Tytułem wstępu: Owoce
Dane ogólne
Powstawanie owoców i zawartych w nich nasion poprzedza proces zapylenia, po którym u roślin okrytozalążkowych następuje tzw. podwójne zapłodnienie. Podczas zapylenia ziarna pyłku jednego kwiatu są przenoszone na znamiona słupka innego kwiatu, co dokonuje się za pośrednictwem wody, wiatru lub zwierząt. Większość roślin zapylana jest przez zwierzęta, głównie owady, ale mogą to być także ptaki (np. kolibry), ssaki (np. nietoperze) czy gady. W naszym klimacie zapylaczami są przede wszystkim owady, a zwłaszcza pszczoła miodna, dzikie pszczołowate, trzmiele i motyle. Ich rola jest nieoceniona i z gospodarczego punktu widzenia bezcenna (pszczoły jako zapylacze roślin przynoszą gospodarce 10-30 razy więcej pożytku niż jako dostarczyciele wszystkich produktów pszczelich razem wziętych), bowiem niedostatecznie zapylone kwiaty dają mniejsze, często nieforemne owoce o zredukowanej liczbie nasion. Stwierdzono, że ze 124 gatunków roślin stanowiących trzon produkcji rolniczej 70% wymaga zapylenia przez owady (gł. pszczoły), a straty wynikające z braku zapylenia wynoszą 153 mld euro rocznie.

Owoce suche podczas dojrzewania mogą się same otwierać uwalniając nasiona (owoce suche pękające) lub pozostają zamknięte (owoce suche niepękające).
Owoce suche pękające:
- Torebka – na ogół jest jednokomorowa, wielonasienna: po dojrzeniu otwiera się klapami (np. u wiesiołka dwuletniego), otworkami (np. maku polnego), wieczkiem (np. u lulka czarnego) lub ząbkami na szczycie (np. u pierwiosnki lekarskiej).
- Mieszek – to owoc jednokomorowy, wielonasienny pękający w jednym miejscu np. u knieci błotnej.
- Strąk – jest owocem jednokomorowym, wielonasiennym, po dojrzeniu otwiera się w dwóch miejscach np. owoc złotokapu pospolitego.
- Łuszczyna – owoc dwukomorowy, wielonasienny, otwierający się od dołu dwiema klapami. Nasiona przytwierdzone są do tzw. fałszywej przegrody przebiegającej przez środek owocu, tak jest np. u gorczycy polnej. Odmianą łuszczyny jest łuszczynka – owoc mniejszych rozmiarów (jego długość nie przekracza trzykrotnej szerokości) np. u tasznika pospolitego.



Owoce suche niepękające:
- Rozłupnia – po dojrzeniu rozpada się na jednonasienne rozłupki np. owoc malwy ogrodowej.
- Niełupka – to owoc o skórzastej owocni, jednokomorowy, jednonasienny. Często na jego powierzchni występują dodatkowe struktury jak włoski, haczyki, które ułatwiają rozsiewanie. Takie owoce ma np. chaber bławatek.
- Ziarniak – wykształca skórzastą owocnię trwale zrośniętą z łupiną nasienną, widać to np. u kukurydzy zwyczajnej.
- Orzech – owoc o twardej, zdrewniałej owocni, najczęściej jednokomorowy z jednym nasionem jak np. leszczyny. Odmianą orzecha jest orzeszek, który cechuje się mniejszymi rozmiarami, np. gryka zwyczajna produkuje takie owoce.
- Skrzydlak – jest to orzech lub niełupka opatrzona błoniastymi skrzydełkami ułatwiającymi rozsiewanie np. owoc klonu zwyczajnego.


Owoce mięsiste:

Jeżeli w jednym kwiecie znajduje się wiele słupków, teoretycznie z każdego z nich może powstać owoc – o takich owocach mówimy, że są to owoce zbiorowe np. maliny właściwej. Natomiast jeżeli w kwiecie jest tylko jeden słupek to powstaje z niego owoc pojedynczy np. u portulaki wielokwiatowej. Czasem całe kwiatostany ulegają przekształceniu formując owocostany, jak np. u morwy białej.
Nasiona
W zależności od tego jak przebiega proces przekształcania się zalążków w nasiona, powstają następujące typy nasion:

Zamów prenumeratę czasopisma "Pasieka"
Rośliny pożytkowe
- Spis roślin miododajnych
- Tytułem wstępu
- Tytułem wstępu: Botaniczne vademecum pszczelarza
- Tytułem wstępu: Morfologia roślin
- Tytułem wstępu: Kwiaty i kwiatostany
- Tytułem wstępu: Liście
- Tytułem wstępu: Owoce
- Tytułem wstępu: Rozmnażanie roślin
- Tytułem wstępu: O nektarze i pyłku słów kilka
- Tytułem wstępu: Klasyfikacja pożytków
- Pożytki wczesnowiosenne: Rośliny kwitnące w III-IV
- Pożytki wczesnowiosenne: Byliny dziko rosnące
- Pożytki wczesnowiosenne: Byliny ozdobne
- Pożytki wczesnowiosenne: Krzewinki i półkrzewy ozdobne
- Pożytki wczesnowiosenne: Krzewy dziko rosnące
- Pożytki wczesnowiosenne: Krzewy ozdobne
- Pożytki wczesnowiosenne: Drzewa dziko rosnące
- Pożytki wczesnowiosenne: Drzewa ozdobne
- Pożytki wiosenne: Rośliny jednoroczne i dwuletnie dziko rosnące
- Pożytki wiosenne: rośliny jednoroczne uprawne
- Pożytki wiosenne: rośliny dwuletnie ozdobne
- Pożytki wiosenne: Byliny dziko rosnące
- Pożytki wiosenne: Byliny ozdobne
- Pożytki wiosenne: Krzewy dziko rosnące
- Pożytki wiosenne: Krzewy ozdobne
- Pożytki wiosenne: Krzewy uprawne
- Pożytki wiosenne: Drzewa dziko rosnące
- Pożytki wiosenne: Drzewa ozdobne
- Pożytki wiosenne: Drzewa uprawne
- Pożytki wiosenne: Pnącza ozdobne
- Pożytki wczesnoletnie: Rośliny jednoroczne dziko rosnące
- Pożytki wczesnoletnie: Rośliny jednoroczne ozdobne
- Pożytki wczesnoletnie: Rośliny jednoroczne uprawne
- Pożytki wczesnoletnie: rośliny dwuletnie dziko rosnące
- Pożytki wczesnoletnie: Rośliny dwuletnie uprawne
- Pożytki wczesnoletnie: rośliny dwuletnie ozdobne
- Pożytki wczesnoletnie: Byliny dziko rosnące
- Pożytki wczesnoletnie: Byliny ozdobne
- Pożytki wczesnoletnie: Byliny uprawne
- Pożytki wczesnoletnie: Krzewinki i półkrzewy dziko rosnące
- Pożytki wczesnoletnie: Krzewy dziko rosnące
- Pożytki wczesnoletnie: Krzewy ozdobne
- Pożytki wczesnoletnie: Krzewy uprawne
- Pożytki wczesnoletnie: Drzewa dziko rosnące
- Pożytki wczesnoletnie: Drzewa ozdobne
- Pożytki pełni lata: Rośliny jednoroczne dziko rosnące
- Pożytki pełni lata: Rośliny jednoroczne ozdobne
- Pożytki pełni lata: Rośliny jednoroczne uprawne
- Pożytki pełni lata: Rośliny dwuletnie dziko rosnące
- Pożytki pełni lata: Rośliny dwuletnie ozdobne
- Pożytki pełni lata: Rośliny dwuletnie uprawne
- Pożytki pełni lata: Byliny dziko rosnące
- Pożytki pełni lata: Byliny ozdobne
- Pożytki pełni lata: Byliny uprawne
- Pożytki pełni lata: Krzewinki i półrzewy dziko rosnące
- Pożytki pełni lata: Krzewinki i półkrzewy ozdobne
- Pożytki pełni lata: Krzewinki i półrzewy uprawne
- Pożytki pełni lata: Krzewy ozdobne
- Pożytki pełni lata: Drzewa dziko rosnące
- Pożytki pełni lata: Drzewa ozdobne
- Pożytki pełni lata: Pnącza
- Pożytki późnoletnie: Rośliny jednoroczne ozdobne
- Pożytki późnoletnie: Rośliny jednoroczne uprawne
- Pożytki późnoletnie: Rośliny jednoroczne dziko rosnące
- Pożytki późnoletnie: Rośliny dwuletnie dziko rosnące
- Pożytki późnoletnie: Rośliny dwuletnie uprawne
- Pożytki późnoletnie: Rośliny dwuletnie ozdobne
- Pożytki późnoletnie: Rośliny dwuletnie uprawne
- Pożytki późnoletnie: Byliny dziko rosnące
- Pożytki późnoletnie: Byliny ozdobne
- Pożytki późnoletnie: Byliny uprawne
- Pożytki późnoletnie: Krzewy ozdobne
- Pożytki późnoletnie: Pnącza ozdobne
- Pożytki późnoletnie: Drzewa ozdobne
- Pożytki późnoletnie: Drzewa dziko rosnące
- Pożytki późnoletnie: Krzewinki
- Pożytki jesienne: Rośliny jednoroczne ozdobne
- Pożytki jesienne: Byliny dziko rosnące
- Pożytki jesienne: Byliny ozdobne
- Pożytki jesienne: Krzewinki i półkrzewy dziko rosnące
- Pożytki jesienne: Krzewinki i półkrzewy ozdobne
- Pożytki jesienne: Krzewy ozdobne
- Pożytki jesienne: Pnącza dziko rosnące