MIT: W jednej rodzinie nigdy nie ma dwóch matek czerwiących jednocześnie
Jeden ul, jedna rodzina, jedna matka. Stwierdzenie to, przyjęte przez wielu pszczelarzy jako pewnik, stało się dla nich jednym z filarów gospodarki pasiecznej. O ile jeszcze dopuszczamy do siebie myśl, że w jednym ulu mogą funkcjonować obok siebie dwie rodziny (znane są konstrukcje uli dwurodzinnych), to fakt, że w pniu mogą żyć dwie matki wykracza poza pszczelarskie kanony.

fot. Dariusz Korcz
Matkę pszczelą, jedyną w rodzinie pszczelej zdolną do składania jaj, z których rozwijają się samice, czasem nazywamy królową. To w jakimś sensie definiuje nam postrzeganie jej jako jednostki, w której skoncentrowana jest władza w rodzinie. A przecież matka pszczela ma w sobie więcej z niewolnika niż monarchy. Błędne jest również postrzeganie rodziny pszczelej jako monolitu.
Jeżeli zauważymy, że pszczela kolonia składa się z grup sióstr, które są ze sobą w różnym stopniu spokrewnione, a do tego bardziej opłaca im się wychowywać własne siostry niż córki, to z tego całego zamieszania wyłoni nam się zupełnie inny niż powszechnie przyjęty obraz. Wówczas jasnym stanie się, że nie ma żadnych przeszkód, żeby przez pewien czas w rodzinie pszczelej żyło kilka matek. Nie dziwi nas przecież fakt, że robotnice w stanie nastroju rojowego przygotowują matce do zaczerwienia wiele misek matecznikowych, z których następnie rodzi się wiele nowych matek.

Mówiąc o pewnych zdarzeniach w rodzinie pszczelej, zawsze musimy pamiętać, że nie wszystko jest takie oczywiste i pewne. Interpretacja stanu rodziny opierać się zatem powinna na stwierdzeniach „prawdopodobnie”, „najbardziej prawdopodobne”, „najczęściej”, a nie „zawsze”, „na pewno”, „na 100%”.
Przemysław Szeliga
Pasieka Szeligów
Ekspert Akademii Pszczelarza
1 W tym kontekście dowolna (użytkowa lub reprodukcyjna) matka pochodząca z własnego wychowu lub z elitarnej hodowli.
Zamów prenumeratę czasopisma "Pasieka"
Pszczelarskie fakty i mity
- Wstęp
- MIT: Nastrój rojowy rozpoczyna się wtedy, kiedy zaobserwujemy pierwszy czerw trutowy
- MIT?: Larwa wykluwa się z jaja zawsze po trzech dniach
- MIT: Ozonowanie uli to dobry sposób dezynfekcji w pszczelarstwie
- MIT?: Rejestracja pasieki u powiatowego lekarza weterynarii jest zawsze konieczna?
