A jednak wolą świeży!
Jaki pyłek wolą pszczoły? Pszczelarze często dyskutują na ten temat, ale ogólnie w środowisku zakorzenione jest przekonanie, że nasze podopieczne rozsmakowane są w pierzdze. Jest w końcu lekko nadtrawiona enzymami pszczół oraz bakterii i dzięki temu cenne składniki pokarmowe pyłku (normalnie zamknięte w twardej kapsule sporopoleniny1) są łatwiej dostępne dla pszczelich ciał. Jednak czy to prawda? Czy są badania, które rzetelnie sprawdziły, jaki pyłek lubią pszczoły? Okazało się, że tak!
Fot. user20248055 z freepik
Jak wiemy, pszczoły przechowują zarówno nektar, jak i pyłek wcześniej odpowiednio je obrabiając, dzięki czemu powstają świetnie zabezpieczony przed psuciem miód i nieźle zakonserwowana pierzga. Nie jest jasne, czy długość czasu przechowywania pyłku zmienia jego smakowitość dla pszczół lub właściwości odżywcze. Naukowcy sprawdzili, jaką pierzgę pszczoły spożywają najchętniej – świeżo „ubitą” czy starą – podczas napływu pyłku rozciągniętego w czasie. Codziennie, przez 8 dni, monitorowali składanie obnóży do komórek i równoczesną konsumpcję pierzgi na 18 ramkach z czerwiem w 6 rodzinach pszczelich. Pomimo dużych zapasów starego pyłku, robotnice wyraźnie wolały zjadać świeży pokarm białkowy. Ten mający od dwóch do czterech dni spożywały chętniej w porównaniu do pyłku, który zalegał w plastrze siedem i więcej dni.
Takie same wyniki dał podobny eksperyment, w którym kontrolowano ilość zapasów w komórkach i ich ułożenie na plastrze z wykorzystaniem izolatorów. Jednodniowy pokarm białkowy był zjadany przez pszczoły trzy razy częściej niż dziesięciodniowy i dwa razy częściej niż pięciodniowy. Te „preferencje konsumenckie” dla świeżo zebranego pyłku pojawiły się mimo jego hipotetycznie gorszego wpływu na rozwój pszczół. Robotnice, które „wyrosły” z larw wychowywanych na 7-dniowym pyłku, a także 1-, 5- lub 10-dniowym, nie różniły się w masie ciała, spożywaniu pierzgi, akumulacji kału w jelicie tylnym i mianie2 protein w gruczołach gardzielowych, co sugeruje, że dla dorosłych pszczół pierzga „w różnym wieku” nie różni się pod względem wartości odżywczych. Jak widzimy, kłóci się to z twierdzeniami, że starszy pokarm jest lepszy dla pszczół ze względu na jego rzekome „dojrzewanie”. Natomiast przechowywany pyłek, który nie zostaje zjedzony w pierwszych kilku dniach, pszczoły gromadzą jako dodatkowe zabezpieczenie w formie mniej preferowanej, ale wciąż wartościowej pod względem odżywczym.
Artykuł jest tłumaczeniem abstraktu pracy naukowej „Honey bees preferentially consume freshly-stored pollen” – „Pszczoły miodne wolą konsumować pyłek świeżo złożony w komórkach”.
Martyna Walerowicz
1 - Sporopolenina – główny składnik twardych warstw zewnętrznych (egzyn) zarodników i ziaren pyłku.
2 - Za PWN: w analizie objętościowej to ilość oznaczanej substancji, która reaguje w 1 ml roztworu odczynnika w ściśle określonych warunkach.