Wosk i plaster pszczeli

245 | Po co pszczołom lusterka?

Pszczoły nie mają czasu przeglądać się w lustrze, ale noszą przy sobie osiem lusterek. Są to spodnie części odwłoków, okryte błyszczącym naskórkiem, na którym zastyga wosk wydzielany przez robotnice. Stwardniały wosk nazywany jest łuseczką. Produkują je pszczoły, które osiągnęły 9–10 dzień życia, ale mogą wytwarzać go dłużej.

246 | Czy mleczko pszczele wpływa na pamięć pszczół?

247 | Czy ­pszczoły ­tworzą ­łańcuchy?

Tak. W dodatku tworzą je ze swoich ciał. Zazwyczaj formują je między brzegami nowo powstającego plastra a ścianami gniazda. Pszczoły zaczepiają się wzajem odnóżami (pazurki o pazurki) i wisząc w taki sposób przez jakiś czas, trwają w bezruchu, wypacając wosk. Właściwie do dzisiaj nie wiadomo dlaczego woszczarki tworzą takie struktury, bo często wypacają wosk, nie zawiązując łańcuchów.

248 | Czy plaster to czysty wosk?

W gnieździe rodzin mieszkających w zasięgu pól uprawnych odkładają się też pestycydy. Istnieje przypuszczenie, że CCD, czyli masowe opuszczanie ula przez pszczoły, jest związane z odkładaniem się pestycydów w wosku, co sprawia, że plastry nie nadają się do zamieszkania.

249 | Od czego zależy ­zapach i barwa ­wosku pszczelego?

250 | Jakie rodzaje komórek znajdują się w pszczelim gnieździe?

W gnieździe znajdują się trzy rodzaje komórek:

• pszczele, w których rozwijają się robotnice, a także gromadzony jest pokarm,

• trutowe, które są większe i gdzie rozwijają się wyłącznie samce,

• oraz mateczniki, w których powstają królowe.

251 | Jak pszczoły kontrolują ­sposób budowy plastrów?

252 | Co to jest woszczyna?

Woszczyna to puste plastry, bez czerwiu i produktów pszczelich oraz wszelkie pszczele budowle, przeznaczone do wytopu wosku.

253 | Czy ilość wydzielanego wosku ­zależy od wieku robotnicy?

254 | Ile wosku są w stanie wypocić pszczoły, gdy zakładają nowe gniazdo?

W nowym gnieździe, gdzie plastry muszą zostać zbudowane od podstaw, pszczoły zużywają blisko 7,5 kg miodu, który pozwala na produkcję 1,2 kg wosku. Z takiej ilości budulca powstanie 100 000 komórek. By to osiągnąć, pszczoły muszą wyprodukować ponad półtora miliona lusterek woskowych.

255 | Dlaczego komórka pszczela jest ­heksagonalna, a nie okrągła?

Jednak to nie wszystko. Komórki odchylone są od poziomu o 8° (literatura mówi też o 9–14°). Ta pochyłość wystarcza, by nakrop i miód nie wypływały z plastrów.

256 | Dlaczego między komórkami z czerwiem znajdują się puste komórki?

Oglądając dokładnie zasklepiony plaster z czerwiem, człowiek czuje zadowolenie podobne do tego, które pojawia się podczas podziwiania szczególnie pięknego dzieła sztuki. Jednak często w ściśle zasklepionych plastrach z czerwiem znajdują się puste komórki, psujące kompozycję. Dlaczego matka je omija? Czy nie powinna zaczerwić dokładnie całego plastra?

257 | Czy dziką zabudowę robią dzikie pszczoły?

Dzika zabudowa (lub budowa) to języczki plastrów tworzenie przez pszczoły w miejscach do tego nieprzeznaczonych. Owady zabudowują wolne przestrzenie gniazda, które są szersze niż potrzeba do przemieszczania się robotnic. Tworzą też plastry poza gniazdem, jeśli jest ono zbyt ciasne.

258 | Czy pszczoły ­używają balsamu?

259 | Co to jest węza?

Prasę do węzy wymyślił niemiecki pszczelarz Johannes Mehring w 1857. Była niedoskonała, ponieważ odciskała w wosku wyłącznie dno komórek, bez zaczątków ścian, co sprawiało, że pszczoły źle nadbudowywały plastry.

260 | Co to są zboiny?

261 | Z czego składają się ­zasklepy komórek?

262 | Co to jest ­ramka pracy?

To ramka bez węzy, którą do ula wkłada się pod koniec kwietnia. Służy przede wszystkim do kontrolowania populacji Varroa destructor, ponieważ pszczoły budują w niej komórki trutowe, chętnie wybierane przez pasożyta do rozwoju. Po zasklepieniu komórek trutowych pszczelarz usuwa je z gniazda, tym samym likwidując część populacji Varroa destructor. Jest to tzw. biotechniczna metoda walki z warrozą.

Jednak ramka pracy służy również do innych celów. Dzięki niej pszczelarz może ustalić poziom zatrudnienia pszczół woszczarek, konieczność podawania węzy albo ocenić nastrój rojowy czy roboczy.

K192 - 365 faktów o pszczołach - sprawdź dostępność książki w sklepie Pasieki