MIT: Ozonowanie uli to dobry sposób dezynfekcji w pszczelarstwie
Prawdę mówiąc, byłoby idealnie, gdyby to była prawda, gdyż nie musielibyśmy używać „chemii”. Niestety jednak ozon jest mało skuteczny do dezynfekcji nawet przy nosemozie. Zbadano, że trzeba zapewnić warunki, w których do pojemnika ze sprzętem wtłaczane będą 4 litry ozonu na minutę, a po 10 godzinach takiego traktowania sprzętu czy plastrów ocenionio skuteczność na poniżej 80%, co w przypadku tak silnie zjadliwego patogenu jest zupełnie niewystarczające.
fot. serhii_bobyk
Jeśli chodzi o przetrwalniki zgnilca amerykańskiego, skuteczność ta jest jeszcze niższa. Przypomnę, że przetrwalniki Paenibacillus larvae (czynnika etiologicznego zgnilca amerykańskiego) są w stanie pozostać zakaźne w środowisku ponad 35 lat, na plastrach do 20 lat, w miodzie gotowanym w 100°C przez 5 dni, a w 95% alkoholu przez 45 dni.
Warto więc sięgać po sprawdzone metody dezynfekcji, które zabiją zarówno spory Nosema, przetrwalniki P. larvae, inne bakterie, wirusy (a u pszczoły miodnej znaleziono aż 32), jak i zarodniki grzybów wywołujących grzybicę kamienną i wapienną (odpowiednio Aspergillus oraz Ascosphaera).
Ule i sprzęt
Czyszczenie uli zawsze zaczynamy od oskrobania z resztek wosku i propolisu.
Ule drewniane najlepiej opalać za pomocą palnika gazowego lub elektrycznego do momentu delikatnego zbrązowienia ścian. To samo możemy zrobić z innym drewnianym lub metalowym sprzętem, np. dłutem, podkarmiaczkami, zatworami, ramkami itd.
W większych pasiekach zaleca się odkażanie korpusów poprzez zanurzenie na 10 minut w parafinie podgrzanej do 160°C. Potrzeba do tego jednak miejsca oraz sprzętu, który może być dość kosztowny, ale metoda jest bardzo skuteczna.
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów
Susz
Każdy pszczelarz wie, jak cenny jest dla rodzin pszczelich susz wiosną i borykał się z jego przechowywaniem i dezynfekcją, szczególnie w przypadku inwazji motylicy czy wystąpienia nosemozy w pasiece.
W obu tych przypadkach skutecznym sposobem pozbycia się patogenu i szkodnika jest dezynfekcja stężonym kwasem octowym (od 80% aż do kwasu octowego lodowatego).
[...] - część treści ukryta, w całości dostępna tylko dla zalogowanych e-Prenumeratorów
fot. PublicDomainPictures, Pixabay
Węza
Musimy też pamiętać o tym, że zgnilec amerykański przenosi się też przez węzę, więc warto kupować ją ze sprawdzonych źródeł, gdzie wosk poddawany jest autoklawowaniu, a jeśli mamy możliwość autoklawowania w naszej pracowni, to dzięki ciśnieniu 0,1 MPa przy temperaturze 121°C zabite zostają przetrwalniki P. larvaew ciągu 30 minut, a także wszystkie inne patogeny potencjalnie znajdujące się w wosku.
Podsumowując, ozonowanie, podobnie jak naświetlanie promieniami UV, nie jest skuteczną metodą dezynfekcji w pszczelarstwie. Istnieją inne, prostsze i tańsze metody, których skuteczność jest potwierdzona badaniami naukowymi.
Dr n. wet. Anna Gajda
Pracownia Chorób Owadów Użytkowych, IMW, SGGW
.jpg)
Fot. Milan Motyka
Zamów prenumeratę czasopisma "Pasieka"
Pszczelarskie fakty i mity
- Wstęp
- MIT: Nastrój rojowy rozpoczyna się wtedy, kiedy zaobserwujemy pierwszy czerw trutowy
- MIT?: Larwa wykluwa się z jaja zawsze po trzech dniach
- MIT: Ozonowanie uli to dobry sposób dezynfekcji w pszczelarstwie
- MIT?: Rejestracja pasieki u powiatowego lekarza weterynarii jest zawsze konieczna?
