Pszczelarstwo Pakistanu

miod sloik czern pakistan

Źródło: Freepik.

Pakistan zajmuje 35 miejsce pod względem światowej produkcji miodu, a spożycie patoki w tym kraju to zaledwie 50 g rocznie na głowę. Władze chcą to zmienić, a pomóc mają im w tym… Chiny.

Na początku rozwoju nowoczesnego pszczelarstwa największym problemem dla Pakistańczyków było wyhodowanie takiej rasy pszczół, która zaadaptowałaby się do upalnego klimatu kraju. Proces trwał pół wieku, od 1927 r. do 1977. I gdy wydawałoby się, że pszczelarstwo może rozwijać się bez przeszkód, pojawiły się nowe problemy, z którymi mierzy się także reszta świata. Inwazja Varroa destructor, zgnilca oraz innych chorób i szkodników, zmniejszenie bazy roślin pożytkowych, nieodpowiednie użycie pestycydów, a także anomalie pogodowe wywołane zmianami klimatycznymi (w globalnym indeksie ryzyka klimatycznego Pakistan zajmuje piąte miejsce wśród krajów, które najbardziej ucierpiały w wyniku zmian klimatycznych przez ostatnie 20 lat) – wszystko to sprawiło, że pakistańskie pszczelarstwo nie rozwija się dobrze.

Obecnie w Pakistanie pszczelarstwem zajmuje się 10 tys. gospodarstw domowych (ok. 40 tys. ludzi). Natomiast liczba rodzin pszczelich oceniania jest na 300-600 tys. (ze względu na nieuregulowany charakter tego zawodu trudno to określić). Gospodarzy się w ulach Langstrotha. Większość pasiek jest wędrowna.

Najwięcej miodu produkuje się w prowincjach Chajber Pachtunchwa i Pendżab. W wielu rejonach Pakistanu po dziś dzień pozyskuje się miód z naturalnych stanowisk od trzech gatunków dzikich pszczół: Apis dorsata (70 ton), A. cerana (60 ton), A. florea (10 ton).

Czytaj także: Cienie produkcji migdałów

Wkład pszczelarstwa w gospodarkę Pakistanu wyceniono na 1,6 mld $. Pszczoły ważne są też dla upraw warzyw, owoców i przypraw. Zapylają 26 gatunków roślin sadowniczych, 19 warzywnych, 7 gatunków roślin oleistych i 4 strączkowych, 2 gatunki przypraw i 3 rodzaje orzechów.

Najważniejszymi gatunkami roślin pożytkowych są: akacja, gorczyca, dalbergie, głożyna, czarnuszka, koniczyna, liczi, jadłoszyn, słonecznik, bawełna, eukaliptus oraz cytrusy. Ponadto 160 tys. ha Morza Arabskiego porośnięte jest lasami namorzynowymi, gdzie pozyskuje się miód o ostrym smaku i wyraźnym aromacie, bardzo ceniony.

Czytaj także: Pismo Święte i pszczoły

Jednak najcenniejszy miód, sławny Sidr, pozyskiwany jest z głożyn, w tym z głożyny omszonej (Ziziphus mauritiana), rosnącej w Pakistanie. Ten drogi miód ma patokę krystalizującą powoli, owocowy aromat i czerwonobrązowy kolor. Jest to pożytek bardzo późny, kwitnie wtedy gdy większość rodzin miododajnych już przekwitła. Nie tylko miód z tej rośliny jest ważny. Dzięki regularnemu zapylaniu przez pszczoły głożyna daje małe, żółtawe owoce, jedzone na świeżo lub w marynacie, pieczone lub w postaci czatnejów.

Sidr cieszy się dużym popytem w krajach arabskich, a jego cena na światowym rynku jest 2–3 razy przewyższa ceny „zwykłych” miodów. Nawet 90% produkowanego w Pakistanie miodu z głożyny idzie na eksport.

Tak jak wspominaliśmy tutaj, Pakistan wprowadził program „Miliard Drzew Miododajnych”. Zakłada modernizację logistycznej i produkcyjnej bazy pszczelarskiej, naukę pszczelarzy współczesnych technologii pszczelarskich. Zwiększenie kwalifikacji pszczelarzy powierzono pakistańskiej Radzie Badań Naukowych i Przemysłowych (PCSIR).

Zainteresowanie uczestnictwem w realizacji programu wyrazili już chińscy biznesmeni, którzy stwierdzili, że są gotowi zapewnić Pakistanowi technologię przetwarzania miodu (filtracja, suszenie, pakowanie itp.), a także wziąć udział w budowie zakładów przetwarzania miodu i ustanowieniu systemu kontroli jakości tego produktu.

W 2019 roku Pakistan zajął 34-te miejsce w światowym rankingu według wartości eksportu i 69-te miejsce według wartości importu.

Dynamika eksportu pakistańskiego miodu:

	2015	2016	2017	2018	2019
Mln $	7,6	7,6	6,4	7,0	8,3
Ton	784	768	709	968	1259
Cena za tonę w tys. $	9,7	9,9	9,0	7,2	6,6

Źródło: dane Międzynarodowe Centrum Handlu

Głównymi kupującymi pakistański miód w 2019 roku były kraje Zatoki Perskiej: Arabia Saudyjska (70%), Zjednoczone Emiraty Arabskie, Kuwejt, Katar i Oman.

Według danych Banku Narodowego Pakistanu, od lipca do listopada 2020 roku Pakistan eksportował miód o wartości 6,3 mln dolarów.

Dynamika importu miodu przez Pakistan:

	2015	2016	2017	2018	2019
Mln $	1,1	1,4	2,8	2,2	1,9
Ton	511	556	832	475	371
Cena za tonę w tys. $	2,3	2,9	4,7	4,6	5,2

Głównymi dostawcami miodu do Pakistanu w 2019 roku były Niemcy (60%), Arabia Saudyjska, USA, Zjednoczone Emiraty Arabskie i Egipt.

Badania naukowe w dziedzinie pszczelarstwa prowadzone są w Instytucie Badań Pszczół Miodnych (HBRI) w Tarnabie oraz Stacji Pszczelarskiej w Rawalpindi.

Źródło: apiword.ru

Zamów prenumeratę czasopisma "Pasieka"