NEWS:

Trzmiele z Czarnobyla

Czarnobyl trzmiele

Zdjęcie: Pixabay.

W ostatnim miesiącu pojawił się artykuł naukowy „Czarnobylskie dawki promieniowania upośledzają zdolności reprodukcyjne trzmieli: eksperyment laboratoryjny”. W związku z tym w zagranicznych mediach pojawiło się wiele artykułów rzekomo opracowanych na podstawie oryginalnej pracy naukowej – jednak pominięto część wyników (np. dotyczących masy), a także nie sprawdzono, czy artykuł naukowy ma… pokrycie w rzeczywistości. Ponieważ temat Czarnobyla budzi wciąż wiele kontrowersji, a w mediach pojawia się zbyt dużo błędnych informacji, postanowiliśmy skonsultować się z Rafałem Mińko z Państwowej Agencji Atomistyki.

Cel eksperymentu

Wpływ różnych rodzajów promieniowania na organizmy żywe był badany od dawna. Strefa Wykluczenia w Czarnobylu dała naukowcom możliwość bezpośredniego przebadania wpływu promieniowania radioaktywnego na organizmy żywe i do tej pory uważano, że owady są dość odporne na promieniowanie. Katharina Raines wraz z zespołem badaczy postanowili sprawdzić czy tak jest w rzeczywistości.

Przebieg eksperymentu

Badania przeprowadzono na 59 rodzinkach trzmieli sprzedawanych komercyjnie przez firmę Biobest. Trzmiele były wystawione na działanie promieniowania gamma (przez cez-137), ponieważ według autorów artykułu 95% promieniowania w strefie wykluczenia w Czarnobylu, które oddziałuje na owady, to właśnie promieniowanie tego typu. Rodzinki były wystawione na działanie promieniowania przez 4 tygodnie. Każda rodzina była poddana ekspozycji na mocy dawki pochłoniętej w zakresie od 20 µGy/h do 3000 µGy/h. Za śmierć rodziny przyjęto nie padnięcie ostatniej robotnicy, a śmierć królowej. Mierzono masę pszczół, liczbę wyprodukowanych królowych, robotnic i trutni.

Wyniki

W porównaniu do kontroli rodzinki trzmieli, które były wystawione na promieniowanie gamma, produkowały mniej królowych. Z tego powodu spadał wskaźnik płodności trzmieli, ponieważ jak wiemy, tylko królowa może dać potomstwo zdolne do rozmnażania płciowego.

Na podstawie wyników przeprowadzono obliczenia matematyczne modelu logarytmicznego, które przewidziały, że spadek liczby wyprodukowanych królowych w rodzinkach powinien wynieść 46% przy mocy dawki 100 µGy/h, natomiast przy 400 µGy/h spadek ten powinien wynieść 51%, natomiast przy 3000 µGy/h spadek płodności kolonii nie wzrośnie dramatycznie, bo do 59%. Natomiast matematyczny model liniowy przewiduje spadek produkcji królowych w rodzinie tylko o 6% przy 100 µGy/h, 28% przy 400 µGy/h i 82% przy 3000 µGy/h. Przełomową mocą dawki promieniowania, od której zaczynały się problemy reprodukcyjne owadów, była moc dawki na poziomie 100 µGy/h.

Znacząco spadła również liczba produkowanych robotnic i samców przy mocy dawki wynoszącej 100 µGy/h. Co interesujące spadek ten zanotowano tylko w mniejszych, słabszych rodzinkach. Te, które miały większą masę (niekoniecznie liczbę osobników), zdawały się nie reagować na promieniowanie. Na samą masę kolonii promieniowanie również nie wpływało. Chociaż o 81% spadło tempo nabierania masy przez rodzinki, gdy były wystawione na moc dawki o wartości 400 µGy/h.

