9.WOSK PROPOLISOWY
Materiałem roślinnym, z którego powstaje propolis, są żywice, wydzieliny pączków liści i kory wielu drzew liściastych i iglastych oraz substancje żywiczne pokrywające liście i łodygi niektórych roślin zielnych. Pozyskiwaniem tych substancji zajmują się wyspecjalizowane pszczoły zwane zbieraczkami propolisu1 [1–3].
Propolis wykorzystywany jest przez pszczoły do celów konstrukcyjnych i do higienizacji gniazda. W tym pierwszym przypadku żywice przynoszone do gniazda mieszane są z woskiem pszczelim. Po uzyskaniu plastycznej masy pszczoły uszczelniają ul, zalepiając wszelkie szczeliny i otwory wielkości poniżej 6 mm (większe nieszczelności robotnice zaklejają woskiem), a także przymocowują wszystkie ruchome elementy (maty, powałki). Natomiast według jednej z hipotez, propolis przeznaczony do utrzymania higieny ula, którym pszczoły pokrywają całe jego wnętrze i komórki plastra, nie zawiera wosku [1–3].
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów
Poza tym w wosku wyizolowanym z propolisu przez innych autorów [6] liczba kwasowa, oznaczona na poziomie 6,4 była prawie dwukrotnie niższa w porównaniu do liczby kwasowej wosku otrzymanego z plastrów (Tabela 7). Dane te wskazują, że wosk propolisowy odznacza się wysoką jakością i może być z powodzeniem wykorzystywany do sporządzania maści oftalmologicznych, czyli wykorzystywanych w okulistyce [6].
Literatura:
[1] - Ghisalberti E.L., Propolis: a review. Bee World 1979; 60, 59–84
[2] - Poprawko S.A., Zaszczitnyje wieszczestwa miedonosnych pczeł. Wyd. Kołos, Moskwa 1982.
[3] - Ginijatullin M.G., Małachow W.A., Sbor propolisa pczełami. „Pczełowodstwo” 1996, nr 6; 49–50.
[4] - Dobrovoda I., Včelie produkty a zdravie. Wyd. Priroda, Bratislava 1986; 203–216.
[5] - Lutomski J., Speichert H., Kędzia B. i in., Ustalenie aktywnych biologicznie komponentów i składu chemicznego propolisu w aspekcie preparatów spożywczych, ewentualnie parafarmaceutycznych. Dokumentacja tematu nr 4/78. Instytut Roślin i Przetworów Zielarskich, Poznań 1978.
[6] - Tichonow A.I., Jawtuszenko S.W., Acziłow I. i in., O woskie, wydielennom iz propolisa. „Pczełowodstwo” 1985, nr 4, 30–31.
[7] - Negri G., Marcucci M.C., Salatino A. i in., Hydrocarbons and monoesters of propolis waxes from Brasil. „Apidologie” 1998, 29; 305–314.
1 - Zbieraczki propolisu mogą także czasowo zmieniać swoją aktywność i kolekcjonować również pyłek – przyp. red.
