„Pasieka” nr 6/2024
„Pasieka” nr 6/2024
e-Prenumerata 365
Andrzej Karwacki
Administrator
Walerowicz Martyna
.jpg)
Jak jeść miód?
Zdjęcie: freepik.
Tak naprawdę najważniejszą zasadą przy spożywaniu miodu jest ta, by nie dodawać go do bardzo gorących napojów. Dlatego jeśli wsadzasz łyżeczkę z miodem do herbaty tuż po jej zalaniu wrzątkiem to równie dobrze możesz używać rafinowanego cukru. Dlaczego? Bo powyżej 40°C miód traci swoje cenne właściwości.
Co jest w miodzie?
Miód w 70-80% składa się z cukrów i w 10-20% z wody. Poza tym zawiera wiele prozdrowotnych, wartościowych substancji, pierwiastków i witamin, kwasów organicznych, protein i aminokwasów (pochodzących głównie z pyłku kwiatowego i enzymów dodanych w procesie przetwarzania przez pszczoły), a także fenoli. Spośród enzymów warto wymienić diastazę, iwertazę, katalazę, fosfatazę i oksydazę glikozową. Dzięki zawartości fenoli, flawonoidów, karotenoidów, a także i witamin mają właściwości antyoksydacyjne. Jednocześnie w wysokich temperaturach wszelkie związki białkowe (czyli np. enzymy) ulegają rozkładowi (pamiętaj, że powyżej 40°C białka się ścinają). W wysokich temperaturach rozkładają się także witaminy termolabilne – czyli np. witamina C (dlatego rozpuszczanie musujących tabletek witaminy C we wrzątku jest bez sensu).
Skład poszczególnych odmian miodu jest różny. Jest to spowodowane tym, że pszczoły zbierają nektar z wielu gatunków roślin, które produkują i odkładają w nektarze wielorakie związki chemiczne.
Pamiętaj, żeby miód kupować w najlepszym źródle, czyli bezpośrednio u pszczelarza! O tym, dlaczego polski miód jest dla nas najlepszy, piszemy w artykule „Dlaczego warto kupować polski miód?”.
Jak jeść miód?
Można spożywać go bezpośrednio z łyżeczki. Pamiętajmy jednak, by „oblizanego” sztućca nie wkładać z powrotem do słoika z miodem, bo dodatkowa wilgoć, enzymy z naszej śliny i bakterie, mogą sprawić, że miód sfermentuje. Oczywiście miodem można smarować także pieczywo, dodawać go do owocowych koktajli lub do lemoniady, jako zamiennik cukru. Miód jest często także składnikiem pysznych sosów do sałatek czy porannej owsianki. Grunt, żeby go nie podgrzewać (a właściwie przegrzewać). Z tego powodu dobrego miodu nie dodaje się do wypieków, ponieważ w piekarniku całkowicie traci cenne właściwości. Do takich celów wykorzystuje się miód przegrzany.
Zostań z nami – podrzucimy Ci nowe przepisy na wykorzystanie miodu!
Apiterapeuci (czyli osoby wykorzystujące miód i inne produkty pszczele do wspomagania leczenia schorzeń) zalecają jednak, by miód rozpuszczać w wodzie. Woda aktywuje enzymy zawarte w produkcie – dochodzi do aktywacji oksydazy glukozy, która powoduje powstawanie nadtlenku wodoru (z 18 do 663 mikrogramów H2O2 w mililitrze), dzięki czemu roztwór ma działanie antybiotyczne.
W internecie możecie znaleźć informację, że rozpuszczanie miodu w wodzie powoduje osadzanie się enzymów na ściankach naczynia i to sprawia, że drogocenne składniki nie są przez nas połykane. Jednak dalsze badania wykazały, że osadzające się na ściankach związki chemiczne to fitohormony (hormony roślinne), a dokładniej – auksyny, które nie mają wpływu na ludzki organizm. Dostają się do miodu wraz z nektarem zbieranym przez pszczoły. Dlatego rozpuszczanie miodu w wodzie, to dobry pomysł.
W jakich dawkach przyjmować miód?
Wszystko zależy od tego, jaki tryb życia prowadzisz, a także czy podajesz miód sobie czy dziecku.
Osoba dorosła o przeciętnym trybie życia: 60-100 g (3-5 łyżek stołowych kilka razy dziennie)
MIODU NIE PODAJE SIĘ NIEMOWLĘTOM ZE WZGLĘDU NA RYZYKO BOTULIZMU.
Dzieci w wieku 1-2 lat: 1-2 łyżeczki rozpuszczone w mleku.
Dzieci w wieku 3-6 lat: 3 łyżeczki miodu dziennie.
Dzieci w wieku 6-12 lat: 6 łyżeczek.
Dzieci starsze: 2-4 łyżki stołowe.
Osoby powyżej 70 roku życia: 1-2 łyżki stołowe dziennie, po rozpuszczeniu w wodzie.
Osoby pracujące ciężko fizycznie lub umysłowo przyjmują dodatkowo w czasie wysiłku: 1-2 łyżki miodu.
Sportowcy: 12-16 łyżek dziennie w czasie intensywnego treningu (podczas posiłków i przed snem). 2 łyżki stołowe na pół godziny przed zawodami.
Spożywanie miodu – podsumowanie
Czy z miodem można przesadzić? Tak! To w końcu cukier. Więc zarówno diabetycy, jak i osoby na diecie (lub takie, które nie chcą przytyć) powinny podchodzić do spożywania miodu z głową. Jednak, jeśli jesteśmy zdrowymi osobami, które dbają o zdrowie, nie powinniśmy mieć skrupułów i całkowicie zastąpić cukier biały, miodem.
Poza tym, po zjedzeniu miodu powinniśmy przemyć zęby. W internecie można znaleźć informacje, że miód nie powoduje psucia zębów, a wręcz (ze względu na działanie antybakteryjne) chroni je przed próchnicą. Badania potwierdzające skuteczność miodu w walce z próchnicą są wątpliwe. Istnieją także analizy, które wykazały, że miód powoduje próchnicę u szczurów i małych dzieci (dzieci mają mleczne zęby, na których można prowadzić eksperymenty w najbardziej adekwatnych warunkach jamy gębowej, bo później mleczaki wypadają i są zastępowane przez nowe). Światowa Organizacja Zdrowia wciąż podaje miód, jako jedną z przyczyn próchnicy.
Literatura:
Bogdan Kędzia, Elżbieta Hołderna-Kędzia. 2006. Produkty pszczele w żywieniu i suplementacji diety. Borgis - Postępy Fitoterapii 4/2006, s. 213-222 Instytut Roślin i Przetworów Zielarskich w Poznaniu Dyrektor Instytutu: doc. dr hab. Przemysław M. Mrozikiewicz