Podsumowanie badania

Analizy przeprowadzone przez Raines mogą pomóc rozwiązać kontrowersje związane z dawkami promieniowania, jakie wpływają na owady (a przynajmniej na trzmiele). Wpływ promieniowania gamma na pszczoły nie jest liniowy i trzmiele tracą zdrowie również w przedziałach mniejszych dawek promieniowania. Oznacza to, że promieniowanie może mieć znacznie większy wpływ na owady żyjące w Czarnobylskiej Strefie Wykluczenia niż do tej pory przypuszczano. Ale czy na pewno?

O komentarz dotyczący Czarnobylskiej Strefy Wykluczenia zapytaliśmy Rafała Mińko z Państwowej Agencji Atomistyki.

– W artykule zostały podane informacje, które należy odnieść do Strefy Wykluczenia wokół Czarnobylskiej Elektrowni Jądrowej. Przyjrzyjmy się wartości mocy dawki pochłoniętej wspominanej przez autorów artykułu tj. 20 µGy/h (jako minimalna moc dawki, przy której wykonywano eksperyment) wartość ta jest bardzo zawyżona w stosunku do tego jaką średnio moc dawki pochłoniętej można zmierzyć obecnie w Strefie. Strefa Wykluczenia to obszar 2600 km2, obszar, który został bardzo nierównomiernie skażony promieniotwórczo w wyniku awarii na Czarnobylskiej elektrowni jądrowej w kwietniu 1986 roku. Obecnie tło promieniotwórcze w większości miejsc (według sieci stacji pomiarowych Ekocentrum (rus. ДСП „Екоцентр”)) w Strefie Czarnobylskiej utrzymuje się na poziomie mniejszym niż 1 µGy/h, co jest mocą dawki ponad dwudziestokrotnie mniejszą od tej, którą autorzy artykułu przyjęli za minimalną w swoich badaniach – tłumaczy naukowiec i dodaje:

– Należy jednak zaznaczyć, że istnieją w Strefie miejsca gdzie moc dawki pochłoniętej będzie większa od wyżej wspomnianej mocy dawki 1 µGy/h, istnieją miejsca o powierzchni parudziesięciu (wyłączając obszar elektrowni jądrowej) metrów kwadratowych, w których moc dawki pochłoniętej będzie oscylować w przedziale1 µGy/h - 20 µGy/h, anajczęściej jednak są to i tak tzw. hot spoty – praktycznie punktowe miejsca, w których moc dawki pochłoniętej jest większa od 20 µGy/h. Natomiast największym otwartym obszarem, na którym może występować „powszechnie” moc dawki większa od 20 µGy/h jest Punkt Czasowego Przechowywania Odpadów Promieniotwórczych – Czerwony Las (rus. ПВЛРО Рыжий Лес), przechowalnik ten jest siecią transzei wykopanych w glebie. W porównaniu do powierzchni całej strefy (2600 km2) sam obszar przechowalnikanie jest dużym obszarem, bo w dużym zaokrągleniu zajmuje on powierzchnie około 1 km2 (powierzchnia, na której znajdują się przechowalniki, a nie obszaru popularnie nazywanego „Czerwonym Lasem”). Pomimo przyjętych założeń naukowcy na końcu artykułu przyznają, że jest wysoce mało prawdopodobne, aby owady odnosiły negatywne skutki narażenia na niskie moce dawek promieniowania jonizującego, a te w Strefie Czarnobylskiej występują na większości terytorium.

Jak widzimy w Strefie Wykluczenia nie ma wielu miejsc, których dawki wpływałyby na kondycję trzmieli – zauważmy bowiem, że wszelkie znaczące spadki płodności królowych i liczby robotnic, opisane w artykule, miały miejsce przy mocach dawki 100 µGy/h. O wpływie niższych dawek nie wspomniano, a ich wpływ na rodzinki nie jest znany, o czym piszą w podsumowaniu badania sami autorzy.

Naukowcy sugerują, by ICRP (International Commission on Radiological Protection – Międzynarodowej Komisji Ochrony Radiologicznej) umieściło owady w tej samej kategorii wrażliwości na promieniowanie jonizujące, co niektóre kręgowce (40–400 µGy/h). Jednocześnie sami naukowcy przyznają, że mają bardzo mało danych o wpływie promieniowania o wartości 40 µGy/h na kondycję pszczół (tylko 3 rodziny trzmieli były poddane takim dawkom) i sami nie mają mocnych i jednoznacznych wniosków o wpływie niższego promieniowania na owady, co wymagałoby ekstrapolacji wyników na niższe, nieprzetestowane dawki.

