
Dotychczasowe doświadczenia przekonały mnie, że ulepszony ul wielkopolski można łatwo przekształcić w uniwersalny ul warszawsko-wielkopolski. Wystarczy zbudować przystawkę tylną, składającą się tylko z ocieplonych ścian bocznych i łączącej je podłogi.
Przystawkę wiesza się na okres wiosenno-letni na tylnej powierzchni ścian bocznych dolnego, trzyściennego korpusu wielkopolskiego w podobny sposób jak dotychczasową przystawkę przeglądową. Wykonanie ścian bocznych przystawki jest takie same jak w trzecim, górnym korpusie wielkopolskim.
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów
Alojzy Toma
Kontakty: e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
tel. 728 328 422,
93-558 Łódź, ul Piękna 32/15
