Dlaczego pszczoły na spadzi się nie roją?
Rodzina pszczela reaguje na bodźce określonym zachowaniem. Znajomość biologii pszczół i ich związków ze środowiskiem zewnętrznym pozwala pszczelarzowi rozumieć zachowania osobników tego gatunku, a także dosyć dokładnie je przewidywać. Z kolei brak wiedzy z tego zakresu prowadzić będzie do wyciągania błędnych wniosków oraz niewłaściwego postępowania z pszczołami.

Fot. Milan Motyka
Dla takich pasiek korzystanie z wczesnych pożytków nektarowych wiąże się z przewozem uli, co generuje pewne koszty. Walka z nastrojem rojowym przez regularne wycinanie plastrów trutowych budowanych przez pszczoły w ramkach pracy jest mało skuteczna. Za to na późnych pożytkach spadziowych ten problem nie istnieje: rodziny nie roją się, co jest przypisywane specyficznemu działaniu miodu spadziowego na zachowanie pszczół.

Fot. freepik
Dlaczego zatem pszczoły nie roją się na spadzi tak jak na wczesnych pożytkach nektarowych? Otóż spadź występuje w drugiej części sezonu. Po 20 czerwca dzień zaczyna się skracać i pszczoły nie są tak chętne do rójki, jak w okresie wiosennym. Spadź rzadko kiedy występuje wcześniej niż pod koniec czerwca, a dotyczy to zwłaszcza dość wiernie występującej spadzi iglastej (jodły, świerki, a w Niemczech i Austrii także modrzewie). Wynika to z biologii owadów wytwarzających spadź. Pokolenie zimujące jest niezbyt liczne i do osiągnięcia liczebności pozwalającej na wyprodukowanie dużej ilości spadzi musi się pojawić kilka cykli rozwojowych. Może ich być nawet osiem, a to wymaga odpowiedniego czasu.

Fot. akiromaru, freepik
Nie roją się więc pszczoły na spadzi, gdyż jest późno, a nie dlatego, że to jest spadź. A przy bardzo obfitym pożytku spadziowym mogą budować plastry w ramkach pracy, mimo że jest już późno. Budują plastry pszczele, a czasem i trutowe, bo jest dopływ pokarmu. Tak samo dzieje się przy uzupełnianiu zapasów na zimę. Często pod wpływem karmienia budują plastry za zatworem czy nawet w podkarmiaczce.

Fot. Milan Motyka