Dlaczego więc Czarnobyl?

Dlaczego więc w pracy pojawiła się nazwa „Czarnobyl”, skoro równie dobrze tytuł mógłby brzmieć np. „Wpływ promieniowania na rodzinki trzmieli”? W końcu same wyniki eksperymentu są wartościowe i przedstawiają dokładne dane dotyczące wpływu konkretnych dawek promieniowania na owady przez określony czas. Najprawdopodobniej naukowcy postanowili zastosować chwytliwy tytuł, by wynikami zainteresować szerzej opinię publiczną. W końcu słowo "Czarnobyl" do dzisiaj budzi wiele emocji.

Źródło: Raines K. E., Whitehorn P. R.Copplestone D., Tinsley M.C. 2020. Chernobyl-level radiation exposure damages bumblebee reproduction: a laboratory experimentProc. R. Soc. B.28720201638

Zamów prenumeratę czasopisma "Pasieka"

ze świata


ze świata

30-01-2025, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Ukraina notuje straty w pszczelarstwie

ze świata

05-12-2024, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

1000 dni wojny i ekologia na Ukrainie

ze świata

05-12-2024, Kobiałka Teresa  - avatar Kobiałka Teresa

Pszczoły pokrzyżowały plany Mety

ze świata

12-09-2024, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Zapylanie wibracyjne – nowe fakty 

ze świata

05-09-2024, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Obcy gatunek pszczół w Europie 

ze świata

22-08-2024, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Nowy pasożyt pszczół w Europie

ze świata

14-06-2024, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Zagadka pszczelarska z USA

ze świata

11-06-2024, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Spadek w światowym handlu miodem 

ze świata

10-06-2024, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Lidl rozdawał napój dla pszczół

ze świata

23-04-2024, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Niesamowita zdolność trzmieli

ze świata

21-02-2024, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Rekordy kanadyjskiego pszczelarstwa

ze świata

05-02-2024, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Produkcja miodu spada

ze świata

25-01-2024, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Pszczelarstwo Kazachstanu

ze świata

23-01-2024, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Jak kwiaty się poddają

ze świata

11-01-2024, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Geny pszczoły-altruistki

ze świata

02-01-2024, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Miód ze spadzi… piewika

ze świata

20-12-2023, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Spadek produkcji miodu w Nowej Zelandii

ze świata

17-11-2023, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Pszczoła trąbalska

ze świata

13-11-2023, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Słów kilka o pszczelarstwie Tanzanii

ze świata

09-11-2023, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Pszczelarstwo Węgier

ze świata

03-11-2023, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Co jest ważne dla pszczoły?

ze świata

02-11-2023, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Pszczoły są prawo- czy leworęczne?

ze świata

24-10-2023, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Czy chińskie pszczelarstwo padnie?

ze świata

23-10-2023, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Miód z pola minowego

ze świata

17-10-2023, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Najbardziej pszczele miasto świata

ze świata

17-10-2023, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Amerykańska pszczoła

ze świata

28-09-2023, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

O muszycy pszczół

ze świata

20-09-2023, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Australia się poddaje

ze świata

13-09-2023, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Kartel cukrowy w Niemczech

ze świata

12-09-2023, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

O tańcu „drżeniowym” pszczół

ze świata

07-09-2023, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

A jednak Einstein mówił o pszczołach

ze świata

17-08-2023, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Kwietna łąka w King’s College

ze świata

11-08-2023, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Pszczelarstwo Szwajcarii

ze świata

11-08-2023, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Porozmawiać z pszczołą

ze świata

04-08-2023, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Pszczoła, mannoza i nowotwory

ze świata

04-08-2023, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Pszczelarstwo Syrii po wojnie domowej

ze świata

21-07-2023, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Pszczelarstwo Bułgarii

ze świata

05-07-2023, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Podwodni zapylacze

ze świata

26-06-2023, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Przez złodziei rzucił pszczelarstwo

ze świata

23-06-2023, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Już jest! Szczepionka dla pszczół

ze świata

16-06-2023, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Jak ćma do… wiśni?

