Płaz zapylający?
Zdjecie: na zdjęciu jest inny gatunek, a nie omawiany w tekście. Autor: Freepik
Często zapominamy, że zapylaczami mogą być nie tylko pszczoły. A już sukcesem jest, jeśli ludzie wiedzą, że kwiaty zapyla nie tylko pszczoła miodna! W samej Polsce żyje 470 gatunków pszczół, które są efektywnymi zapylaczami roślin. Nie wspominając o takich owadach jak motyle czy muchówki. Tymczasem w świecie dokonują się jeszcze bardziej spektakularne odkrycia, np. ostatnio zaobserwowano, że pyłek może przenosić… płaz.
Xenohyla truncata to płaz z rodziny rzekotkowatych, który jako jeden z nielicznych pożywia się owocami i przyczynia się do rozsiewania ich nasion. Jest ściśle związany z roślinami z rodziny bromeliowate (należy do niej m.in. ananas), na których żyje i posila się nie tylko owocami, lecz także bezkręgowcami, które się na nich pojawiają.
Naukowcy zaobserwowali, że jeden z płazów wszedł do wnętrza kwiatu, by pożywić się nektarem, a po wydostaniu się z kielicha miał on grzbiet pokryty pyłkiem. To dało naukowcom silne podstawy, by założyć, że X. truncata może być zapylaczem tych roślin. Jednak zjawisko to wymaga dalszych badań. Tutaj warto wspomnieć, że gatunek ten to endemit, który jest zagrożony wyginięciem. Oprócz niszczenia ich środowiska naturalnego, ludzie osiedlają się coraz bliżej miejsc, w których owe płazy żyją. I może sama obecność ludzi nie byłaby takim problemem, gdyby nie koty wychodzące, które polują na drobne płazy w tym na X. truncata. Ponadto płazy, które wchodzą do ludzkich siedzib, są od razu zabijane.
– Być może jest to jedyny na świecie płaz zapylający. Jeśli więc stracimy ten gatunek, stracimy też unikatową ekologiczną interakcję zachodząca pomiędzy płazami a roślinami – mówił zaangażowany w badania biolog Carlos Henrique de-Oliveira-Nogueira.
Czytaj także: Jak niezapominajka puszcza oczko
Czy zapylanie przez kręgowce to jakiś niespotykany fenomen? Otóż nie. Ptaki takie jak kolibry czy kędziorniki też są zapylaczami, które przenoszą pyłek na dziobach i piórach – przypuszcza się nawet, że kwiaty o długich i czerwonych kielichach wyewoluowały, by zwracać uwagę tych zwierząt. W końcu pszczoły nie widzą czerwonej barwy. Innym przykładem nietypowego zapylacza jest jaszczurka Pseudocordylus subviridis, która pije nektar i zapyla roślinę Guthriea capensis, rosnącą w południowej Afryce.
Źródło:
Płaz: Carlos Henrique de-Oliveira-Nogueira, Ubiratã Ferreira Souza, Thaynara Mendes Machado, Caio Antônio Figueiredo-de-Andrade, Alexander Tamanini Mônico, Ivan Sazima, Marlies Sazima, Luís Felipe Toledo “Between fruits, flowers and nectar: The extraordinary diet of the frog Xenohyla truncate” Food Webs, Volume 35, 2023 ,e00281, ISSN 2352-2496.
Jaszczurka: Cozien, Ruth & van der Niet, Timotheus & Johnson, Steven & Steenhuisen, Sandy-Lynn. (2019). Saurian surprise: lizards pollinate South Africa's enigmatic hidden flower. Ecology. 100. e02670. 10.1002/ecy.2670.