Pożytki pełni lata: BYLINY UPRAWNE
Lubczyk ogrodowy (= lubszczyk) – Levisticum officinale W. D. J. Koch
Rodzina: Apiaceae – selerowate
.jpg)
[PL] Lubczyk ogrodowy
[DE] Der Liebstöckel, Maggikraut
[EN] Lovage, garden lovage, bladder seed
Stanowisko: słoneczne, ciepłe
Gleba: lekka, przepuszczalna, zasobna w wapń i próchnicę, dostatecznie wilgotna
Termin kwitnienia: VI-VII
Długość kwitnienia: 4-5 tyg.
Rozmnażanie: siew nasion, podział
Wydajność miodowa: ~ 550 kg/ha
Wydajność pyłkowa: 35 kg/ha
Kolor obnóży: beżowy
Tradycja uprawy lubczyku w Europie sięga VIII w. Roślina wykształca żeberkowaną, pustą w środku, w górze silnie rozgałęzioną łodygę, dorastającą do 1,2 m wysokości. Liście mają podwójnie pierzastą blaszkę. Drobne, pachnące kwiaty (pszczoły ponoć lubią ich zapach) o niewyraźnym kielichu i zielonkawożółtej, pięciopłatkowej koronie, zebrane są w baldachy na szczytach łodyg. Elementy generatywne stanowi 5 pręcików i jeden słupek, którego zalążnię otacza pierścień tkanki nektarnikowej. Kwitnienie jednego kwiatostanu trwa około 6-8 dni. We wszystkich organach rośliny występuje olejek lotny nadający roślinie bulionowy zapach i smak. Owocem jest podwójna rozłupnia. Korzenie i liście znalazły zastosowanie jako przyprawa kuchenna. Używane są także do aromatyzowania likierów, papierosów i słodyczy. Młode pędy i liście można wykorzystywać jako warzywo. Wyciąg z ziela jest jednym ze składników przyprawy maggi oraz stanowi dodatek przy produkcji kostek rosołowych. Ponadto lubczyk znalazł zastosowanie jako roślina kosmetyczna i lecznicza. Dawniej stanowił antidotum na ukąszenia węży, stosowano go także jako afrodyzjak (czasami nazywany jest „zielem miłości”) oraz jako dodatek do kąpieli. Miał również chronić przed niepogodą i czarami.
.jpg)

Melisa lekarska (= rojownik) – Melissa officinalis L.
Rodzina: Lamiaceae – jasnotowate
.jpg)
[PL] Melisa lekarska
[DE] Die Zitronenmelisse, Melisse
[EN] Lemon balm, tea balm, sweet balm, bahu, common bahu
Stanowisko: słoneczne, ciepłe
Gleba: przepuszczalna, umiarkowanie sucha lub lekko wilgotna, o średniej zawartości składników pokarmowych
Termin kwitnienia: VI-IX
Długość kwitnienia: ~6-7 tyg.
Rozmnażanie: siew, podział, sadzonki
Wydajność miodowa: 30-150 kg/ha
Wydajność pyłkowa: brak danych
Kolor obnóży: kremowy
Charakteryzuje się wzniesionym, krzaczastym pokrojem, dorasta do 1 m wysokości. Na organach nadziemnych obecne są włoski wydzielnicze produkujące olejek eteryczny, który nadaje całej roślinie przyjemny, cytrynowy zapach. Część podziemną stanowi poziome, rozgałęzione kłącze. Łodygi nadziemne są czterokanciaste, ulistnione nakrzyżlegle. Liście mają sercowatojajowaty kształt, brzegiem są ząbkowano-karbowane. Kwiaty charakteryzują się białą, kremową, rzadziej fiołkową lub różową, dwuwargową koroną o długości 15 mm. Zebrane są po 3-6 w nibyokółki wyrastające w kątach liści. Pojawiają się w drugiej dekadzie VI i kwitną do IX. Owocem jest rozłupnia rozpadająca się na cztery części. Podaje się, że melisa to znana od dawna roślina miododajna wprowadzona do uprawy przez starożytnych Rzymian i Greków. Łacińska nazwa rodzajowa rośliny wywodzi się od greckiej nimfy Melissy – opiekunki Zeusa na Krecie, która karmiła go kozim mlekiem i miodem, a została zamieniona w pszczołę, gdyż chciała zostać kochanką boga. Melisa znalazła także zastosowanie w celach przyprawowych i leczniczych. Jej liście można dodawać do napojów, grzanego wina, likierów i nalewek (gł. jako namiastka cytryny), a herbata z ziela skutecznie uspokoi i zrelaksuje. W XVII w. popularnością cieszyła się tzw. wódka karmelitańska (ponoć o szczególnych właściwościach leczniczych), którą zakonnicy wytwarzali na bazie destylatu melisowego. Świeże liście mogą stanowić przyprawę do sałat i sałatek owocowych, dodatek do galaretek, dżemów, zup owocowych, potraw z drobiu, ryb i warzyw, jak również do marynat i sosów z ziół. Olejek melisowy stosowany jest w perfumerii.