ze świata

01-06-2023, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Emocjonalne życie pszczoły

ze świata

31-05-2023, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Wirus pszczeli wykryty w komarze

ze świata

29-05-2023, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Płaz zapylający?

ze świata

26-04-2023, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Jak pszczoły nawigują?

ze świata

17-04-2023, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Produkcja miodu w Chinach wciąż rośnie

ze świata

11-04-2023, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Pszczelarstwo Grecji 

ze świata

16-03-2023, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Coraz mniej miodu manuka?

ze świata

13-03-2023, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Pszczelarstwo Brazylii

ze świata

13-03-2023, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Kto uczy tańczyć pszczołę?

ze świata

13-03-2023, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Owady dziedziczą wiedzę społecznie

ze świata

01-03-2023, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Pszczelarstwo Kanady w 2022 roku

ze świata

28-02-2023, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Fałszowanie miodu w USA

ze świata

28-02-2023, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Pszczelarstwo Filipin

ze świata

23-02-2023, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Doświadczenie robotnicy

ze świata

17-02-2023, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Pszczelarstwo Wietnamu

ze świata

13-02-2023, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Światowy handel miodem

ze świata

25-01-2023, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Genetyczne bingo

ze świata

03-01-2023, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Kolejny pasożyt pszczół w Australii

ze świata

02-01-2023, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Ile pszczół w rodzinie to pracusie?

ze świata

23-12-2022, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Chroniony szerszeń zagraża pasiekom

ze świata

23-12-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Cmentarny miód z Waszyngtonu

ze świata

20-12-2022, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Cypr po klęskach żywiołowych

ze świata

20-12-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Weź udział w The Golden Bee Award

ze świata

16-12-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Lustrzana pułapka

ze świata

16-12-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Trendy w światowym pszczelarstwie

ze świata

07-12-2022, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Rozwój pszczelarstwa Kirgistanu

ze świata

01-12-2022, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Indie zbierają owoce słodkiej rewolucji

ze świata

29-11-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Wirus i jajniki

ze świata

29-11-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Nowy robot zapylający jest efektywny

ze świata

17-11-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Spadek długości życia pszczół

ze świata

14-11-2022, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Meksyk – produkcja i eksport miodu

ze świata

10-11-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Pestycydy w chińskim miodzie

ze świata

07-11-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Czy trzmiele dobrze się bawią?

ze świata

04-11-2022, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Pszczelarstwo Japonii

ze świata

27-10-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Elektryzująca atmosfera… roju

ze świata

21-10-2022, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Chilijska ustawa o pszczelarstwie

ze świata

21-10-2022, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Turcja rośnie w siłę

ze świata

20-10-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Poszczuła ludzi pszczołami

ze świata

17-10-2022, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Jak w Oszu rozwijają pszczelarstwo

ze świata

11-10-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Pożegnanie z trawą

ze świata

11-10-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Pszczoły to ryby

ze świata

05-10-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Wielkie wytruwanie pszczół

ze świata

03-10-2022, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Portugalia – kryzys za kryzysem

ze świata

30-09-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Życie i śmierć pasożyta

ze świata

22-09-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Tydzień szerszenia azjatyckiego 2022

ze świata

31-08-2022, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Pszczelarstwo Nowej Zelandii w 2022 roku

ze świata

31-08-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Pszczoły miodem dla duszy

ze świata

01-09-2022, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Rolnictwo miejskie w tropikach

ze świata

26-08-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Niedźwiedzica pojadła szalonego miodu

ze świata

26-08-2022, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Kierunek rozwoju pszczelarstwa USA

ze świata

26-08-2022, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Rozwój kubańskiego pszczelarstwa

ze świata

24-08-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Nowa substancja przeciwko warrozie?

