Spadek długości życia pszczół

Zdjęcie: Freepik

Pszczoły żyją krócej. I nie chodzi o średnią długość życia rodzin pszczelich, którą zaniżają duże spadki populacji w ostatnich latach, a o indywidualny czas bytowania robotnicy. Co może być przyczyną tego niepokojącego zjawiska?

Długość życia pszczół hodowanych w laboratoriach w USA od lat 70. skróciła się o 50%. Taką tendencję zaobserwowali naukowcy Uniwersytetu Maryland, gdy badali wpływ stresorów na owady. Badania opublikowano w „Scientific Reports” – czasopiśmie wydawnictwa naukowego Springer Nature, o potwierdzonej wiarygodności. Przedstawiamy tłumaczenie abstraktu, czyli podsumowania wyników artykułu naukowego.

„Wysokie straty rodzin pszczelich kierują naukowców do szukania rozwiązań nakierowanych na zmniejszenie omawianego problemu. Podczas gdy rodziny pszczele tworzą jeden superorganizm, to w analizach laboratoryjnych zwykle bada się pojedyncze osobniki zamknięte w klateczkach, by zapewnić kontrolowane warunki eksperymentu.

W pierwotnym badaniu wykazaliśmy, że zamknięte w klateczkach robotnice pszczoły miodnej, którym podawaliśmy różne rodzaje wody (dejonizowaną, 1% NaCl w wodzie dejonizowanej lub kranową) żyły średnio dłużej, niż te, którym nie podawano takich roztworów. Jednak podczas sprawdzania historii podobnych badań zauważyliśmy, że średnia długość życia pszczół utrzymywanych w klateczkach podczas badań laboratoryjnych w Stanach Zjednoczonych zaczęła spadać od 1970 r. ze średnio 34,3 dni do 17,7. Te wyniki nas zainteresowały, więc zaczęliśmy analizować dane ze starych artykułów i odkryliśmy związek między tym trendem (spadkiem długości życia, przyp. red.) i spadkiem przeciętnej, rocznej produkcji miodu przez rodzinę pszczelą w Stanach Zjednoczonych w ostatnich 5 dekadach.

Czytaj także: Czy trzmiele dobrze się bawią?

By zrozumieć związek między długością życia pojedynczej pszczoły i kondycją rodziny, użyliśmy ustalonego modelu populacji pszczoły miodnej (BEEHAVE), by symulować i przewidzieć efekty spadku długości życia robotnicy. Spadek liczby rodzin pszczelich, ogólny spadek produkcji miodu i długości życia rodziny pszczelej były rezultatem skrócenia życia pojedynczych robotnic. Model długości życia rodziny pszczelej pozwolił nam na oszacowanie wskaźnika strat rodzin pszczelich w gospodarce pasiecznej, gdzie utracone kolonie są co roku zastępowane kolejnymi. Wskaźnik strat odzwierciedlał to, czego obecnie doświadczają pszczelarze, co sugeruje, że średnia długość życia indywidualnego osobnika odgrywa kluczową rolę w sukcesie rodziny pszczelej.”

Warto dodać, że pszczoły wykorzystywane w badaniach laboratoryjnych pochodzą z larw pobranych bezpośrednio z rodziny pszczelej (w plastrach), by mieć kontrolę i wgląd w życie robotnicy od momentu wygryzienia się z komórki. Dlatego cokolwiek wpływa na skrócenie życia amerykańskich pszczół, robi to jeszcze przed pełnym przepoczwarczeniem owada. Niestety nie jesteśmy w stanie odpowiedzieć na pytanie zawarte we wstępie. Naukowcy obstawiają wiele czynników, które mogą mieć wpływ na skrócenie życia robotnic m.in. choroby, pasożyty, pestycydy i słabe żywienie, jednak na razie nie dają jednoznacznej odpowiedzi. Bądź co bądź, zjawisko zaobserwowano dopiero w tym roku.

Źródło: 

1. Nearman, A., van Engelsdorp, D. Water provisioning increases caged worker bee lifespan and caged worker bees are living half as long as observed 50 years ago. Scientific Report 12, 18660 (2022).

2. phys.org