Grudzień

• Karmimy ptaki.
• Sprawdzamy osłony roślin.
• Czytamy książki o tematyce przyrodniczej i ogrodniczej.

W tym miesiącu przydadzą się: ziarno dla ptaków.

Większość z nas pod koniec roku jest wyczerpana zarówno umysłowo, jak i fizycznie. Brak słońca nie pomaga w utrzymaniu dobrego samopoczucia, a niskie temperatury i monotonia szarego krajobrazu nie wspomagają w utrzymaniu higieny psychicznej. By walczyć ze stresem, warto regularnie uprawiać sport lub proste ćwiczenia – to naprawdę pomaga.

Czasami zazdrościmy przyrodzie, że w grudniu może sobie „odpuścić”. W końcu część gatunków zwierząt zapada w sen zimowy lub hibernuje, nie wspominając o tych, które po prostu przeniosły się do ciepłych krajów. Takim to dobrze!

Kły na kiełki

By zapewnić sobie porcję witamin i minerałów podczas zimowych miesięcy, warto pozyskiwać kiełki w domowych warunkach. Idealnie pasują do kanapek, sałatek i dań azjatyckich. By produkować kiełki bez zapełniania półek w kuchni kolejnymi sprzętami (w tym wypadku kiełkownicą) można wykorzystać… podkarmiaczki na syrop cukrowy dla pszczół. Sprawdzą się one jednak jedynie do kiełków o dużych nasionach np. fasoli mung.

Ptaki zimowych krzewów

Ptaki to goście wzbudzający sprzeczne emocje – z jednej strony to naturalni wrogowie szkodników, z drugiej strony objadają niektóre owoce, np. wiśnie i czereśnie. Tak jak wspomniałam, ten drugi problem jest zazwyczaj spowodowany brakiem wody w środowisku, więc wystawianie poidła latem to niezły pomysł.

Oprócz wystawiania poideł w pobliżu owocujących czereśni i wiśni możemy zawiesić na gałęziach hałasujące i błyszczące przedmioty (np. zużyte puszki) – chociaż ptaki dość szybko uczą się, że nie stanowią one zagrożenia – oraz siatki. Takie siatki możemy też zamontować na palikach nad warzywami.

Czy dokarmiać ptaki zimą?

Odpowiedzi na to pytanie są różne. Jedni utrzymują, że ptaki powinny sobie radzić same, zwłaszcza, że zimy są coraz cieplejsze, a więc wydatek energetyczny na ogrzanie organizmu i przetrwanie nie jest tak wysoki. Ponadto dokarmiamy ptaki, które występują licznie, nie są zagrożone wyginięciem. Przez dokarmianie może również zostać zaburzona sezonowość wędrówek naszych podniebnych przyjaciół, jak dzieje się np. w przypadku łabędzi.

• Pokarm należy podawać tylko przy ujemnych temperaturach. W przeciwnym razie na ziarnach mogą zacząć się rozwijać szkodliwe i niebezpieczne drobnoustroje. Zwłaszcza, że często są zanieczyszczone ptasimi odchodami.
• Nie dokarmiamy ptaków latem. Ptaki mają lepsze i zdrowsze źródła pokarmu w środowisku.
• Dokarmiamy zawsze w tym samym miejscu.
• Zalegające ziarna należy wymieniać na świeże.
• Jeśli już zdecydowaliśmy się podawać pokarm, to trzeba to robić regularnie.
• Karmniki dobrze dezynfekować co jakiś czas, aby zapobiegać rozprzestrzenianiu się chorób bakteryjnych.
• Niektóre ptaki wolą pobierać pokarm z ziemi (wróble, mazurki, trznadle) – warto dla nich odśnieżyć kawałek gruntu i tam wysypywać jedzenie.

Czym karmić?

Pokarmem jak najbardziej zbliżonym do naturalnego: krojonymi jabłkami, pszenicą, ryżem, kaszą, nasionami słonecznika, suszonymi lub mrożonymi owocami dzikich krzewów (np. jarzębiny, rokitnika, bzu czarnego), a nawet rodzynkami i daktylami.

Nie należy podawać ptakom dużej ilości suszonych owoców, bo mogą one pęcznieć w żołądku. Zimą trudno o wodę, więc zwierzęta nie będą mogły uzupełnić płynów. Z podobnego powodu słonina, którą wystawiamy dla dzięciołów i sikor, nie może być w żadnym wypadku solona!

Karmienie ptaków białym pieczywem skutkuje powstaniem anielskiego skrzydła.

Dokarmianie dużych ptaków

Wyżej napisałam już, że ptaki dokarmiać należy w niskich temperaturach, co prowadzi do paradoksu, bowiem ludzie nie lubią chodzić na spacery w mroźne dni. Z tego powodu zaprzestają dokarmiać kaczki czy łabędzie, a to właśnie wtedy (i właściwie tylko wtedy) ptaki te potrzebują naszego wsparcia. Duże ptaki wodne i wodnobłotne należy wspomagać, gdy lód zetnie powierzchnię jezior i rzek.

Karmniki dla ptaków

Karmniki można kupić lub wykonać samemu. Zazwyczaj mają wygląd drewnianych domków bez ścian. Dzięki temu ziarno nie zamaka. Ich wadą jest jednak to, że ptaki dosyć szybko wyjadają ziarno i musimy często uzupełniać pokarm.

Stagnacja i niezbędne minimum

Grudzień w ostatnich latach zazwyczaj jest mroźny, ale bezśnieżny. Takie warunki sprawiają, że rośliny często przemarzają z braku chroniącej przed mrozem pokrywy śnieżnej. Z tego powodu ważne jest, by sprawdzać, czy osłony drzew i krzewów nie zostały uszkodzone przez wiatr. Ponadto sprawdzamy, czy drzewka są dobrze pobielone, czy farba nie spłynęła. To istotne, ponieważ siarczyste mrozy mogą dopiero nadejść.

W czasie odwilży można wykonać cięcia pielęgnacyjne drzew, a także podciąć odrosty drzew owocowych (grusz, jabłoni, śliw). Ponadto należy podlać rośliny, które nie zrzucają liści na zimę, np. różaneczniki.

Przechadzając się po ogrodzie, strząsamy sopelki lodu z iglaków – można robić to za pomocą grabi. Pamiętajmy też o tym, że nasze rośliny doniczkowe nie wymagają intensywnego podlewania i w ogóle nie potrzebują nawożenia.

I to już wszystko

Musimy jednak pamiętać, że ogrodnictwo nie będzie wyglądało tak samo w każdym regionie, a by szło nam dobrze, nieustannie trzeba się rozwijać i dokształcać. W Waszych ogrodach mogą pojawić się rośliny, których nie uwzględniłam w książce – zapoznajcie się z ich wymaganiami, pamiętając jednocześnie o wskazówkach ze stycznia o tym, by nie przeładowywać ogrodów – mniej znaczy lepiej!

Mam nadzieję, że wszystkie porady przydadzą się również w kolejnych sezonach i usystematyzują pracę, przyczyniając się nie tylko do polepszenia jakości ogrodów, lecz również do zapewnienia owadom zapylającym stałej bazy pożytkowej a Wasze ogrody będą przyjazne środowisku!

Zamów prenumeratę czasopisma "Pasieka"