ze świata

18-08-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Pestycydy uszkadzają mózg pszczoły

ze świata

16-08-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Badania miodu mówią o pszczole

ze świata

09-08-2022, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Pszczelarstwo Iranu po sankcjach Zachodu

ze świata

09-08-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Kiedy pszczole się chce?

ze świata

03-08-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Tajwan walczy z fałszowaniem miodu

ze świata

26-07-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Słono-słodkie gusta pszczół

ze świata

14-07-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

O 50% mniej pestycydów do 2030?

ze świata

11-07-2022, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Ogród działkowy jako ogród naturalny

ze świata

08-07-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Ból pszczoły

ze świata

06-07-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Motyle, pszczoły i… bawełna

ze świata

06-07-2022, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Brakuje pszczół na arbuzach

ze świata

01-07-2022, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Odszkodowanie za glifosat w miodzie

ze świata

29-06-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Dramat australijskich pszczelarzy

ze świata

24-06-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Nietoperze i pszczoły

ze świata

24-06-2022, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Rynek miodu w 2021 roku w liczbach

ze świata

10-06-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Kawa, pszczoły i ptaki

ze świata

06-06-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Sadzimy drzewa dla pszczół

ze świata

11-05-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Inwazja ropuch na ule

ze świata

11-05-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Pasieka po wizycie...? 

ze świata

29-04-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Śmierć milionów pszczół

ze świata

19-04-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Pszczelarstwo Azerbejdżanu w 2021 roku

ze świata

13-04-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Memrystory… z miodu?!

ze świata

13-04-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Pszczelarstwo Kanady w 2021 roku

ze świata

07-04-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Czy słonecznik podąża za słońcem?

ze świata

07-04-2022, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Pszczelarstwo Uzbekistanu bije rekordy

ze świata

31-03-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Pszczoły  kontra… Rosjanie?

ze świata

23-03-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Żel na pszczele rany?

ze świata

18-03-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Apimondia znowu w Stambule!

ze świata

18-03-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Grzyb, który dręczy dręcza

ze świata

16-03-2022, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Ule, które wykrywają fale uderzeniowe

ze świata

15-03-2022, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Pszczelarstwo Finlandii

ze świata

07-03-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Kongres Apimondii w Ufa odwołany

ze świata

31-01-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Zanieczyszczenie powietrza i zapylanie

ze świata

26-01-2022, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Pszczelarstwo Chin contra pandemia

ze świata

26-01-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Robiąc niewiele, można robić wiele!

ze świata

17-01-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Spirulina dla pszczół

ze świata

11-01-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Pszczelarze walczą o swoje

ze świata

10-01-2022, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Ciemno! To spadam!

ze świata

05-01-2022, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Ukraina – sytuacja i prognozy cen miodu

ze świata

16-12-2021, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Varroa wibruje!

ze świata

13-12-2021, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Skąd pochodzą pszczoły?

ze świata

01-12-2021, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Pszczelarstwo Brazylii

ze świata

23-11-2021, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Baszkirski miód

ze świata

23-11-2021, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Pszczoły z dystansem

ze świata

23-11-2021, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Jak pszczoła z popiołów!

ze świata

23-11-2021, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Inwazyjne pszczoły

ze świata

08-11-2021, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Pszczelarstwo Malty

ze świata

02-11-2021, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Pszczelarstwo Chile w 2021 roku

ze świata

02-11-2021, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Miód z radiocezem

ze świata

15-10-2021, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Starożytna biżuteria pszczelarska

ze świata

01-10-2021, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Rój pszczół zażądlił pingwiny

ze świata

01-10-2021, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Pszczelarstwo Singapuru w 2021 roku

ze świata

27-09-2021, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

O miodzie pszczół bezżądłowych

ze świata

14-09-2021, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Mikroplastik na ciałach pszczół

ze świata

14-09-2021, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Jak wytresować trzmiela

ze świata

24-08-2021, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Podpalenie uli w Nottingham

ze świata

11-08-2021, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Chiński robot zapyli sady?

ze świata

09-08-2021, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Tureckie pszczelarstwo

ze świata

09-08-2021, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Antidotum na pestycydy?

