Majowo-czerwcowe pożytki

W poprzednim artykule (zamieszczonym w nr 1/2010 „Pasieki”) przedstawiliśmy niewielką część spośród krzewów i drzew miododajnych. Skupiliśmy się na roślinach pospolicie występujących i znanych nie tylko pszczelarzom, a rodzynkiem była czeremcha amerykańska. W tej części zapoznamy czytelników również z roślinami mniej i bardziej znanymi, cennymi dla naszych pasiek, podobnie jak poprzednio opisane.

f o t . © R e n a t a Ł a c e k

Śnieguliczka

Do takich roślin należy śnieguliczka biała i koralowa, których ojczyzną są Stany Zjednoczone i Kanada. Od bardzo wielu lat występuje w naszym kraju jako krzew znany ze zdobiących ją białych lub prawie purpurowych kulistych owoców utrzymujących się na krzewach bardzo długo, często przez całą zimę. Niewiele osób wie, że jej niezbyt urodziwe i drobne kwiaty, którymi krzew pokryty jest od czerwca do września, są masowo oblatywane przez pszczoły, dostarczając im nektaru i pyłku w okresie bezpożytkowym. Jest sadzona w parkach jako roślina dolnego parteru pod dużymi drzewami, ale również przy domach jako pojedynczy krzew. Bardzo często jest używana do nasadzeń żywopłotowych, do czego szczególnie się nadaje, bo nie wymaga specjalnej pielęgnacji i nie musi być przycinana tworząc luźne grypy roślin. Śnieguliczka należy do roślin odpornych na warunki klimatyczne, gdyż dobrze znosi suszę i duże mrozy. Nie ma też zbytnich wymagań glebowych. Łatwym sposobem na rozmnożenie jest pozyskiwanie młodych roślin z odrostów korzeniowych starszych krzewów.Bożodrzew gruczołowaty

Mniej znanym drzewem jest bożodrzew gruczołowaty, który osiąga wysokość do 20 m, co niestety jest pewnym ograniczeniem w jego nasadzeniach. Liście nieparzystopierzaste, złożone z 13-21 podłużnych listków, w nasadzie ząbkowanych, osiągające do 1 m długości. Kwiaty zielonkawe, miododajne, zebrane w szczytowe wiechy wysokości około 25 cm, pojawiające się w czerwcu. Jednoroczne pędy grube, delikatnie omszone, zimą żółtobrązowe, z dużymi bliznami liściowymi. Roczne przyrosty u młodych drzew do 2 m. Bardzo dekoracyjne są przebarwiające się końcem lata na czerwono liście i owoce w formie skrzydlaków, utrzymujące się często na drzewach do wiosny.

Młode rośliny mogą przemarzać, zwłaszcza na terenach o mroźnych zimach, ale łatwo się regenerują tworząc formę bardziej krzewiastą. Bożodrzewy bardzo dobrze znoszą przycinanie, tym bardziej, że jako stosunkowo kruche drzewo narażone są na uszkodzenia w czasie silnych wiatrów. Bożodrzew nie jest wrażliwy na suszę, zasolenie i zanieczyszczenia powietrza, więc pomimo jego kruchości sadzony jest często w miejskich parkach. Łatwym sposobem na rozmnożenie jest wykorzystanie częstych odrostów korzeniowych.

Amfora krzewiasta

Następnym krzewem nadającym się do posadzenia na pasieczysku jest amorfa krzewiasta, inaczej indygowiec zwyczajny. Krzew ten jest odporny na wszelkie niedogodności, przede wszystkim na suszę i mróz. W Polsce możemy spotkać dwa gatunki: amorfę zwyczajną i szarą. Amorfa szara jest małym krzewem dorastającym do 1 m wysokości, także nadaje się do przydomowych ogródków i bardzo dobrze prezentuje się na pochyłościach terenu. Okres kwitnienia przypada na czerwiec i trwa około miesiąca. Kwiaty motylkowe w kolorze niebieskofioletowym w formie kwiatostanów groniastych, długości około piętnastu centymetrów. Charakterystyczne u tej rośliny jest szare owłosienie liści i pędów. Krzew ten nie ma specjalnych wymagań, rośnie na glabach suchych i słabych. Krzewy sadzimy w odstępach około 1 m.

Amorfa zwyczajna jest jeszcze mniej wybredna co do stanowiska. Można ją uprawiać na glebach wyjałowionych, wydmach i różnego rodzaju nieużytkach. W porównaniu z amorfą szarą jest to już duży krzew, bo osiąga wysokość do 3 m i bardziej się rozrasta. Okres kwitnienia przypada na lipiec.
Rośliny te możemy łatwo rozmnażać przez siew nasion. W kwietniu moczymy strąki nasienne przez dobę i wysiewamy razem ze strąkami. W każdym strąku znajduje się jedno nasionko. Musimy też pamiętać na wiosnę o przycięciu naszych krzewów, bo należą one do roślin kwitnących na pędach tegorocznych (pędy najlepiej skracać o jedną trzecią od podstawy).

Berberys

Berberys nazywany bywa też polską cytryną, w związku z wysoką zawartością witaminy C. Krzew ten był ze względu na swoje właściwości znany był już starożytnym mieszkańcom Babilonu i Mezopotamii. Jego wielką propagatorką była święta Hildegarda. W średniowieczu używano go do leczenia szkorbutu. W Anglii był stosowany przy różnych schorzeniach wątroby. W medycynie ludowej używano naparu z kory i korzeni w kolkach wątrobowych. Czesi wytwarzają wino berberysowe, które podobno pomaga w bólach głowy i zaparciach. Nasza szlachta piła nalewki z berberysu dla zdrowia i przyjemności przy ważnych okazjach. Z drewna berberysu wyrabiano elementy mebli i ozdobne przedmioty, a wyciąg z kory i korzeni był używany do barwienia naturalnych tkanin (len, jedwab, bawełna) na złocisty kolor. Z owoców robiono czerwony atrament.

Maria i Grzegorz Słowikowie
tel. 13 438-08-42

Zamów prenumeratę czasopisma "Pasieka"