Taszczyn konserwuje pszczoły w niezwykły sposób
Zdjęcie: Taszczyn pszczeli (Philanthus triangulum) z ofiarą, czyli z pszczołą miodną (Apis mellifera). Autor zdjęcia: Charlie Jackson (flick). Licencja CC 2.0. Zdjęcie zostało zmniejszone.
Naukowcy z Uniwersytetu w Regensburgu i Mainz oraz z instytutu Maksa Plancka odkryli, że larwy taszczyna pszczelego (Philanthus triangulum) produkują tlenek azotu (NO). Gaz chroni pokarm (którym zwykle są sparaliżowane pszczoły) przed spleśnieniem w ciepłych i wilgotnych warunkach gniazda. Badania opublikowano w czasopiśmie eLife.
– Krótko po złożeniu jaj za pomocą pokładełka, norki gniazdowe do wychowania młodych taszczynów pachną podobnie jak kryta pływalnia. Ten zapach pochodzi właśnie z jajeczek taszczyna – tłumaczył dla phys.org, prof. Dr Erhard Strohm, przewodniczący badań. Analizy wykazały, że jaja taszczyna produkują gaz, który efektywnie eliminuje pleśń. Dalsze badania udowodniły, że komórki z jajami wypełnia dwutlenek azotu (NO2), ale jaja najpierw produkują tlenek azotu, który w powietrzu reaguje z tlenem, dając dwutlenek. Co ciekawe – stężenie gazu w komórkach, w których złożono jajo, znacznie przekracza dopuszczalne wartości narażenia zawodowego (czyli maksymalne akceptowalne stężenie substancji potencjalnie niebezpiecznych w pracy) i maksymalne dopuszczalne wartości tego gazu w powietrzach miast, ustalone przez Unię Europejską. Oba gazy są silnymi utleniaczami.
Tlenek azotu odgrywa niezwykle ważną rolę w wielu biochemicznych procesach u niemal wszystkich organizmów. W niskich stężeniach, w związku z wysoką dyfuzyjnością i reaktywnością, NO jest cząsteczką sygnałową zaangażowaną w regulację ciśnienia krwi i procesy rozwojowe. Wyższe stężenia są używane przez wiele organizmów do eliminacji patogenów. Mimo że jajka taszczyna produkują bardzo duże ilości NO, to używają tego samego enzymu (syntazy tlenku azotu) do jego produkcji, co inne organizmy. Również geny odpowiedzialne za syntezę NO nie różnią się niczym szczególnym. Najbardziej ciekawym aspektem badań nad tym zagadnieniem, jest to, że jaja taszczyna są w stanie przetrwać w ekstremalnie skażonym środowisku, które w dodatku zanieczyszczają samodzielnie.
Źródło: Phys.org