ze świata

02-08-2021, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Jak się kwiat śpieszy…

ze świata

28-07-2021, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Bombowe pszczoły

ze świata

20-07-2021, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Pszczelarstwo Meksyku w 2020

ze świata

12-07-2021, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Wiedzieć, kiedy przestać

ze świata

12-07-2021, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Grzyb contra warroza

ze świata

08-07-2021, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Sommelier miodu

ze świata

25-06-2021, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Pszczelarstwo Czech

ze świata

21-06-2021, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

W sadach Kanady zabraknie zapylaczy?

ze świata

18-06-2021, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Zerwij chodnik, posadź kwiat

ze świata

14-06-2021, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Wosk pszczeli paliwem satelitów?

ze świata

08-06-2021, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Pszczelarstwo Pakistanu

ze świata

17-05-2021, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Rzepak vs jabłonie

ze świata

17-05-2021, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Pszczelarstwo USA w 2020 roku

ze świata

27-04-2021, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Pismo Święte i pszczoły

ze świata

26-04-2021, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Fotowoltaika pomoże zapylaczom?

ze świata

26-04-2021, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Pszczoły odminują Ukrainę i Bałkany?

ze świata

22-04-2021, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Skąd się wzięły pszczele kasty?

ze świata

20-04-2021, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Pszczoły jedzą mięso?

ze świata

08-04-2021, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Pszczelarstwo Kanady w 2020 roku

ze świata

06-04-2021, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Pszczelarstwo w cieniu wojny

ze świata

26-03-2021, Wielińska Agnieszka - avatar Wielińska Agnieszka

Jak się walczy z barszczem w Rosji?

ze świata

08-03-2021, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Produkcja miodu w Pakistanie rośnie

ze świata

08-03-2021, Martyna Walerowicz - avatar Martyna Walerowicz

Produkcja miodu w Australii spadła

ze świata

Czym jest e-Prenumerata? e-Prenumerata to pełny dostęp do książek i numerów czasopisma „Pasieka” w aplikacji mobilnej oraz w serwisie w www.pasieka24.pl Wszystkie numery czasopisma „Pasieka” oraz książek w „Biblioteczce...

Prenumerata „Pasieki” Czasopismo „Pasieka” to pismo dla pszczelarzy z pasją. Wydawane jako dwumiesięcznik w ciągu roku ukazuje się 6 numerów. Zamawów prenumeratę roczną - obejmuje...

Ostatnio dodane

Gdzie królowa chodzi piechotą? Matka pszczela ze świtą. Fot. Freepik ...

z Polski

Kobiałka Teresa , 12-05-2025

Maj bez kosiarki Nie warto często...

z Polski

Kobiałka Teresa , 09-05-2025

Kolejny gatunek obcego szerszenia dotarł do Hiszpanii Fot. Thai National...

ze świata

Kobiałka Teresa , 06-05-2025

Recenzja książki „Biotechniczne zwalczanie warrozy” „Biotechniczne zwalczanie warrozy” autorstwa Krzysztofa...

Porady pszczelarskie

Wydawnictwo Pasieka, 06-05-2025

Pszczelarze są zaniepokojeni możliwością rozprzestrzenienia się roztocza Tropilaelaps clareae...

ze świata

Wielińska Agnieszka, 06-05-2025

Estońscy pszczelarze, pozyskujący miód na własny użytek, nie dostaną...

ze świata

Wielińska Agnieszka, 06-05-2025

Pszczelarze z Dolnego Śląska mogą wnioskować o odszkodowania ...

z Polski

Kobiałka Teresa , 06-05-2025

Przedmowa Sądzę, że w książce tej zawarłem zdecydowaną większość współczesnej...

Biotechniczne zwalczanie warrozy. Współczesne możliwości „archaicznych” metod

Olszewski Krzysztof, 29-04-2025

WSTĘP Metody biotechnicznej walki z warrozą, w tym izolacja matek...

Biotechniczne zwalczanie warrozy. Współczesne możliwości „archaicznych” metod

Olszewski Krzysztof, 29-04-2025