Wpływ czerwiu i młodych robotnic na długość życia pszczół
Autor: Uello, Pixabay.
Na długość życia wszystkich organizmów wpływają czynniki genetyczne i środowiskowe. W przypadku pszczoły miodnej obecność larw oddziałuje znacząco na starzenie się owadów, jednak do 2017 r. nie badano, jak na ten proces rzutuje obecność młodych robotnic. W pracy opublikowanej w Experimental Gerontology sprawdzano rolę młodych owadów w starzeniu się pozostałych osobników, analizując jaki wpływ miał brak czerwiu i/lub młodych pszczół na długość życia pszczół ulowych.
Różnice w długości życia pszczół są widoczne nie tylko między robotnicami a królową, lecz również między żyjącymi długo pszczołami zimowymi, a letnimi. To sprawia, że są świetnymi modelami do badań nad procesami starzenia się. Pszczoły przebywające w ciepłym kłębie zimowym żyją dłużej nie tylko dlatego, że ich organizmy są do tego przygotowane, lecz także ponieważ nie muszą wychowywać czerwiu i produkować dużo mleczka, co jest bardzo wyczerpującą pracą.
Poza tym różnorodne badania dowiodły, że na długość życia zbieraczek wpływają takie czynniki, jak przebieg sezonu (temperatura i długość dnia) oraz dostępność pokarmu, a także struktura socjalna (liczba robotnic wykonująca dane zadanie). Pszczoły mogą starzeć się szybciej lub opóźniać ten proces, a nawet się odmładzać w zależności od przekroju „roboczego” rodziny. Na przykład produkcja feromonów przez zbieraczki opóźnia objęcie pracy na zewnątrz gniazda przez pszczoły ulowe, co powoduje przedłużenie ich życia. Tak samo – im mniej jest larw, tym dłużej żyją robotnice. Oczywiście wynika to ze wspomnianego już ograniczenia produkcji mleczka pszczelego, ale niektórzy naukowcy donoszą, że wpływ może mieć też zużycie energii na utrzymanie odpowiedniej temperatury w ulu, która jest kluczowa, by czerw prawidłowo się rozwijał.
W eksperymencie z 2017 sprawdzono, jaki wpływ na długość życia pszczół ma brak młodych robotnic (usuwano poczwarki). Przeprowadzono go ponieważ znano już wpływ czerwiu na długość życia owadów, ale nie wiedziano czy młode siostry mają jakiś wpływ na starsze.
Eksperyment dowiódł, że młode robotnice i czerw najbardziej skracają długość życia sióstr ulowych. Te czynniki występujące osobno (brak czerwiu lub młodych pszczół) nie ograniczały tak drastycznie życia starych robotnic.
Czy taki eksperyment ma dla nas znaczenie? Tak. Sytuacja, gdy w ulu nie ma larw zachodzi jeśli matka zginie. Obecność wyłącznie młodych robotnic to sygnał zachęcający zbieraczki do dalszej pracy lub zmiany pracy z karmicielek w zbieraczki, aby przygotowały się do przyjęcia nowej królowej. Najprawdopodobniej brak czerwiu jest tak samo ważny w tym procesie, jak obecność młodych pszczół ulowych.
Zobacz także: Temperatura a rozwój pszczół, Pasieka nr 6/2017
Źródło:
Wielińska Agnieszka
Kobiałka Teresa 
Walerowicz Martyna
