Pszczelarstwo Pakistanu
Źródło: Freepik.
Pakistan zajmuje 35 miejsce pod względem światowej produkcji miodu, a spożycie patoki w tym kraju to zaledwie 50 g rocznie na głowę. Władze chcą to zmienić, a pomóc mają im w tym… Chiny.
Na początku rozwoju nowoczesnego pszczelarstwa największym problemem dla Pakistańczyków było wyhodowanie takiej rasy pszczół, która zaadaptowałaby się do upalnego klimatu kraju. Proces trwał pół wieku, od 1927 r. do 1977. I gdy wydawałoby się, że pszczelarstwo może rozwijać się bez przeszkód, pojawiły się nowe problemy, z którymi mierzy się także reszta świata. Inwazja Varroa destructor, zgnilca oraz innych chorób i szkodników, zmniejszenie bazy roślin pożytkowych, nieodpowiednie użycie pestycydów, a także anomalie pogodowe wywołane zmianami klimatycznymi (w globalnym indeksie ryzyka klimatycznego Pakistan zajmuje piąte miejsce wśród krajów, które najbardziej ucierpiały w wyniku zmian klimatycznych przez ostatnie 20 lat) – wszystko to sprawiło, że pakistańskie pszczelarstwo nie rozwija się dobrze.
Obecnie w Pakistanie pszczelarstwem zajmuje się 10 tys. gospodarstw domowych (ok. 40 tys. ludzi). Natomiast liczba rodzin pszczelich oceniania jest na 300-600 tys. (ze względu na nieuregulowany charakter tego zawodu trudno to określić). Gospodarzy się w ulach Langstrotha. Większość pasiek jest wędrowna.
Najwięcej miodu produkuje się w prowincjach Chajber Pachtunchwa i Pendżab. W wielu rejonach Pakistanu po dziś dzień pozyskuje się miód z naturalnych stanowisk od trzech gatunków dzikich pszczół: Apis dorsata (70 ton), A. cerana (60 ton), A. florea (10 ton).
Czytaj także: Cienie produkcji migdałów
Wkład pszczelarstwa w gospodarkę Pakistanu wyceniono na 1,6 mld $. Pszczoły ważne są też dla upraw warzyw, owoców i przypraw. Zapylają 26 gatunków roślin sadowniczych, 19 warzywnych, 7 gatunków roślin oleistych i 4 strączkowych, 2 gatunki przypraw i 3 rodzaje orzechów.
Najważniejszymi gatunkami roślin pożytkowych są: akacja, gorczyca, dalbergie, głożyna, czarnuszka, koniczyna, liczi, jadłoszyn, słonecznik, bawełna, eukaliptus oraz cytrusy. Ponadto 160 tys. ha Morza Arabskiego porośnięte jest lasami namorzynowymi, gdzie pozyskuje się miód o ostrym smaku i wyraźnym aromacie, bardzo ceniony.
Czytaj także: Pismo Święte i pszczoły
Jednak najcenniejszy miód, sławny Sidr, pozyskiwany jest z głożyn, w tym z głożyny omszonej (Ziziphus mauritiana), rosnącej w Pakistanie. Ten drogi miód ma patokę krystalizującą powoli, owocowy aromat i czerwonobrązowy kolor. Jest to pożytek bardzo późny, kwitnie wtedy gdy większość rodzin miododajnych już przekwitła. Nie tylko miód z tej rośliny jest ważny. Dzięki regularnemu zapylaniu przez pszczoły głożyna daje małe, żółtawe owoce, jedzone na świeżo lub w marynacie, pieczone lub w postaci czatnejów.
Sidr cieszy się dużym popytem w krajach arabskich, a jego cena na światowym rynku jest 2–3 razy przewyższa ceny „zwykłych” miodów. Nawet 90% produkowanego w Pakistanie miodu z głożyny idzie na eksport.
Tak jak wspominaliśmy tutaj, Pakistan wprowadził program „Miliard Drzew Miododajnych”. Zakłada modernizację logistycznej i produkcyjnej bazy pszczelarskiej, naukę pszczelarzy współczesnych technologii pszczelarskich. Zwiększenie kwalifikacji pszczelarzy powierzono pakistańskiej Radzie Badań Naukowych i Przemysłowych (PCSIR).
Zainteresowanie uczestnictwem w realizacji programu wyrazili już chińscy biznesmeni, którzy stwierdzili, że są gotowi zapewnić Pakistanowi technologię przetwarzania miodu (filtracja, suszenie, pakowanie itp.), a także wziąć udział w budowie zakładów przetwarzania miodu i ustanowieniu systemu kontroli jakości tego produktu.
W 2019 roku Pakistan zajął 34-te miejsce w światowym rankingu według wartości eksportu i 69-te miejsce według wartości importu.
Dynamika eksportu pakistańskiego miodu:
|
2015 |
2016 |
2017 |
2018 |
2019 |
Mln $ |
7,6 |
7,6 |
6,4 |
7,0 |
8,3 |
Ton |
784 |
768 |
709 |
968 |
1259 |
Cena za tonę w tys. $ |
9,7 |
9,9 |
9,0 |
7,2 |
6,6 |
Źródło: dane Międzynarodowe Centrum Handlu
Głównymi kupującymi pakistański miód w 2019 roku były kraje Zatoki Perskiej: Arabia Saudyjska (70%), Zjednoczone Emiraty Arabskie, Kuwejt, Katar i Oman.
Według danych Banku Narodowego Pakistanu, od lipca do listopada 2020 roku Pakistan eksportował miód o wartości 6,3 mln dolarów.
Dynamika importu miodu przez Pakistan:
|
2015 |
2016 |
2017 |
2018 |
2019 |
Mln $ |
1,1 |
1,4 |
2,8 |
2,2 |
1,9 |
Ton |
511 |
556 |
832 |
475 |
371 |
Cena za tonę w tys. $ |
2,3 |
2,9 |
4,7 |
4,6 |
5,2 |
Głównymi dostawcami miodu do Pakistanu w 2019 roku były Niemcy (60%), Arabia Saudyjska, USA, Zjednoczone Emiraty Arabskie i Egipt.
Badania naukowe w dziedzinie pszczelarstwa prowadzone są w Instytucie Badań Pszczół Miodnych (HBRI) w Tarnabie oraz Stacji Pszczelarskiej w Rawalpindi.
Źródło: apiword.ru