- MIT: Rodzina, w której zabrakło matki, nie przynosi pyłku
- MIT: Naprężać druty w ramkach i wtapiać w nie węzę należy tuż przed wstawieniem ich do uli
- MIT: Nie warto podgrzewać rodzin pszczelich, ponieważ może im to zaszkodzić
- MIT?: Rodzina, w której w sezonie nie ma czerwiu jest bezmateczna
- MIT: Rój nie ucieknie, jeśli osadzimy go w ulu, w którym umieściliśmy plaster z czerwiem niezasklepionym
- MIT: Z powodzeniem można stosować własne mikstury przeciwko warrozie, które mają taki sam skład jak gotowe preparaty
- MIT: Pszczoły poradzą sobie bez leczenia. Przecież dzikie pszczoły jakoś żyją w dziuplach albo barciach i nikt nie wspomaga ich zdrowia
- MIT: Pasożyt Varroa destructor żywi się wyłącznie ciałem tłuszczowym pszczół
- MIT: Pszczoły możemy całkowicie wyleczyć z nosemozy w krótkim czasie
- MIT: Pszczoły można wyleczyć z warrozy jedną tabletką Apiwarolu
- MIT?: Matki znakowane giną częściej w trakcie lotu godowego niż nieznakowane
- MIT: Matka pszczela składa m.in. jaja zapłodnione
- MIT: Rodzaj użytej klateczki do poddawania matek ma znaczenie
- MIT: Pszczoły zakładają mateczniki tylko na młodych larwach
- MIT: Po dobrej matce pszczelej zawsze otrzymamy dobrą córkę
- MIT: W jednej rodzinie nigdy nie ma dwóch matek czerwiących jednocześnie
- MIT?: Wprowadzając sztuczną inseminację poprawimy pogłowie naszych pszczół
- MIT?: Rodzinę bezmateczną możemy poznać po „płaczu pszczół”
- MIT: W rodzinie, w której jest matka, nie ma trutówek
- MIT: Pszczoły w rodzinie bez czerwiu otwartego muszą przyjąć matkę, bo nie mają innego wyjścia
- MIT: Jeżeli w rodzinie są trutówki, to szybkie poddanie matki ją uratuje
- MIT: Trutówki nie latają, dlatego najlepszym sposobem na pozbycie się ich z rodziny jest wysypanie wszystkich pszczół w pewnej odległości od ula. Sposoby na pozbycie się trutówek
- MIT: Konflikt rasowy pszczół nie istnieje. Nie ma zatem problemu, aby poddawać matki do rodzin innych ras
- Jeśli matka swobodnie chodzi po plastrze, to znaczy, że została przyjęta przez pszczoły
- Celne podanie! Czyli co zrobić, aby pszczoły przyjęły matkę
- MIT: Po rozlaniu miodu do słoików nie należy ich zakręcać, aby odparował nadmiar wody
- Czy można zatruć się miodem?
- MIT: Miód nie może być toksyczny
- MIT: Miód po otwarciu należy przechowywać w lodówce
- MIT?: Miód nigdy się nie psuje
- MIT: Spożywanie miodu pochodzącego od lokalnego pszczelarza może wspomóc walkę z sezonowymi alergiami na pyłki
- MIT: Używanie metalowych łyżek do miodu jest niebezpieczne
- MIT: Po użądleniu przez pszczołę należy poszkodowanej osobie podać wapno
- MIT: Silna reakcja alergiczna lub wstrząs anafilaktyczny nie może wystąpić nagle u pszczelarza z długim stażem
- MIT?: Miód może wywołać alergię
- MIT: Propolis i kit pszczeli to nie jest to samo
- MIT?: Dzieci nie powinny jeść miodu
- MIT?: Osoby z cukrzycą mogą spożywać miód
- MIT: Miód manuka jest najzdrowszym miodem na świecie
- MIT: Biała „piana” w słoiku oznacza, że miód się zepsuł
- MIT: Naukowcy wciąż zmieniają zdanie na temat tego, co jest dla pszczół dobre a co nie, zależnie, kto funduje im wakacje
- MIT?: W Chinach sady są zapylane ręcznie, bo ludzie wytruli pszczoły
- MIT?: To rodzina pszczela (a nie pojedyncza robotnica) decyduje o wyborze pokarmu, a jednostkowe „predyspozycje” pszczół nie mają znaczenia przy wyborze wziątku
- MIT: W polskich pasiekach dominuje pszczoła środkowoeuropejska i w mniejszym stopniu kraińska
- Ewolucyjno-kreacjonistyczna mitologia - pszczelarska
- Fakty i mity związane z pestycydami
- MIT: Pierwotna gospodarka w barciach oraz ulach kłodowych polegała jedynie na wybieraniu miodu
- MIT: Bartnictwo było pierwotną formą gospodarki pszczelarskiej
- Miododajne rabaty