Hiszpania – trzy nieudane sezony z rzędu  

Ilustracja: Martyna Walerowicz

Branża pszczelarska w Hiszpanii jeszcze niedawno wyróżniała się wysokim poziomem rozwoju, stabilnością i aktywnym uczestnictwem w światowym handlu miodem. Jednakże sezony 2021, 2022 i 2023 były bardzo nieudane. Uważa się, że odbudowanie strat będzie wymagało kompleksowego wsparcia państwowego, a także energicznego zaangażowania się wszystkich „graczy” sektora pszczelarskiego. 

Na podstawie wstępnie zabranych danych sezon pszczelarski 2023 Hiszpanie oceniają jako „bardzo słaby”, a w niektórych regionach jako „katastrofalny”. W szczególności ucierpiały dwa obszary – Estremadura i Andaluzja. W Andaluzji pozyskiwano z jednego ula średnio ok. 5 kg miodu. Fakt ten uznano za „niewyobrażalny”.

Najważniejsze dane o hiszpańskim pszczelarstwie:

Produkcja miodu:

Źródło: statista.com

Hiszpańskie pszczelarstwo w 2022 roku:

Źródło: mapa.gob.es

Hiszpania samodzielnie pokrywała zapotrzebowanie na miód w 91% (2021) i w 78% (2022).

Stosunek importu do eksportu miodu przez Hiszpanię (w tys. ton):

Źródło: ITC

W 2022 roku Hiszpania importowała miód z 32 państw, przeznaczając na to 89,6 mln USD. W pierwszej piątce największych eksporterów miodu do Hiszpanii znalazły się (w tys. ton): Portugalia – 7,4; Chiny – 7,2; Niemcy – 3,8; Argentyna – 3,6; Włochy – 3,6.

W 2022 roku Hiszpania eksportowała miód o wartości 117,5 mln USD do 72 państw. W pierwszej piątce znalazły się (w tys. ton): Francja – 8,3; Niemcy – 3,4; Włochy – 2,8; Portugalia -2,0; Arabia Saudyjska – 1,2.

Z 36,5 tys. pszczelarzy 21,1 tys. czerpie główne dochody z produkcji i sprzedaży miodu. Pasieki wędrowne są popularne wśród 80% pszczelarzy. Liczba pszczelarzy wzrosła od 2010 do 2022 roku o 52%, a w 2023 – o 0,6%. W Hiszpanii 62. tys. profesjonalnych lub komercyjnych pszczelarzy (17% ogólnej liczby) posiada 80% rodzin pszczelich. Profesjonalne pszczelarstwo przeważa na południu i południowym wschodzie Hiszpanii, a hobbystyczne na północy i północnym zachodzie. Liczba rodzin pszczelich w Estremadurze, Andaluzji i Castilla León wynosi 22%, 20% i 14% całkowitej liczby rodzin pszczelich w kraju. To w tych regionach produkuje się najwięcej miodu.

Czytaj także: Rekordy kanadyjskiego pszczelarstwa

Jako przyczyny start w pszczelarstwie Hiszpanii w ostatnich latach wymienia się nie tylko suszę, fale upałów (które spowodowały też pożary lasów), ale i szalejącą inflację, wzrost cen paliw, energii elektrycznej, sprzętu i materiałów pszczelarskich. Zmiany klimatu przyspieszają rozprzestrzenienie się pasożyta Varroa destructor i „pożeracza pszczół” – szerszenia Vespa velutina (czytaj TUTAJ). Rozmnożył się on znacznie na północy kraju, w tym w Galicji, gdzie w 2022 roku zidentyfikowano i zniszczono 27,5 tys. gniazd tego drapieżnego owada, a w 2023 roku – 43 tys. Z tych powodów w 2023 roku znacznie zwiększyła się wartość hiszpańskiego miodu i obniżyła się jego konkurencyjność na rynku wewnętrznym i światowym. Wiosną 2023 w wielu miastach Hiszpanii miały miejsce demonstracje pszczelarzy, wymagających od rządu konkretnej pomocy w zażegnaniu kryzysu.

W marcu 2023 roku na placu przed Ministerstwem Rolnictwa zebrało się 2000 pszczelarzy, którzy domagali się od władz zwiększenia środków na pszczelarstwo, obniżenia podatków, przyznania dotacji na zakup paliwa, ochrony przed nieuczciwą konkurencją ze strony taniego importowanego miodu oraz innych form wsparcia. Rząd spełnił część tych żądań, przeznaczając na ten cel 5 mln euro. Dodatkowe środki – około 19 mln euro – obiecano hiszpańskiemu pszczelarstwu w ramach Wspólnej Polityki Rolnej Unii Europejskiej (WPR). Po tych zmianach pszczelarze przestali demonstrować.

Jeszcze nie opublikowano oficjalnych danych dotyczących sezonu 2023, jednak najprawdopodobniej będzie on o wiele słabszy niż poprzednie lata.