Pszczoły pojmują wartość liczb

Szóstego czerwca w czasopiśmie naukowym "Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences" ukazał się artykuł australijskich naukowców, w którym dowiedziono, że pszczoły miodne potrafią połączyć symbol z liczbą. Do tej pory udowodniono już, że robotnice rozumieją koncepcję zera (jest to liczba abstrakcyjna, niewykorzystywana np. w starożytnym Rzymie) i potrafią przeprowadzić proste obliczenia. Naukowcy nauczyli pszczoły miodne, by dopasowywać symbole do konkretnych ilości np. by wiedziały, że symboliczne 2, oznacza 2 banany, 2 drzewa lub 2 jajka.

Wcześniejsze badania wykazały, że naczelne i ptaki mają taką zdolność, ale po raz pierwszy udowodniono ją u owadów.

Pszczoły uczono wartości liczb wykorzystując „labirynt” w kształcie litery igrek, gdzie uczyły się wartości liczbowej danego symbolu, np. dwie gwiazdki symbolizowały dwa jajka, lub na odwrót – że dwa przedmioty odpowiadały dwóm gwiazdkom. Jeśli wybierały błędnie, nie dostawały nagrody w postaci syropu. Później pszczoły miały kartkówkę.

Sprawdzano czy mogą dobrać prawidłowy numer do liczby przedmiotów, np. musiały wybrać między dwoma pudełkami, gdzie w każdym znajdowało się tyle samo przedmiotów (np. 4), ale jedno pomieszczenie było oznaczone nieadekwatną liczbą (np. 2). Pszczoły musiały wejść do pudełka oznaczonego czwórką, by dostać nagrodę. Odwrotna sytuacja to wybór spośród takich samych numerów tego adekwatnego do liczby przedmiotów. W tym wypadku dwa pudełka były oznaczone takimi samymi liczbami np. 3, ale miały różną zawartość np. 5 i 3 jajka. Pszczoły musiały wejść do pomieszczenia, w którym znajdowały się trzy przedmioty.  Grupa kontrolna, która nie odbyła lekcji podstawowej matematyki, nie była w ogóle w stanie dobrze połączyć symboli liczbowych z zawartością pudełka.

Co ciekawe w zależności od przebytego treningu, pszczoły były w stanie albo rozumieć połączenia numer – liczba przedmiotów, albo liczbę przedmiotów – numer. Nie łączyły obu sposobów rozumowania matematycznego. To odkrycie wskazuje oczywiście, że pszczoły miodne nie są na takim samym poziomie intelektualnym, jak inne zwierzęta. Ale badania przyczynią się do zrozumienia procesów nauki, odwracania zadań i tego jak mózg tworzy połączenia i skojarzenia.

– Zrozumienie symboliki liczb nie jest dla ludzi nadzwyczajne, znamy ją w końcu od dzieciństwa. Jednak zrozumienie co reprezentuje „czwórka” tak naprawdę wymaga zdolności poznawczych na zaawansowanym poziomie – mówił Adrian Dyer, doktor prowadzący projekt. Naukowiec pracuje w Królewskim Instytucie Technologii w Melbourne. – Odkrycie, jak tak skomplikowane zdolności mogą być zrozumiane przez maleńkie mózgi, pomoże zrozumieć, jak matematyczne i kulturowe myślenie ewoluowało u ludzi i u innych zwierząt.

Źródło: independent.co.uk

Bibliografia: Howard, Scarlett & Avargues-Weber, Aurore & Garcia, Jair & Greentree, Andrew & Dyer, Adrian. (2019). Symbolic representation of numerosity by honeybees ( Apis mellifera): matching characters to small quantities. Proceedings. Biological sciences. 286. 20190238. 10.1098/rspb.2019.0238.