Zamów prenumeratę czasopisma "Pasieka"
Rośliny pożytkowe
- Spis roślin miododajnych
- Tytułem wstępu
- Tytułem wstępu: Botaniczne vademecum pszczelarza
- Tytułem wstępu: Morfologia roślin
- Tytułem wstępu: Kwiaty i kwiatostany
- Tytułem wstępu: Liście
- Tytułem wstępu: Owoce
- Tytułem wstępu: Rozmnażanie roślin
- Tytułem wstępu: O nektarze i pyłku słów kilka
- Tytułem wstępu: Klasyfikacja pożytków
- Pożytki wczesnowiosenne: Rośliny kwitnące w III-IV
- Pożytki wczesnowiosenne: Byliny dziko rosnące
- Pożytki wczesnowiosenne: Byliny ozdobne
- Pożytki wczesnowiosenne: Krzewinki i półkrzewy ozdobne
- Pożytki wczesnowiosenne: Krzewy dziko rosnące
- Pożytki wczesnowiosenne: Krzewy ozdobne
- Pożytki wczesnowiosenne: Drzewa dziko rosnące
- Pożytki wczesnowiosenne: Drzewa ozdobne
- Pożytki wiosenne: Rośliny jednoroczne i dwuletnie dziko rosnące
- Pożytki wiosenne: rośliny jednoroczne uprawne
- Pożytki wiosenne: rośliny dwuletnie ozdobne
- Pożytki wiosenne: Byliny dziko rosnące
- Pożytki wiosenne: Byliny ozdobne
- Pożytki wiosenne: Krzewy dziko rosnące
- Pożytki wiosenne: Krzewy ozdobne
- Pożytki wiosenne: Krzewy uprawne
- Pożytki wiosenne: Drzewa dziko rosnące
- Pożytki wiosenne: Drzewa ozdobne
- Pożytki wiosenne: Drzewa uprawne
- Pożytki wiosenne: Pnącza ozdobne
- Pożytki wczesnoletnie: Rośliny jednoroczne dziko rosnące
- Pożytki wczesnoletnie: Rośliny jednoroczne ozdobne
- Pożytki wczesnoletnie: Rośliny jednoroczne uprawne
- Pożytki wczesnoletnie: rośliny dwuletnie dziko rosnące
- Pożytki wczesnoletnie: Rośliny dwuletnie uprawne
- Pożytki wczesnoletnie: rośliny dwuletnie ozdobne
- Pożytki wczesnoletnie: Byliny dziko rosnące
- Pożytki wczesnoletnie: Byliny ozdobne
- Pożytki wczesnoletnie: Byliny uprawne
- Pożytki wczesnoletnie: Krzewinki i półkrzewy dziko rosnące
- Pożytki wczesnoletnie: Krzewy dziko rosnące
- Pożytki wczesnoletnie: Krzewy ozdobne
- Pożytki wczesnoletnie: Krzewy uprawne
- Pożytki wczesnoletnie: Drzewa dziko rosnące
- Pożytki wczesnoletnie: Drzewa ozdobne
- Pożytki pełni lata: Rośliny jednoroczne dziko rosnące
- Pożytki pełni lata: Rośliny jednoroczne ozdobne
- Pożytki pełni lata: Rośliny jednoroczne uprawne
- Pożytki pełni lata: Rośliny dwuletnie dziko rosnące
- Pożytki pełni lata: Rośliny dwuletnie ozdobne
- Pożytki pełni lata: Rośliny dwuletnie uprawne
- Pożytki pełni lata: Byliny dziko rosnące
- Pożytki pełni lata: Byliny ozdobne
- Pożytki pełni lata: Byliny uprawne
- Pożytki pełni lata: Krzewinki i półrzewy dziko rosnące
- Pożytki pełni lata: Krzewinki i półkrzewy ozdobne
- Pożytki pełni lata: Krzewinki i półrzewy uprawne
- Pożytki pełni lata: Krzewy ozdobne
- Pożytki pełni lata: Drzewa dziko rosnące
- Pożytki pełni lata: Drzewa ozdobne
- Pożytki pełni lata: Pnącza
- Pożytki późnoletnie: Rośliny jednoroczne ozdobne
- Pożytki późnoletnie: Rośliny jednoroczne uprawne
- Pożytki późnoletnie: Rośliny jednoroczne dziko rosnące
- Pożytki późnoletnie: Rośliny dwuletnie dziko rosnące
- Pożytki późnoletnie: Rośliny dwuletnie uprawne
- Pożytki późnoletnie: Rośliny dwuletnie ozdobne
- Pożytki późnoletnie: Rośliny dwuletnie uprawne
- Pożytki późnoletnie: Byliny dziko rosnące
- Pożytki późnoletnie: Byliny ozdobne
- Pożytki późnoletnie: Byliny uprawne
- Pożytki późnoletnie: Krzewy ozdobne
- Pożytki późnoletnie: Pnącza ozdobne
- Pożytki późnoletnie: Drzewa ozdobne
- Pożytki późnoletnie: Drzewa dziko rosnące
- Pożytki późnoletnie: Krzewinki
- Pożytki jesienne: Rośliny jednoroczne ozdobne
- Pożytki jesienne: Byliny dziko rosnące
- Pożytki jesienne: Byliny ozdobne
- Pożytki jesienne: Krzewinki i półkrzewy dziko rosnące
- Pożytki jesienne: Krzewinki i półkrzewy ozdobne
- Pożytki jesienne: Krzewy ozdobne
- Pożytki jesienne: Pnącza dziko rosnące