Wirus i jajniki

Zdjęcie: freepik

Wpływ wirusów na pszczoły często jest widoczny gołym okiem, np. gdy deformują skrzydła robotnic. Często jednak oddziałują na organy wewnętrzne, czego nie dostrzegamy. Naukowcy odkryli, że choroby wirusowe mają wpływ na jajniki matek.

Matki pszczele, które przeszły choroby wirusowe, miały mniejsze jajniki niż zdrowe królowe. To oczywiście wpływa na kondycję całej rodziny. Choroby wirusowe coraz częściej są obecne w naszych ulach.

Badaczki z kanadyjskiego University of British Columbia (Uniwersytetu Kolumbii Brytyjskiej – UBC) Abigail Chapman i Alison McAfee, zauważyły, że królowe pozyskane w terenowych badaniach nad wirusami miały mniejsze jajniki. By sprawdzić, czy to nie przypadek, zainfekował  matki pszczele w laboratorium IAPV (wirusem izraelskiego paraliżu pszczół). Rezultat był taki sam, ale odkryto jeszcze, że sperma w ich spermatekach była mniej żywotna, a proteiny jajników zmodyfikowane. Ponadto produkowały mało witelogeniny – białka odpowiedzialnego za odżywianie oocytów (rozwijających się jaj).

Czytaj także: Spadek długości życia pszczół

Kurczenie się jajników pszczół może spowodować, że będą one składały mniej jajek niż zdrowe samice, co w konsekwencji przyczyni się do zmniejszenia liczby wychowanych robotnic. Mała populacja pszczół to w rezultacie słaba rodzina, a w konsekwencji – mniej zebranego miodu.

Naukowcy są na bardzo wczesnym etapie opracowywania szczepionki chroniącej pszczoły. Na razie pszczelarze wypracowali prewencyjne metody postępowania, takie jak objęcie kwarantanną chorych rodzin i sterylizacja sprzętu, by zapobiegać rozprzestrzenianiu się wirusów. Możliwe też, że lokalne organizacje rządowe dofinansują testy PCR, by szybciej identyfikować porażone rodziny pszczele.

Źródło: Chapman A., Amiri E., Han B, McDermott E., Rueppell O., Tarpy D.R., Foster L.J., McAfee A., Fertility costs of cryptic viral infections in a model social insect „Scientific Reports” (2022).