Zioła i ziółka, interesujące pożytki letnie. Cz. II

Zioła towarzyszące człowiekowi od wieków służą mu jako leki, kosmetyki, przyprawy, barwniki oraz naturalne konserwanty. Współcześnie, korzystając z szerokiej wiedzy i nowych technologii, potrafimy dokładniej poznać i lepiej wykorzystać ich właściwości.

Pomimo dynamicznego rozwoju przemysłu chemicznego, biochemii i biotechnologii w wielu przypadkach naturalnego surowca nie da się zastąpić syntetykami.

Kolendra siewna
fot: Piotr Okniański

Dodatkowo coraz większa świadomość konsumentów zmusza wiele firm do poszukiwania naturalnych składników produktów spożywczych, farmaceutycznych, kosmetycznych i innych.

Popyt na produkty naturalne wymusza na producentach poszukiwanie najlepszego surowca. To rodzi potrzebę uprawy określonych gatunków roślin.

Wiele z uprawianych ziół dostarcza owadom cennego pożytku nektarowego i pyłkowego.

Z pszczelarskiego punktu widzenia najciekawsze są te, które w technologii uprawy są dopuszczane do kwitnienia. Do tej grupy możemy zaliczyć wiele roślin z rodziny wargowych (Labiatae), której wybrani przedstawiciele zostali przedstawieni w pierwszej części artykułu („Pasieka” 5/2005).

Kontynuując nasze spotkanie z atrakcyjnymi pszczelarsko ziółkami, chcę państwu przedstawić kolejnych przedstawicieli tej rodziny.

Szałwia lekarska (Salvia officinalis L.) to znana z swych właściwości leczniczych roślina wieloletnia, a właściwie półkrzew z częściowo zdrewniałymi łodygami. To cenne zioło pochodzi z obszaru Morza Śródziemnego. Szałwia jest spokrewniona z roślinami omawianymi w pierwszej części artykułu i tak jak hyzop lekarski, czy tymianek właściwy należy do rodziny wargowych.

Do dziś rośnie dziko i można ją spotkać na...

[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów

Szałwia lekarska
fot: Piotr Okniański

Kwiaty szałwii lekarskiej są stosunkowo duże (do 15 mm długości ), fioletowe, czasem różowe i pojawiają się w pierwszej połowie czerwca. Kwitnienie trwa niecałe cztery tygodnie. Dla pszczół znaczenie mają pierwsze trzy tygodnie pełni kwitnienia.

Często wieloletnie plantacje zmieniają się w liliowofioletowe morze kwiatów już na początku czerwca. Z własnych obserwacji w ogrodzie i na plantacjach wiem, że termin rozkwitania może się różnić nawet o pięć dni do tygodnia w zależności od roku i położenia plantacji.

Miód pozyskiwany w tym okresie należy określić jako wielokwiatowy z dużą domieszką szałwii. Jej obecność zmienia nieco smak i kolor miodu, wzbogacając go. Czerwiec obfituje w inne pożytki i trudno jest mi się wypowiadać na temat czysto odmianowego miodu szałwiowego. Z perspektywy ostatnich pięciu lat doświadczyłem tylko dwukrotnie przyjemności pozyskania takiego nietypowego wielokwiatu z szałwią i za każdym razem był on nieco inny.

Bazylia pospolita (Ocimum basylicum L.) należy także do rodziny roślin wargowych. Pochodzi prawdopodobnie z Indii oraz Sri Lanki i już w starożytności przywędrowała do Europy. W tradycjach niektórych krajów łączono ją...

[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów

Jest to czas, w którym niewiele jest pożytków gwarantujących pozyskanie choćby małych ilości miodu bez uszczerbku dla rozwoju pszczół. Dobremu kwitnieniu i obfitemu nektarowaniu bazylii sprzyja stanowisko o słonecznej ekspozycji, żyznej, lecz przepuszczalnej glebie o odczynie zbliżonym do obojętnego oraz ciepła, parna aura. (cdn.)

Zioła i ziółka, interesujące pożytki letnie. Cz. III

Zioła i ziółka, interesujące pożytki letnie. Cz I

mgr inż. Piotr Okniański
Katedra Zoologii Akademia Techniczno-Rolnicza w Bydgoszczy
Bibliografia dostępna na stronie www.pasieka.pszczoly.pl

Zamów prenumeratę czasopisma "Pasieka"