- MIT: Rodzina, w której zabrakło matki, nie przynosi pyłku
- MIT: Naprężać druty w ramkach i wtapiać w nie węzę należy tuż przed wstawieniem ich do uli
- MIT: Nie warto podgrzewać rodzin pszczelich, ponieważ może im to zaszkodzić
- MIT?: Rodzina, w której w sezonie nie ma czerwiu jest bezmateczna
- MIT: Rój nie ucieknie, jeśli osadzimy go w ulu, w którym umieściliśmy plaster z czerwiem niezasklepionym
- MIT: Z powodzeniem można stosować własne mikstury przeciwko warrozie, które mają taki sam skład jak gotowe preparaty
- MIT: Pszczoły poradzą sobie bez leczenia. Przecież dzikie pszczoły jakoś żyją w dziuplach albo barciach i nikt nie wspomaga ich zdrowia
- MIT: Pasożyt Varroa destructor żywi się wyłącznie ciałem tłuszczowym pszczół
- MIT: Pszczoły możemy całkowicie wyleczyć z nosemozy w krótkim czasie
- MIT: Pszczoły można wyleczyć z warrozy jedną tabletką Apiwarolu
- MIT?: Matki znakowane giną częściej w trakcie lotu godowego niż nieznakowane
- MIT: Matka pszczela składa m.in. jaja zapłodnione
- MIT: Rodzaj użytej klateczki do poddawania matek ma znaczenie
- MIT: Pszczoły zakładają mateczniki tylko na młodych larwach
- MIT: Po dobrej matce pszczelej zawsze otrzymamy dobrą córkę
- MIT: W jednej rodzinie nigdy nie ma dwóch matek czerwiących jednocześnie
- MIT?: Wprowadzając sztuczną inseminację poprawimy pogłowie naszych pszczół
- MIT?: Rodzinę bezmateczną możemy poznać po „płaczu pszczół”
- MIT: W rodzinie, w której jest matka, nie ma trutówek
- MIT: Pszczoły w rodzinie bez czerwiu otwartego muszą przyjąć matkę, bo nie mają innego wyjścia
- MIT: Jeżeli w rodzinie są trutówki, to szybkie poddanie matki ją uratuje
- MIT: Trutówki nie latają, dlatego najlepszym sposobem na pozbycie się ich z rodziny jest wysypanie wszystkich pszczół w pewnej odległości od ula. Sposoby na pozbycie się trutówek
- MIT: Konflikt rasowy pszczół nie istnieje. Nie ma zatem problemu, aby poddawać matki do rodzin innych ras
- Jeśli matka swobodnie chodzi po plastrze, to znaczy, że została przyjęta przez pszczoły
- Celne podanie! Czyli co zrobić, aby pszczoły przyjęły matkę
- MIT: Po rozlaniu miodu do słoików nie należy ich zakręcać, aby odparował nadmiar wody
- Czy można zatruć się miodem?
- MIT: Miód nie może być toksyczny
- MIT: Miód po otwarciu należy przechowywać w lodówce
- MIT?: Miód nigdy się nie psuje
- MIT: Spożywanie miodu pochodzącego od lokalnego pszczelarza może wspomóc walkę z sezonowymi alergiami na pyłki
- MIT: Używanie metalowych łyżek do miodu jest niebezpieczne
- MIT: Po użądleniu przez pszczołę należy poszkodowanej osobie podać wapno
- MIT: Silna reakcja alergiczna lub wstrząs anafilaktyczny nie może wystąpić nagle u pszczelarza z długim stażem
- MIT?: Miód może wywołać alergię
- MIT: Propolis i kit pszczeli to nie jest to samo
- MIT?: Dzieci nie powinny jeść miodu
- MIT?: Osoby z cukrzycą mogą spożywać miód
- MIT: Miód manuka jest najzdrowszym miodem na świecie
- MIT: Biała „piana” w słoiku oznacza, że miód się zepsuł
- MIT: Naukowcy wciąż zmieniają zdanie na temat tego, co jest dla pszczół dobre a co nie, zależnie, kto funduje im wakacje
- MIT?: W Chinach sady są zapylane ręcznie, bo ludzie wytruli pszczoły
- MIT?: To rodzina pszczela (a nie pojedyncza robotnica) decyduje o wyborze pokarmu, a jednostkowe „predyspozycje” pszczół nie mają znaczenia przy wyborze wziątku
- MIT: W polskich pasiekach dominuje pszczoła środkowoeuropejska i w mniejszym stopniu kraińska
- Ewolucyjno-kreacjonistyczna mitologia - pszczelarska
- Fakty i mity związane z pestycydami
- MIT: Pierwotna gospodarka w barciach oraz ulach kłodowych polegała jedynie na wybieraniu miodu
- MIT: Bartnictwo było pierwotną formą gospodarki pszczelarskiej
- Miododajne rabaty